уруу

Монголоор

Үгийн дуудлага

[uru:]

Үндэсний бичиг

ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ

(уругу) = руу

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I тэм.

1. Дээрээс доошоо, налуу
2. Салхи, усны урсгалын дагуу
3. Ямар нэгэн юмны чигт, зүгт
4. шилж. Муу, буруу

II тэм.

1. Дорой, үхээнц, ядуу

Нийлмэл үг

уруу газар - тонгоргон, улам доошоо болох газар

уруу нь харуулах - доош нь харуулах

уруугаа харах - доош харах

салхины уруу явах - салхины чигийн дагуу явах

ус уруу - руу

очих - усны зүгт явах

хүн уруу - рүү

харах - хүн байгаа зүг рүү харах

уруу замд оруулах - муу зүйлд татах

уруу татах - а.муу зам руу оруулах, б.муу зүйлд уриалах

уруу татагдах - бусдын муу нөлөөнд автах

уруу царайлах - гуниглах, гутрах

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

у|руу тэм.. ~ нь харуулах

Хоршоо үг

• өөд уруу - дээш доош, өгссөн уруудсан
• уруу дорой - унхиагүй, цог золбоогүй

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

өөд уруугүй - хаашаа ч хамаагүй, зүг бүрт

өөд уруугүй гүйх - ихэд яарч сандран зүг бүрт гүйх

уутны ам нь уруугаа харсан - амны хишиггүй, буян заяагүй

уруу харж усан нүдлэх - ихэд уйлж унжих, уруу дорой байдал гаргах

уруу суух - чацга алдах

уруу царайлж уутан магнайлах - уруу дорой байдал гаргах

уруу газар урссан ус - шууд ялгам~Түүний сэтгэл сайхан, зан номхон, чээж сэргэлэн, нүд хурц бөгөөд ажил явдалд шуурхай, үг хэл гэдэг нь уруу газар урссан ус гэж мэд (М.Одсэр, Ордосын эрэлхэг бүргэд).

уруу газар тэргэн хүрд тавих - хандсан зүгт харшгүй, эсэргүүцэлгүй, тэнцэх дайсангүй гэсэн утга~Энэ хирд Мухулайн даалгуулсан гучин зургаан замын цэрэг, чин ван Хасар, Бэлгүдэйн арван замын цэрэг, тайцзы Цагаадай, Тулуйн арван замын цэрэг, энэ гурван зүгийн их цэрэг Дундад улсад явах нь уруу газар тэрэгний хүрд тавьсан мэт өөрөө өнхрөн явж (Инжаннаши, Хөх судар).

уруу татагдах - бусдын муу нөлөөнд автах~Лувсанпэрэнлэйн хүү мэтийн золигуудад уруу татагдаж хоргодоо юу гэж аав нь зориуд Магнайн тухай ярина (Л.Түдэв, Нүүдэл). ~Бүсгүй хүн тракторч болно гэдэг чинь юу гэсэн үг вэ? Янжиндуламын солиорч байгааг харахгүй юу. Тэр муухай хар юманд уруу татагдаад малаасаа зугтаагаад замаа алдах нь (С.Эрдэнэ, Өвгөн, хүн чулуу хоёр).

уруу татах - муу зүйл заах, муу хэрэгт түлхэн оруулах, муугаар нөлөөлөх, дордуулах~За хүү минь, чи очиж очиж Түвдэн өвгөнг сурвалжилдаг нь юу вэ? Тэр чинь амьтан уруу татсан хачин нөхөр байгаа юм (Д.Мягмар, Бууршгүй сэтгэлийн илч).

уруу харж, усан нүдлэх - ихэд уйлж унжих, уруу дорой байдал гаргах~Эмэгтэй хүн чинь ерөөсөө уруу харж, усан нүдэлж гоморхдог заяатай амьтан шүү дээ.

↑ өөд уруугүй

↑ өөд уруугүй гүйх

↑ уруу царайлж, уутан магнайлах

↑ уутны ам нь уруугаа харсан

Хэвшмэл хэлц

Өөд гарахад хөмөлдөргөө

Уруу буухад хударгаа

Өөд давахад буулгаа шинж

Уруу буухад хударгаа чангал

Уруу газраас ус гарвал гол болж болно

Урьдынхыгаа гээж зөвийг дагавал сайн болж болно

Уруу газрын ус урсахгүй гэж үү

Ухаартал нь хэлбэл ухахгүй гэж үү

Уруу нүүхэд

Бухан бяруу түрүүлэх

Уруу царайтай

Дорой байдалтай

Уруу царайтай

Уушгины зүстэй

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Уруу газрын ус урсахгүй гэж үү

Ухаартал хэлбэл сэнхрэхгүй гэж үү

Тайлбар: зэмлэхээсээ өмнө ухааруулж хэл