үйл
Монголоор
[засварлах]Үгийн гарал
[засварлах]Үгийн дуудлага
[засварлах]- [ьilə]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠨ
- (үйилэ)
Үгийн утга
[засварлах]- I нэр.
- Хийж бүтээж байгаа ажиллагаа
- Оёх, урлах зүйл, оёдол
- II нэр.
- Хувь төөрөг, зовлон
Ойролцоо үг
[засварлах]Нийлмэл үг
[засварлах]- үйл хийх - үйлдвэр хийх
- гэмт үйл - гэмт явдал
- сайн үйл - сайн хэрэг явдал
- ухамсарт үйл - учир утгыг ойлгож танин мэдсэний үндсэн дээр хийх ажил хэрэг
- үйл үг - юмны үйл, байдлыг заасан үг
- үйл бүт - хийж буй зүйлээ сайтар хийж дуусгаарай хэмээсэн үйл хийж байгаа хүнд ерөөж хэлэх үг
- үйл хийх - оёдол хийх
- үйл сайтай - оёж урлахдаа сайн
- үйл муутай - оёж урлахдаа муу
- үйлэнд уран - оёж шидэхдээ гаргуун
- үйлийн үр - үйлдсэн муу явдлын уршиг нөлөө, үр боловсрол
- үйлийн үргүй - а.үйлдсэн муу юмгүй; б.маш тун
- үйлийн үргүй адилхан - маш адилхан
- үйлийн үрээ хүлээх - үйлээ үзэх
- үйлийн үрээ үзэх - үйлээ үзэх
- үйлээ эдлэх - а.зовлонгоо эдлэх; б.хийсэн нүглийнхээ хариуг үзэх
- үйл тамаа үзэх - туйлаас зовж зүдрэх
- үйл нь татах - үйл нь хөдлөх
- ямар үйл нь хатгасан юм бол доо - юундаа бүтэхгүй юмыг хийх гэж тэмүүлээд байгаа юм бол доо
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]үйл нэр. ~ ажиллагаа хорш., үйлийн, үйлд, үйлээс
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠨ ᠶᠢ᠊ᠨ
ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠨ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠨ ᠡᠴ᠊᠊ᠨ
ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠨ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠨ ᠲ᠋ᠠ᠊ᠢ
ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠨ ᠪᠡ᠊᠊ᠨ
ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯᠠᠰ
- /~ийн /~д /~ийг /~ээс /~ээр /~тэй /~ээ /~с
Орчуулга
[засварлах]Хоршоо үг
[засварлах]- үйл ажиллагаа - хэрэг явдлын явц, болц
- үйл алдар - үйл хэрэг болон алдар нэр, гавьяа зүтгэл
- үйл хэрэг - ажил хэрэг, ажил төрөл, хэрэг зорилго
- үйл явдал - хэрэг явдал
- зан үйл - хүний аж амьдралтай уялдан хэвшин тогтсон заншил, түүнтэй холбоотой элдэв үйл хөдлөл
- ажил үйл - хүний эрхэлж буй хөдөлмөр, хийж буй зүйл
- оёдол үйл - үйл үртэс
- үйл утас - юм оёх ажиллагаа
- үйл үртэс - юм оёж урлах явдал
- үйл заяа - заяа тавилан, хувь төөрөг
- үйл зовлон - зовлон зүдүүр
- үйл зохиол - заяа тавилан, хувь зохиол, төөрөг тавилан
- үйл лай - гай барцад, үйлдсэн муу явдлын үр
- үйл намжир - хийсэн бүтээсэн зүйл, элдэв зан үйл
- үйл там - зовлон зүдүүр
Товчилсон үг
[засварлах]- ҮА Үйл Ажиллагаа
- ҮАМТ Үйл Ажиллагаа, Мэргэжлийн Төвшин
Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]- үйлийг нь үзэх - бусдыг зовоох тамлах
- үйлийн үргүй - үнэхээр, яахын аргагүй
- үйлээ үзэх - ихэд зовж зүдрэх
- үйл тамаа цайх/үйлээ үзэх - ихэд зовлон эдлэх, амсах
- үйл нь ирэх - үхэл нь ирэх
- үйл нь хатгах - бүтэхгүй дээрээ зовлон болох хэргийг хийх гэж дур хөдлөх
- үйл нь хөдлөх - хийхгүй байж болох хэргийг заавал хийнэ гэж байгаад зовлон амсах
- үйлээ хүлээх - хувь заяандаа найдаж хүнд хүчрийг тэсвэрлэх
- үйлийг нь үзэж үсийг нь сөргөөх - зовоох, шаналгах, тарчлаах
- үйл алдах - ажил үйлс буруудах~Хөнгөн үгүүлбэл үг алдах, хөнгөн хөдөлбөл үйл алдах.
- үйл ирэхэд уул нурах - дараалсан олон зовлон зүдүүр тохиолдох гэсэн санаа~Ямар их гай зовлон вэ? Үйл ирэхэд уул нурна гэдэг шиг юм болж, үхэл хагацал надаас салахгүй юм.
- үйлээ үзэж үсээ халцлах - ихэд зовж зүдрэх, хүнд бэрхийг туулах~Энэ муу байшинг барих гэж яаж үйлээ үзэж үсээ халцалсан гэж санана (Д.Мягмар, Нэгэн байшингийн тууж).
- үйлээ үзэх - ихэд зовж зүдрэх~Гэтэл би алс хязгаар газар, элс тоосонд дарагдаж, зэрлэг монголчуудтай үйлээ үзэж байдаг гэж дотроо атаархан явлаа (Ш.Нацагдорж, Мандхай цэцэн хатан).
Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Муу моринд
- Үйл ацан
- Орчлон байгаагүй бол
- Үйл үүл хаанаас гарах вэ?
- Унд хоолонд урагшаа зүтгэнэ
- Үйл хэрэгт хойшоо сууна
- Үг минь түргэн билээ
- Үйл минь бачим билээ
- Үг мэдэхгүй хүн олохоор
- Үйл мэдэхгүй эм олсон нь дээр
- Үг нь түргэн
- Үйл нь удаан
- Үг нь зөөлөн
- Үйл нь хатуу
- Үг хэлбэл дуугартал
- Үйл эхэлбэл дуустал
- Үг яриаг нь сонсохоос
- Үйл хөдлөлийг нь үз
- Үйл бүт гэхэд мөр зохь гэх бэлгийн үгтэй
- Бие амар гэхэд та мэнд гэх мэндийн үгтэй
- Үйл бүтээвэл
- Үйлийн охь
- Үйл бүтээхэд уран хүн
- Үг бүтээхэд цэцэн хүн
- Үйл гавьяа түүхийн чимэг
- Үйлдвэр техник улсын чимэг
- Үйл дуустал
- Бусдын боол
- Үйл зовлон үздэггүй
- Үнэний газраар амьдрах
- Үргэлж нараар гийгүүлэх
- Замбуулин хорвоод төрөх
- Үйл ирэхлээр ухаан сурдаг
- Гэм ирэхлээр сүсэг төрдөг
- Үйл ирэхэд уул нурдаг
- Үйл нь ирсэн үнэг
- Үсэнд нь шунасан хувраг
- Үйл нь ирсэн хулгана
- Муурын борвийг маажна
- Үйл нь өмнөө
- Үр нь хойноо
- Үйл түргэн үг удаан
- Үйл үйлээ дагадаг
- Үнээ тугалаа дагадаг
- Үйл үйлээ дагадаг
- Хал тамаа дагадаг
- Үйл хүнийг хөтөлнө
- Үхрийг хүн хөтөлнө
- Үйл эзнээ дагадаг
- Үнээ тугалаа дагадаг
- Үйл эзнээ олдог
- Өмхий хүрнэ нүхээ олдог
- Үйл эзнээ таньдаг
- Үнээ тугалаа таньдаг
- Үнэ гэж хүчтэй
- Үйл гэж халтай
- Үнэг сүүлээрээ хуурдаг
- Үйл лайгаар ирдэг
- Үнэн гэгч хүчтэй
- Үйл гэгч халтай
- Үнэхээр тусалснаа муулбал
- Үйл үл бүтнэ
- Хоол гэвэл хонгис гэнэ
- Үйл гэвэл үрчис хийнэ
Аман зохиолд орсон нь
[засварлах]Зүйр үг
[засварлах]- Үйлгүй хүүхэн дууламхай
- Сүүгүй үнээ мөөрөмхий
Тайлбар: ажилгүй хүн л завтай байдаг
Цэцэн үг
[засварлах]- Үйл ирэхэд уул нурах
Тайлбар: үйлийн үрээс зугтаах аргагүй
- Үйл нь ирсэн хулгана муурын (сүүлээр тоглох) бөөрийг маажих
Тайлбар: үйлээ дуудах, гай дуудах