нүх

Монголоор

Үгийн гарал

Үгийн дуудлага

[nьxĕ]

Үндэсний бичиг

ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋

(нүхэ)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

нэр.

Юмны сүв, цоорхой, онгорхой газар
Амьтны орогнохоор малтсан эл, гүн хонхор
Зориуд ухаж цоолсон юм;
хуучир. Есийн тооны ёгт нэр.

Ойролцоо үг

Нийлмэл үг

нүх гаргах - онгорхой гаргах

хамрын нүх - хамрын үзүүрт байх хоёр сүв

товчны нүх - товчны голд байх жижиг сүв

агуй нүх - газар дор буюу уул хаданд тогтсон гадагш гарах амсартай хонгил, сүв

нүх сүвийг битүүлэх - онгорхой цоорхой хэсгийг хаах

нүх сүв олох - онгорхой, цоорхой хэсэг олох

нүх сүв эрэх - арга зам хайх

нүхээ малтах - арга хайх, мэх сүвэгчлэх

нүх шиг харанхуй - түнэр харанхуй

тарваганы нүх - тарваганы малтсан хонгил нүх

нүх малтах - ямар нэгэн зүйлийг хонхойлон ухах

нүхэнд унах - гүн хонхор газарт ойчих

нүхэн гэр - эрэг газрыг хөндийлөн ухаж хийсэн сууц

даалууны нүх - даалууны модонд хийсэн бага бага хонхор тэмдэг

нүх шахах тогл. - даалууны нүхийг тохируулан өрж тоглох

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

нүх нэр. ~ сүв хорш. (амьтны үүр) тарваганы ~, нүхний, нүхэнд, нүхнээс, о.тоо нүхнүүд

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠨ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠪᠡ᠊‍᠊ᠨ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠨᠣ᠊ᠬᠥᠣ᠊᠊ᠨ

/~ий /~д /~ийг /~ээс /~ээр /~тэй /~рүү /~ээ /~үүд

Орчуулга

Хоршоо үг

нүх сүв - юман дээрх их бага цоорхой
ичээ нүх - амьтны орон гэр
үүр нүх - амьтны орогнох далд газар

Товчилсон үг

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

нүхээ малтах - арга хайх, мэх сүвэгчилж орхих~Ер нь аль хэдийн нүхээ малтчихаад байгаа хүн билээ (С.Эрдэнэ, Цасан доорх ногоо).

↑ голдоо нүхтэй мах

↑ голоороо нүхтэй

↑ зоосны нүхээр харах

↑ нүд нь нүх, нүүр нь шир

↑ оготнын нүхээр багтах

↑ оготны нүхэнд унтах

↑ хамрын нүх нь сартайх

Хэвшмэл хэлц

Могой хэдий бол

Нүх нь төдий

Нүх сахисан муур дуугүй

Нүннэйд суусан лам дуугүй

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Нүүрс барьдаг хүн нүүрээ хөөдөх нь зөв

Нөхөр муутай хүн нүхэнд унадаг нь зөв

Тайлбар: хүнд орчин тойрон их нөлөөлдөг

Баядын хүүхэд зоосондоо

Баавгайн хүүхэд нүхэндээ

Тайлбар: өсч төрсөн газраа байх