нутаг
Бүгдээ
Монголоор
[засварлах]Үгийн гарал
[засварлах]Үгийн дуудлага
[засварлах]- [nutag]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠨᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠬ
- (нутуг)
Үгийн утга
[засварлах]- нэр.
- Төрж өссөн, оршин суух газар орон
- Буурь, бууц
Ойролцоо үг
[засварлах]Нийлмэл үг
[засварлах]- төрөлх нутаг - төрж өссөн нутаг
- төрсөн нутаг - эхээс төрсөн газар орон
- уг нутаг - оршин суух, харьяалагдах газар орон
- эх нутаг - төрж өссөн газар орон
- нутгийн ард иргэд - а.нэг нутагт төрж өссөн хүмүүс; б.тухайн газар оронд байнга оршин суугч хүмүүс
- нутгийн аялга - тухайн газар орны хүн ардын аман ярианы өвөрмөц ялгаа
- нутгийн захиргаа - тухайн орон газрын захиргаа
- нутгийн идээ - а.харьяалагдах газар орноос авчирсан хүнсний зүйл; б.өөрийн амьдарч ахуй газар орны хүнсний зүйл
- нутаг буцах - а.амьдарч буй газар орон руугаа явах, харих; б.шилж. нас барах
- нутгийн хүн - нэг газарт амьдардаг хүмүүс
- харийн нутаг - гадаадын улс орон
- хүний нутаг - а.харийн нутаг; б.амьдарч байгаагүй газар нутаг
- нутаг усныхан - тухайн хүнийхээ нэг газар амьдарч буй хүмүүс
- нутаг нутгийн хүн - газар газрын хүн, амьдран суудаг орон нутаг өөр хүмүүс
- нутаг сахих - а.төрсөн газартаа насаараа амьдрах; нүүдэл хийлгүй буйран дээрээ удаан суух; б.шилж. бүсгүй хүн хадамд гаралгүй гэртээ өтлөх
- нутаг дархлах хуучир. - феодлын төрд онцгой хүчин зүтгэгсдэд олгосон газар
- айлын нутаг - айлын гэрийн бууц)
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]ну|таг нэр. ~ дэвсгэр хорш., нутгийн, нутагт, нутгаас
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]ᠨᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠬ ᠤ᠊ᠨ
ᠨᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠬ ᠲ᠋ᠣ
ᠨᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠬ ᠊ᠢ
ᠨᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠬ ᠡᠴ᠊᠊ᠨ
ᠨᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠬ ᠢᠶᠡᠷ
ᠨᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠬ ᠲ᠋ᠠ᠊ᠢ
ᠨᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠬ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠨᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠬ ᠢᠶᠡ᠊ᠨ
ᠨᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠬ ᠣ᠊ᠣ᠊᠊ᠨ
- /~ийн /~т /~ийг /~аас /~аар /~тай /~руу /~аа /~ууд
Орчуулга
[засварлах]Хоршоо үг
[засварлах]- газар нутаг - эх нутаг
- нутаг ус - төрж өссөн, амьдарч буй орон нутаг
- нутаг дэвсгэр - тухайн улс орны эзэмшил газар
- эх нутаг - төрж өссөн харьяат орон
- буурь нутаг - нутаг бууц
- нутаг бууц - амьдран суух газар, бууц
- нутаг бэлчээр - мал бэлчих газар
Этгээд үг
[засварлах]- ДОШ н. тухайн нутаг, газар(тарвага бүлээрээ өвөлжих нүх)
- Баттулга бид хоёр нэг дошных байгаа юм. –Тийм байх аа. Даан ч Баттулга чамайг сайн мэдэж байсан юм.
- Тэр чинь манай дошны овгор шүү дээ.
- ХАЛХЫН ХАВТГАЙ н. монгол нутаг, монголын тал хээр
- Би тэгэхэд халхын хавтгайгаас гарч үзээгүй нэгэн байв.
- Хүний нутагт чи бид хоёр хэрэлдээд яах вэ? Ядахдаа халхын хавтгайд байсан бол өөр хэрэг.
Товчилсон үг
[засварлах]- НДҮЦ Нутаг Дэвсгэрийн Үйлдвэрлэлийн Цогцолбор
Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]- нутаг заагдах - хэргийн шийтгэл болгон амьдрах газрыг нь зааж өгөх, цөлөгдөх
- нутгийн нуруу түших - өсч төрсөн газар орондоо амьдрах
- нутаг буцах - нас барах, үхэх~Тэр гурав ийнхүү аж төрөхчөөн болж байтал эмгэн үйлийн үрээс хаашаа ч зайлсангүй нутаг буцлаа (Б.Дариймаа, Шар хондын намаржаа).
- нутаг заагдах - хэргийн шийтгэл болгон амьдрах газрыг нь зааж өгөх, цөлөгдөх~Та хүрээнд нутаг заагдсан гэл үү? (Д.Маам, Газар шороо).
Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Нугалуур идвэл
- Нутаг сахина
- Нуган төрвөл
- Нутаг дарна
- Нутаг алдвал
- Гутамшиг болно
- Нутаг дунд номтон сайн
- Нутаг элс боловч өлгий
- Номин чулуу боловч эрдэнэ
- Нууран дундах нугас сайхан
- Нутаг дундах номтон сайхан
- Нууцалж хэлсэн
- Нутаг даяар тардаг
- Ус мэдэхгүй хүн цуваа дагана
- Нутаг мэдэхгүй хүн гөрөөс дагана
- Хүн хүн сурснаа гэдэг
- Нутаг нутаг заншсанаа гэдэг
Аман зохиолд орсон нь
[засварлах]Зүйр үг
[засварлах]- Нэг усанд нутагтай
- Нэг бэлчээрт бараатай
Тайлбар: айл аймаг байх
- Ноён нутагтаан л хүндтэй
- Номтой лам газар болгонд хүндтэй
Тайлбар: эрдэм мэдлэгтэй хүн хаа ч хэрэгтэй
- Нутгаа голох хүн үгүй
- Эхээ голох хүүхэд үгүй
Тайлбар: муу ч гэсэн өөрийн юм сайхан
Цэцэн үг
[засварлах]- Нэрийн хор
- Нутгийн бузар
Тайлбар: нэр хүнд сэвтээх зүйл