ишиг
Монголоор
[засварлах]Үгийн гарал
[засварлах]Үгийн дуудлага
[засварлах]- [iʃig]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠡ᠊᠊ᠢ᠊ᠰ᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋
- (исигэ)
Үгийн утга
[засварлах]- I нэр.
- Ямааны нэг нас хүрээгүй төл
- Хоёр настай
- II нэр.
- Эмх замбараа
- Учир ухаан, учир шалтгаан
Ойролцоо үг
[засварлах]Нийлмэл үг
[засварлах]- ихэр ишиг - ямааны ой хүрээгүй ихэр төл
- цагаан ишиг - цагаан зүстэй ишиг
- ишиг орхих - боос ямааны зулбах, ямаа дутуу төрөх
- ишиг хаях - ишиг орхих
- ишгэн шаваг урга. - ишгэн шарилж
- ишгэн шарилж урга. - хоёр наст шарилж; ишгэн шаваг, хамба шарилж
- ишиг бишгээ алдах - эмх замбараагаа алдах
- ишиг бишиггүй - а.эмх замбараагүй; б.учир начиргүй, хамаагүй
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]и|шиг нэр. ишигний, ишгийг, ишгэнд, ишигнээс, ишгээр
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]ᠡ᠊᠊ᠢ᠊ᠰ᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠡ᠊᠊ᠢ᠊ᠰ᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠡ᠊᠊ᠢ᠊ᠰ᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠡ᠊᠊ᠢ᠊ᠰ᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠨ ᠡᠴ᠊᠊ᠨ
ᠡ᠊᠊ᠢ᠊ᠰ᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠡ᠊᠊ᠢ᠊ᠰ᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠲ᠋ᠠ᠊ᠢ
ᠡ᠊᠊ᠢ᠊ᠰ᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠡ᠊᠊ᠢ᠊ᠰ᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠪᠡ᠊᠊ᠨ
ᠡ᠊᠊ᠢ᠊ᠰ᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠨᠣ᠊ᠬᠥᠣ᠊᠊ᠨ
- /~ий /~д /~г /~ээс /~ээр /~тэй /~рүү /~ээ /~үүд
Орчуулга
[засварлах]Товчилсон үг
[засварлах]Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]- ишиг эгээ л хаячихсангүй - эгээ л хөлдчихсөнгүй, маш их даарах
- өнчин ишиг ч дутаахгүй - ганц мал ч дутаахгүй, хумсын чинээ юм ч хороохгүй
- ишгэн шийр ч үгүй - юу ч үгүй ядуу хоосон
- ишгэн шийр ч үгүй - юу ч үгүй, ядуу хоосон~Хөрөнгөөрөө туйлсан хүн одоо яая гэхэв. Ишгэн шийр ч үгүй хэвтэж байхаас.
- ишиг эгээ л хаячихсангүй - (шог) даарахаар их хүйтэн~Түмбээ гараа үлээж, –Таван тэмээ өвс авчрах гэж золтой л ишиг эгээ хаячихсангүй.
- ишгэнд эрээ гаргах - дорой буурайг дээрэлхэх~Ишгэнд л эрээ гаргахаар арчаагүй дорой амьтан гэж Доржийг шооллоо.
- ишгээ голсон ямаа шиг - ээлгүй зөчүү зүлчгэр зан~Гэтэл Дэлгэрийн энэхүү байдал нь түүний бодолтой эрс өөр болсон тул, Дэлгэрийг миний харьсны дараа хэдэн сарын турш өвгөн Ядам яг л ишгээ голсон ямаа шиг шилбэлзэн байв (Тод, Баярт уулзалт).
- ↑ өнчин ишигний гарзгүй
- ↑ өнчин ишигний нэмэргүй
- ↑ тулах модгүй туух ишиггүй
- ↑ ухаанд нь ухна ишиг үхэх
- ↑ шаранд ишигний ачаа ачих
- ↑ эврээ цохиулсан ишиг
- ↑ ямааны ишгийг майлуулж барсыг цочоох
Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Илжиг тэмээ үзсэн шиг
- Ишиг чоно үзсэн шиг
- Илжиг цогиулаад морь болохгүй
- Ишиг магтуулаад хонь болохгүй
- Ишиг байж ямаа болдог
- Унгас байж эсгий болдог
- Ишиг эврээ ургахаар эхээ мөргөнө
- Ус эргээ нурахлаар гадагш халина
- Ишиг эвэр ургахаар эхээ эрэхгүй болно
- Хүүхэд хоолонд орохлоор хөхөө эрэхгүй болно
Аман зохиолд орсон нь
[засварлах]Зүйр үг
[засварлах]- Ишиг эврээ ургахаар эхийгээ мөргөх
Тайлбар: ачийг умартан эргэж тэрслэх, хорлох
- Ишгэн тэхийн ухайтах хүсэл их
Тайлбар: өчүүхэн бага байтлаа юм бүхнийг чадах сүр дүр үзүүлэн аашлах
- Ишигний зовлонг ухна мэдэхгүй
Тайлбар: хөрөнгө юмтай хүн, доод ядуу хүний зовлон гачигдлыг ойлгож мэдэхгүй