ганц

Монголоор

Үгийн дуудлага

[ǧanʦă]

Үндэсний бичиг

ᠭᠠ‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠴ᠊ᠨ

(гагча) ≈ гагц

Галиглах зарчим

Үгийн утга

тэм.

1. Бусадтай хамтраагүй, нэг нэгээрээ, өрөөсөн
3. Зөвхөн, онцлон тухайлсныг өгүүлэхэд хэрэглэх үг

Нийлмэл үг

ганц эст ургамал - ганц эсээс бүрдсэн замаг зэрэг

гав ганц - цор ганц, ердөө л ганц

ганц үг газар гээхгүй - үг сөргөлдөн хэрэлддэг

ганц хуруутах - нэг хуруунд юм гарч идээлэн буглах өвчин тусах

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

ганц тоо. ~ нэг хорш., ганц хоёр хорш., ганцад, ганцаас, ганцхан

Хоршоо үг

• ганц нэг - тооны хувьд дан ганцаар байгаа нь, нэгийн зэрэг
• дан ганц - цор ганц

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

ганц хуруу дутах - дөхөж очих, ойртох~Дахиад хоёр тэх ногоон мөнгөний золиосонд одож, бор халиун сүргийн тэргүүнтэн болоход ганц хуруу дутав (Ж.Лхагва, Эвэр).

ганц удаа ганхийх - тэвчээр гаргах~Долоо шархадсан чоно шиг болсон хүн ганц ч удаа ганхийлгүй шүдээ зуусаар нүдээ анихаа хүнээр заалгахгүй байлаа (Б.Догмид, Үхэх хүнд хань хэрэггүй).

ганц сэтгэл үүсэх - зориг шуудах~Ганц сэтгэл үүсгэж, Галдан зуугаасаа ирэхдээ, газар нутгаа муулуулахаар ирсэн бус, харин ганжуурын гавж гал дэрмийн цоржтой чинь хэлэлцье гэж ирсэн юм (Д.Өргөн, Шагдар солиот).

ганц үг газар гээхгүй - бусдад мөчөөгөө өгөхгүй үг сөргөлдөн хэрэлдэх~Задгай амтай, түргэн амтай Цоодол, чадал сайтай, шогч үгтэй Түмэн хоёрын ганц үг газар гээх шинжгүй маргалдаж байлаа (Ч.Лхамсүрэн, Анхны хундага).

ганц үг ган хийхгүй - яасан ч дуугарахгүй~Түшмэлүүд яагаад ч юм бэ ганц үг ган хийх дуугүй ажээ (Л.Түдэв, Улаан долгион).

↑ ташуурын ганц морь

Хэвшмэл хэлц

Га гэ нийлж Ганжуур Данжуур болдог

Ганц хоёр нийлж мянга түм болдог

Гавьяа цолыг олъё гэвэл

Ганц сэтгэлээр чармай

Гадаа гэж

Ганц үг хэлэхгүй

Гал олноо гасалгаж

Ганц биеэ амруулах

Галаар олноо гасалгаж

Ганц биеэ бүү баясга

Галд олноо гасалгаж

Ганц биеэ амруулах

Галзуурахад

Ганц хуруу дутуу

Ган ганц бие

Ганц толгой

Ганган хүнд гархи нэмэр

Ганц модонд хонх нэмэр

Ганц айл бол галаа хичээ

Хоёр айл бол ховоо хичээ

Ганц алга дуугүй

Ганц хүн сүргүй

Ганц баатраас

Гарын олон дээр

Ганц боловч гадас элээнэ

Хоёр боловч хормой элээнэ

Ганц бөхөөс

Гар бөх

Ганц бөхөөс

Эе бөх

Ганц гэр газар дуугаргадаггүй

Ганц мэргэнээс гар олон дээр

Ганц гэр галаа хичээ

Хоёр гэр ховоо хичээ

Ганц дугуйт тэрэг онхолдох нь амархан

Гамнаж хэрэглэхгүй бол үгүйдэхэд түргэн

Ганц дүлийгээр дуугаа үзэхгүй

Ганц биеэрээ үрээ үзэхгүй

Ганц дээлт барилдаач

Ганц морьт уралдаач

Ганц мод ой болохгүй

Ганц хүн айл болохгүй

Ганц мод

Шугуй болсон цагт

Ганц нуруу байшин болохгүй

Ганц тоосго хэрэм болохгүй

Ганц сарын халуун

Галзуу идээний хүч

Ганц тоосго хэрэм болохгүй

Ганц нуруу байшин болохгүй

Ганц тэмээнд эрэл тасрахгүй

Хоёр эмд хэрүүл тасрахгүй

Ганц тэмээтэй хүн эрэлд хатдаг

Хоёр эхнэртэй хүн гэрэлд хатдаг

Ганц тэмээтэй хүнд эрэл тасрахгүй

Хоёр эхнэртэй хүнд хэрүүл тасрахгүй

Ганц хүн (мал) газар дүүрэхгүй

Хоёр хүн хошуу дүүрэхгүй

Ганц хүн айл болохгүй

Ганц мод гал болохгүй

Ганц хүн арга мөхөс

Хоёр хүн арга төгс

Ганц хүн газардахгүй

Ганц хүн ганцаараа

Галзуу нохой замаараа

Ганц хүн хүн биш

Ганц цуцал гал биш

Ганц хүн хүн болохгүй

Ганц мод гал болохгүй

Ганц хүнд

Гал хань

Ганц хүрд түлхсэн хүний бөгс нь хазгай

Гандуу зөрүү явсан хүний зам нь хазгай

Ганц хүрдтэй тэрэг онхолдоход хялбар

Гар ихтэй айл уруудахад хялбар

Ганц цуцал галын эх

Ганц үнээ малын эх

Олон мод ой

Ганц мод гадас

Олон үгэнд олзгүй

Ганц үгэнд гарзгүй

Олон удаа бод

Ганц удаа хэл

Үзэл явдал санаа таарвал

Ганц хүн ч бол нөхөр болдог

Ханцуй дотроо залбирч

Ганц биендээ бодох

Хоёр талыг сонсвол гэгээн болно

Ганц талыг үнэмшвэл харанхуй болно

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Ганц мод гал болохгүй

Ганц хүн айл болохгүй

Тайлбар: а.хүмүүс хамтран нөхөрлөж, харилцан түшилцэж байж сайн сайхан амьдарна; б.хань бүлгүй гань ганцаар явахыг шүүмжилсэн хэллэг