буян
Монголоор[засварлах]
Үгийн гарал[засварлах]
पुण्य (puṇya) ᠰᠠᠮᠭᠠᠷᠳᠢ ᠬᠡᠯᠡ
Үгийн дуудлага[засварлах]
- [bujan]
Үндэсний бичиг[засварлах]
- ᠪᠤᠶᠡ᠊ᠨ
- (буйан)
Үгийн утга[засварлах]
- нэр.
- шашин. Нүглийн эсрэг утга; эх болсон зургаан зүйл хамаг амьтныг үрийн үрд амгалан байлгахын төлөө бүтээсэн сайн үйлс
- шилж. Аз жаргал, эдлэх хувь ерөөл, буяны үр шим, аз заяа, хишиг өглөг
- шилж. Өвөг дээдсийн өмчлүүлж үлдээсэн эд хөрөнгө
Ойролцоо үг[засварлах]
Нийлмэл үг[засварлах]
- буян болох - сайн үйлийн үр шим болох
- буян санах - сайныг бодож, сайн санах
- буян үйлдэх - сайн үйл үйлдэх
- буян харих - аз харих
- буян хураах - сайн үйл үйлдэх
- малын буян - малын хишиг
- нүүрийн буян - а.нүүрийн баясгалан; б.халуун нүүр, танил тал
- олны буян - олны хишиг, олны тус дэм
- аавын буян - а.аавын үлдээсэн өмч хөрөнгө; б.аавын хишиг
Зөв бичихзүй[засварлах]
Кирил бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]
буян нэр. нүгэл ~ хорш. (хишиг) малын ~, буяны, буянг, буянаар, о.тоо байхгүй!
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]
ᠪᠤᠶᠡ᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠪᠤᠶᠡ᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠪᠤᠶᠡ᠊ᠨ ᠊ᠢ
ᠪᠤᠶᠡ᠊ᠨ ᠡᠴ᠊᠊ᠨ
ᠪᠤᠶᠡ᠊ᠨ᠋ ᠢᠶᠡᠷ
ᠪᠤᠶᠡ᠊ᠨ ᠲ᠋ᠠ᠊ᠢ
ᠪᠤᠶᠡ᠊ᠨ᠋ ᠢᠶᠡᠨ᠋
- /~ы /~д /~ыг /~аас /~аар /~тай /~аа
Орчуулга[засварлах]
Хоршоо үг[засварлах]
- буян билиг - аз билиг
- буян жаргал - аз жаргал
- буян заяа - аз заяа
- буян ерөөл - хувь ерөөл
- буян мөргөл - өглөг барьц өгөн залбирал үйлдэх нь
- өглөг/өглөг буян - буян санаж өргөх өргөл барьц
- буян хишиг - аз хишиг, алив сайныг ирүүлэх хувь хүчин
- буян цог - цог хишиг
- буян эрдэм - хишиг эрдэм
- даатгал буян - сайн санаагаар хариуцан даах үйл
- нүгэл буян - сайн болоод муу үйлдэл
- өлзий буян - аз жаргал
Товчилсон үг[засварлах]
Хэлц үг[засварлах]
Өвөрмөц хэлц[засварлах]
- буян даах - буян хишиг зөв эдлэх~Зарим нь Ням өвгөний азанд битүү атаархан “Тэр хөрөнгийг барагтай буян даахгүй” гэх буюу “Итгэлт ганц хүүгээ тийм заяагүй гуйлгачин охинтой суулгахгүй”, “Хүний буян, хүнд шингэхгүй” гэж ярина (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
- буянтай айлын цагаа хутгах - хүний идээ ундаанд цадах~Буянтай айлын цагаа хутгах дээр архи хүртэл цийдэм болдог байна шүү гэж Бадарч бүдүүн хоолойгоор пир пир инээж Итгэлт өөд харлаа (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
- ↑ нүүрийн буянтай
- ↑ олны буянаар олгойгоо хагалах
- ↑ хүний буянаар галзуурах
Хэвшмэл хэлц[засварлах]
- Ам ихтийг ангайхад
- Буян ихт булаана
- Буруу бүхийг биенээсээ эр
- Буян бүхнийг зовлонгоосоо эр
- Бурхан хүчтэй гээд нүдээ аних
- Буян ачтай гээд амаа ангайх
- Буян амлаж
- Бурхан бүтээх
- Буян байгаад эдэлж чадахгүй
- Бух байгаад зарж чадахгүй
- Буян бага боловч туслахын шалтгаан
- Хортон хол боловч хорлохын шалтгаан
- Буян дээр буман хүн сундална
- Бор морин дээр нэг хүн сундална
- Буян дээр буман хүн сундална
- Бухан дээр нэг хүн сундална
- Буян жилийн идээ
- Ногоо зуны идээ
- Буян заяа гэгч номхруулах арга
- Буг чөтгөр гэгч мунхруулах эм
- Буян заяахад
- Жавхлан заяана
- Буян ирвэл бодтой
- Жаргал ирвэл жадтай
- Буян ихт
- Бум насалдаг
- Буян нүдгүй боловч эзнээ олно
- Будаа үзүүргүй боловч газрыг цоолно
- Буян нь дэлгэрч
- Бум наслах
- Буян нь ирэхэд
- Бух нь тугаллана
- Буян нь ирэхэд
- Бух нь хээлтэнэ
- Буян оны идээ
- Ногоо зуны идээ
- Буян хилэнц хоёр мөн боловч
- Барь барьсаар хийж үл болно
- Буян эзнээ танина
- Нүгэл нүглээ дагана
- Буян юу байна
- Ларжаа85 байна шүү дээ
- Өвчин бага боловч үхлийн шалтгаан
- Будаг бага боловч өнгийн шалтгаан
- Буян бага боловч туслахын шалтгаан
- Гал бага боловч түлэхийн шалтгаан
- Ус хотгороо дагана
- Буян эзнээ дагана
- Үнэн хүчтэй
- Буян ачтай
Аман зохиолд орсон нь[засварлах]
Цэцэн үг[засварлах]
- Өлзий буян хорш. (аз жаргал); буян нь ирэхэд бух нь тугаллана
Тайлбар: хувь ерөөл тохиовол бүтмээргүй санагдсан хэрэг ч амархан биелэнэ