өл

Монголоор

Үгийн дуудлага

[цl]

Үндэсний бичиг

ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠯ
ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯᠣ
ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ

(өл) ~ даах хоол (өлү) ~ буурал (өли) ~ийн даваа

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I нэр.

1. Идэш уушны шим тэжээл, чанар
2. Хоол тэжээл

II тэм.

1. Саарал, цайвар толботой, бор цагаан холилдсон өнгө
2. Манхан, нэвт, тууш

III тэм.

1. Уулын онь хөтөл, намхан даваа

Нийлмэл үг

өлгүй хоол - шим тэжээл муутай, чанаргүй хоол

өл муутай - а.шим, тэжээл муутай; б.өлсгөлөн

өл сайтай - а.шим, тэжээл ихтэй; б.гэдэс цатгалан

өл авах - шим тэжээлтэй хоол идэж, мөддөө өлсөхөөргүй болох

өл алдах - хоол ундаар дутагдах

өл залгах - а.идэш хоол дуусахын даваан дээр хоолтой болох; б.өлсгөлөн байх үедээ хоол идэх; в.хүнсээ ихэд арвилж амь зуух

өл даах - а.өлсөхийг тэсвэрлэх; б.шим, тэжээл сайтай хоол идсэн учраас амархан өлсөхгүй байх

өл дарах - өлсгөлөн үедээ бага зэрэг юм идэх

өл суух - идээ ундааны өег болох

өл тасрах - а.идсэн хоол шингэж өлсөх; б.идэш хоолгүй болох

өл буурал - цайвар буурал

өл буурал морь - хөх буурал морь

өл хонгор - бүдэгдүү хонгор зүсэм

өл цагаан - цайвардуу цагаан өнгө

өл халзан - магнай тууш халзан, үсгүй

өл даваа - бяцхан даваа

өл овоо - хөтөл даваан дээр босгосон овоо

өл хөтөл - намхан хөтөл

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

өл нэр. ~ муутай хоол

Хоршоо үг

• өл шим - шим, тэжээл
• өл хоол - хоол хүнс

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

өл залгах - идэш хоол дуусахын даваан дээр хоолтой болох:~Цэргүүд үхсэн морьдын махаар өл залгахаас өөр аргагүй болов (Н.Батбаяр, Өндөрт хатгасан туг).

өл бугыг үүлэн хөлөг гэх - хар цагааныг тонгоруулж үнэн худлыг хутгах~Арай хэтэрхий худалч хүн шүү. Тйим үү тийм үү гээд байсан чинь өл бугыг үүлэн хөлөг болгодог байгаа.

Хэвшмэл хэлц

Өв хөөсөн хүн шунахай

Өл хөөсөн хүн идэмхий

Өл буга өвөлжилтэй суултай

Өвөг хүн (суултай) нутаглаатай

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Өртэй хүн өлийн даваан дээр

Тайлбар: өгцөөтэй хүнтэйгээ халз таарах