шийр

Wiktionary-с

Монголоор[засварлах]

Үгийн гарал[засварлах]

Үгийн дуудлага[засварлах]

[ʃi:r]

Үндэсний бичиг[засварлах]

ᠰ᠊ᠢ᠊ᢉᠢ᠊ᠷ᠎ᠠ


(сигир-э)

Галиглах зарчим

Үгийн утга[засварлах]

нэр.
  1. Дөрвөн хөлт амьтны хөлний төгсгөлийн хэсэг, нарийн шилбэний яс, таахайн хамт
  2. Зарим юмны тусгай хөл
  3. доромж. Хүний хөл

Ойролцоо үг[засварлах]

Нийлмэл үг[засварлах]

үхрийн шийр - үхрийн нарийн шилбэний яс, таахайн хамт
хонины шийр - хонины нарийн шилбэний яс, таахайн хамт
шийр цагаан - мал амьтны хөлөөрөө цагаан зүсэм
бууны шийр - бууны суурь, хөл
дурангийн шийр - дурангийн суурь, хөл
ханын шийр - ханын хөл
нохойн шийр урга. - нэг зүйл ургамал
тарваган шийр урга. - буурцагтан овгийн, гурвалсан нийлмэл навчтай, шар цэцэгтэй, олон наст өвс; эмд орно
Шийрээ цааш нь ав! яриа. - хөлөө цааш нь ав!

Зөв бичихзүй[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]

шийр нэр. *~ заах (зориг хатуужил гаргах) (тусгай хөл) бууны ~, шийрийн, шийрд, шийрээс

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]


Орчуулга[засварлах]

Хоршоо үг[засварлах]

  • шийр цувдай - төхөөрсөн малын шилбэний яс, таахайн хамт, мөн бог малын дотор мах
  • борви шийр - тойгны яс болон нарийн шилбэний яс
  • толгой шийр - бог малын толгойн хуйхтай яс болон шилбэний яс, таахай
  • хөл шийр - юмны суурь, тулгуур

Товчилсон үг[засварлах]

Хэлц үг[засварлах]

Өвөрмөц хэлц[засварлах]

шийр барих - шийр хатаах
шийр заах - а.яс заах, шөрмөс заах; б.зориг хатуужил гаргах; в.яс сайтай, шөрмөстэй хүн
шийр хатаах - эцэг эхийнхээ ажил үйлсийг үргэлжлүүлэх, эцэг эхийгээ дуурайх
аавын шийрийг хатаах - аавынхаа ажил үйлсийг үргэлжлүүлэх
бодоод бодоод бодын шийр дөрөв - ахиж дэвшихгүй, байрандаа л байх
ишгэн шийр ч үгүй - юу ч үгүй, ядуу хоосон гэсэн санаа
тэмээний шийр тэврэх - хөшүүн хойрго байх
хоол болтол шийр зугаа - түр зуур бага сага юм идэх
шийр/шил заах - зориг хатуужил гаргах~Чамайг ингэтлээ шийр заалаа гээд танай улаантнууд мөн хайрлахгүй нь лав (Ч.Лувсанжав, Дамдины бага хүү). ~Дэлт саарал энэ жил бүр нэг шил заах болоод байгаа юм (Б.Бааст, Хангайн бор). ~...сайн эр нөхөр бол амьдралын түшиг, амьд явахын жаргал гэдэг байсан. Тэгээд ёстой л уул хад шиг хоёр эр гуйгаад байхад шийр заагаад байх юм (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
шийр хатаах/барих - эцэг эхийнхээ ажил үйлсийг үргэлжлүүлэх, эцэг эхийгээ дуурайх~Миеэдорж маань анх удаа хадуурын ишнээс барьж байгаа боловч, эцгийн шийр хатааж, Юмхүү бид хоёроос нэг ч их дутахгүй байв (Б.Нямаа, Бид гурав). ~Яагаа ч үгүй эцгийн шийр барьсан, ямар л хүн болох бол доо (С.Удвал, Их хувь заяа).
шийрийг нь хатаах - эцэг эх юм уу ойр дотны хэн нэгний хийж байсан ажил үйлсийг нэр төртэй үргэлжлүүлэх~Цэвээн тайж, –Улаантны шийрийг хатаасан айхавтар нохой байна шүү гэв (Ч.Лувсанжав, Дамдины бага хүү).
↑ бодоод бодоод бодын шийр дөрөв
↑ ишгэн шийр ч үгүй
↑ тэмээний шийр тэврэх
↑ хоол болтол шийр зугаа

Хэвшмэл хэлц[засварлах]

Хоол болтол
Шийр зугаа

Аман зохиолд орсон нь[засварлах]