сав

Монголоор

Үгийн гарал

Үгийн дуудлага

[saw]

Үндэсний бичиг

ᠰ‍ᠠ‍ᠪᠡᠡ᠋
ᠰ‍ᠠ‍ᠪ

(саба)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I нэр.

Юм агуулах, хийхэд зориулсан эдлэл, хэрэглэлийн ерөнхий нэр
Том шавар домбо, ваар;
Эм урвалж зэргийг хадгалах зориулалттай голдуу шилэн лонхонцор.

II нэр.

Хүний дотор эрхтний ерөнхий нэр
шилж. Идсэн зүйлээ шингээх хэр хэмжээ, ходоод.

III нэр.биезүй.

Умай

IV нэр.

Хөрш, зэргэлдээ орших газар нутаг
Голын арал, голдрил
Гол мөрний дагуух газар нутаг

V нэр.

Амьгүй бодосын ертөнц, гадаад ертөнц

VI нэр.

Оюун ухааны цар хэмжээ

VII тэм.

Боломж гарах төдийд, боломж л гарвал
Байсхийгээд, байн байн

VIII нэр.

Төвдийн дармал бичиг, таталган биш бичиг.

IX сул.

Са язгуурт нэр үгэнд хүч нэмэгдүүлэх үг

Ойролцоо үг

Нийлмэл үг

модон сав - юм агуулах зориулалттай модон эдлэл

төмөр сав - төмрөөр үйлдсэн юм агуулах хэрэглэл

торон сав - юм агуулах сүлжмэл торон хэрэглэл

халуун сав - дотор нь хийж тавьсан зүйлийг халуун хэвээр нь хадгалдаг хоосовч ханатай шилэн сав

бичгийн сав - бичгийн хэрэглэл агуулах эдлэл

сархдын сав - а.айраг, архи хийх эд хэрэглэл; б.яриа. ходоод

саалийн сав - сааль сүү саах, уудлах хувин, торх сэлт

усны сав - ус уудалдаг эдлэл

үнсний сав - тамхины үнс хийх хэрэглэл

хогийн сав - хог хийх зориулалтын сав

хөөрөгний сав - даалин

хоолны сав - а.хоол хийх сав; б.үхэг; в.шилж. ажилд муу хүн

ёроолгүй сав - а.ёроол байхгүй, цоорхой сав; б.шилж. аливаа зүйлд шинжгүй зан гарган шунамхайрах байдал

хүр сав - сүлжмэл сав

савны амсар - савны дээд хэсэг, ирмэг

савны ёроол - савны доод хэсэг

савны нээлхий - савны хавхаг, таглаа

савнаасаа халих - а.савандаа багтахгүй асгарах; б.шилж. хийсэн муу үйл нь хэтрэх

таван сав - элэг, зүрх, бөөр, уушги, дэлүү, таван цул

савны цанх - дотор эрхтэн эвгүйцэх нь

савны өвчин - умайн өвчин

савны гэм - умайн эмгэг

сав агших - умай агших

сав суух - айл зэргэлдээ нутаглах

сав нийлсэн нутаг - хөрш, зэргэлдээ нутаг хошуу

сав нутаг - а.хошуудын нутгийн хил заагийг тогтоон нэрлэсэн нэр; б.гол мөрний дагуух газар нутаг

голын сав - ус урсах газар

голын сав газар - а.гол мөрнүүдийн нийлсэн газар, цутгалан; б.голын эрэг дагуух орчин тойрны газар

фосфоритын сав газар - эртний нуур тэнгисийн дотор фосфоритын хуримтлал явагдсан газар нутаг

сав ертөнц - амьгүй ертөнц

сав ертөнцийн бодос - дэлхийн бөмбөрцөг дээрх амьгүй бүх бодос

оюуны сав - ой ухааны хэр хэмжээ

эрдмийн сав - а.оюун ухааны цар хүрээ; б.номын цүнх

сав сайтай - оюун билиг сайтай

сав муутай - ой ухаан, мэдлэг муутай

сав тэнцүүлэх - эрдэм мэдлэгээ нийгэм, амьдрал ахуйдаа зүй зохистой ашиглах

ав сав ажил хийх - а.бага зэрэг, ойр зуурын ажил хийх; б.ажилд хуумгай хандах, ор нэр төдий хийх; в.бжлыг түргэн, шуурхай хийх

ав сав ажиллах - шаргуу ажиллах

ав сав орох - үе үе орох

сав хийвэл уурлах - түргэн ууртай

сав хийвэл эвдэх - юуны түрүүнд л эвдэх

сав саруулхан - уужим цэлгэр

сав саяхан - тухайн хэрэг явдал болоод тун удаагүй байгаа нь, тун саяхан

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

сав нэр. *~ нь дүүрэх (сэтгэл нь ханах), савны, саванд, савнаас, саваар, о.тоо савнууд

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

Орчуулга

Хоршоо үг

сав зэвсэг - ажил үйлд хэрэглэгдэх зүйл
сав суулга - юм агуулах, хийх гал тогооны хэрэглэл
сав сааль - идэш уушны зүйлийг агуулах хэрэгслийн ерөнхий нэр
авдар сав - эд хогшил агуулах хайрцаг
аяга сав - хоол, унд идэж уух болон хийх эд хэрэглэл
ваар сав - нарийн шавраар хийсэн сав суулга
данх сав - шингэн зүйл агуулах цорготой сав суулга
домбо сав - шингэн зүйл агуулах цоргогүй суулга
уут сав - юм агуулах хүүдий
хайрцаг сав - а.юм агуулах хэрэглэл; б.яриа. шарилын авдар, авс
шүүгээ сав - эд хогшлоо хийх, агуулах эдлэл
байшин сав - амьдрах байр сууц
орон сав - орон сууц
сав хэвтэш - умай
ай сав - тэр хавийн нутаг
сав уулзар - зах нийлэн, хил залгасан газар нутаг
сав шим - а.орчлон дэлхий дээрх амьтай, амьгүй бүх бодос; б.шилж. үр шим
ав сав - а.бага сага, ойр зуурын; б.хөнгөн хуумгай, тогтворгүй; в.хэрэг явдал алдаг оног, хааяа болох нь; г.ажил төрлийг түргэн шаламгай хийх нь

Товчилсон үг

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

сав нь дүүрэх - а.сэтгэл ханах; б.шилж. хийсэн муу үйлийнхээ лайг эдлэх

сав уудлах - инж өгөх

алтан сав нээлгэх шашин. - нас барсан хүний төөргийг үзүүлэх

сав хоосон буцаахгүй - ёжлон дайрч хэлсэн үгийг нь сөргүүлж зохих хариуг нь өгч чаддаг хэл амтай хүн гэсэн санаа

нууц сав - нууцын орон, эм бэлгэ эрхтэн

сав уудлах - инж өгөх~Хөгшин минь хүмүүс мордох нь. “Сав уудлахаа мартаа юу” хэмээн мунгинуу хөгшиндөө сануулав.

сав [нь] дүүрэх - сэтгэл ханах~...тэр орой Чоносын өрх айлынхан санаа амар, сав дүүрэн, үдэш дулаан. Гадаанаа бүгдээрээ зүлгэн дээр сууцгааж, Шонхолойг хаа явж, сонин юу үзсэнээ ярьж өгнө үү гэж тойрон суужээ (Б.Ринчен, Заан залуудай).

Хэвшмэл хэлц

Аймаг суувал амь нэг

Сав суувал санаа нэг

Сав бялхвал асгана

Сар тэргэлшвэл хорогдоно

Сав дүүрэн идээтэй

Санаа дүүрэн жаргалтай

Сав ертөнц хязгааргүй

Санаа бодол үзүүргүй

Сав муу бол сааль муудна

Сав муу идээ барна

Санаа муу заяа барна

Сав нь их бол

Сааль нь арвин

Сав олон боловч алтан сав мэт чанартай нь цөөхөн

Сав савнаасаа хожимддоггүй

Самбай хадагнаасаа дутдаггүй

Сав хоосон буцаадаггүй

Савсаг үг хэлдэггүй

Саваа нарийн нь сайн

Сав дүүрэн нь сайн

Сайн муугийн сав нэг

Сав уутны төрөл нэг

Санаа дундуур оргио

Сав дундуур цалгиа

Санаа муу бол сүйдэхийн тэмдэг

Сав муу бол хагарахын тэмдэг

Санаа муу заяагаа барна

Сав муу идээгээ барна

Санаа муут дотроосоо

Сав муут ёроолоосоо

Санаа муут заяагаа барна

Сав муут хоолоо барна

Санаа нь их ч заяа нь бага

Сав нь их ч олз нь бага

Санаа нь сайн бол

Сав нь дүүрэн

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Сав муу бол идээ муудна

Тайлбар: аливаа үйл хэргийн бэлтгэл муу бол уг ажил бүтэхгүй

Савны цоорхойгоор юм гоожно

Саравчны цоорхойгоор ус гоожно

Тайлбар: онгорхой цоорхой бол түүгээр ямар ч зүйл савиран асгарна

Санаа нь гүйцэж

Сав нь дүүрэх

Тайлбар: санасан нь биелэх, сэтгэл ханах