хурга

Монголоор

Үгийн дуудлага

[xurăǧă]

Үндэсний бичиг

ᠬᠣ᠊᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠭ᠎᠎ᠠ

(хураг-а)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

нэр.

1. амьт. Төрөөд нэг жил болоогүй хонины төл
2. Хурганы арьсаар хийсэн эд юм
3. Төрөл зүйлийн жижиг бага нь
4. шилж. Жижиг, иржгэр

Нийлмэл үг

хурга авахуулах - хургаа голсон хонийг тойглож, хурганд нь дасган хөхийг нь хөхүүлэх

хургаа голох - төллөсөн хонь хургаа хөхөө хөхүүлэхгүй байх

хургаа тавих - хургаа сул, эхлээр нь орхих

хурга хариулах - хургыг харж, идээшлүүлэх, бэлчээрлүүлэх

хурга хаших - хургыг хашаанд оруулах

хурга хөнгөлөх - хурга засах

хурган лүү - архи хийх бяцхан сав

хурган сор - нарийн ноост хурганы арай бүдүүн ширхэгтэй ноос

хурган үс - а.зарим ургамалд байдаг нарийн цагаан ширхэглэг үс мэт зүйл; б.хүн, амьтны бужгардуу үс

хургатай хонь - хургалсан, хургаа дагуулсан хонь

хурганы арьс - хонины нэг нас хүрээгүй төлийн арьс

хурганы ноос - бүдүүн, бүдүүвтэр ноост хонины хурганы 4,5-5 сартай үед нь хяргаж авсан ноос

хурганы уут - бэлчээрт төллөсөн хонь, ямааны төлийг хийх уут сав

аргалийн хурга - эм хонин гөрөөсний үр төл

нялх хурга - төрөөд удаагүй байгаа хурга

охин хурга - эм хурга

хув хурга - хув чихтэй хурга

хундан цагаан хурга - дун цагаан зүсмийн хурга

хэнз хурга - орой гарсан хурга

хурган дотор - хурганы арьсаар хийсэн дээлийн дотор

хурган дээл - хурганы арьсаар хийсэн дээл

хурган бөөр урга. - хурган бөөртөн овгийн төрөл, нэгэн зүйл модлог ургамал

хурган засаа урга. - дөчөөс тавин сантиметр өндөр ургадаг, навч өдлөг бөгөөд бор шаргал өнгөтэй, өндөг хэлбэртэй цоморлогтой, олон наст өвс

хурган мэхээр урга. - мэхээрийн нэгэн зүйл, маш жижиг, амт сайн

хурган мөөг урга. - талын цагаан мөөгний нэгэн зүйл, маш жижиг, амт үнэр маш сайхан

хурган үзэм - гүнбэрэм буюу үзэм

хурган чих урга. - навч бургасны навчтай адил болоод охор, хээр ургадаг нэг зүйл ургамал

бага хурган чих урга. - Монгол орны гол мөрний шугуй, нуга, элс хайрга дагаж ургадаг олон төрлийн шим тэжээл агуулсан, туулгах чадалтай эмийн өвс

хурган шаваг урга. - шарилжийн нэгэн зүйл

хурган шарилж урга. - гучаас тавин сантиметр өндөр ургадаг нэг зүйл шарилж, ногоон байхад нь бог мал сайн иднэ; хурган тэрэлж

хурган бантан - гурилыг нарийлан алгадаж хийсэн шөлтэй шөл

хурган үүл - эгнэсэн хонины нуруу шиг харагддаг жижигхэн цагаан үүл

хурган шүд - а.хүний жижигхэн бөгөөд богино, жигдхэн ургасан шүд; б.адуу, үхрийн өтлөөд дахин ургасан шүд

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

хур|га нэр. *~н бантан (шөл) шилж., хурганы, хурганд, хургыг, хурганаас, о.тоо хурганууд

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠬᠣ᠊᠊ᠷ‍ᠠ‍ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠬᠣ᠊᠊ᠷ‍ᠠ‍ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠬᠣ᠊᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠬᠣ᠊᠊ᠷ‍ᠠ‍ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠨ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠣ᠊᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠬᠣ᠊᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠬᠣ᠊᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠬᠣ᠊᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠪᠡ᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠣ᠊᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠨᠣ᠊ᡍᠣ᠊ᠣ᠊᠊ᠨ

/~ы /~д /~ыг /~аас /~аар /~тай /~ руу /~аа /~ууд

Хоршоо үг

• хурга ишиг - хонь ямааны нэг нас хүрээгүй төл
• хурга төлөг - хонины нэг, хоёр настай үр төл
• хонь хурга - хонь, түүний үр төл

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

тэлээ хурга шиг - хоёр хүний дунд тал алдахгүй явах; хоёр хүнд адил үйлчлэх

↑тэлээ хурга шиг

↑ эргүү хурга

↑ эргүүтсэн хурга шиг

Хэвшмэл хэлц

Халгай халгай хажуу дээр

Хурга ишиг дэнж дээр

Хонь алвал хургатай

Хурга байвал хоньтой

Хур тарган эцдэггүй

Хурга үр салдаггүй

Баз тарган эцдэггүй

Багын үр салдаггүй

Хурга нь өнчрөшгүй

Эх нь хөгшрөшгүй

Хурга тэжээвэл ам тосодно

Бэлтрэг тэжээвэл толгой цусадна

Хүүхэд хөгшин хоёрын ам сулгүй

Хурга ишиг хоёрын хөл амаргүй

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Хурган хуц шиг хөөцөлдөж

Хургассан хонь шиг дагах

Тайлбар: юманд хэтэрхий дурлах, шунах

Цэцэн үг

Хурганы дуунаар өвөл буцдаг

Хадуурын дуунаар зун буцдаг

Тайлбар: хавар, намар болох