луу
Харагдац
хаан бы ха ÀÀÀÀéÌí
- [lu:]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠯᠣ᠊ᠣ
- (луу) ~ жил (уругу) ар ~, = уруу, ≈ лүү, руу, рүү
Үгийн утга
[засварлах]- I нэр.
- домог. Дорно зүгийн ард түмний домог яриа, үлгэрт гардаг гайхамшигт хүч чадалт амьтан, бие урт, хайрстай, эвэртэй, дөрвөн хөлтэй, алхах, нисэх, умбан шумбах ба үүл гаргаж бороо оруулах идтэй гэлцдэг
- Эрт цагийн аварга гүрвэл, түүнтэй төстэй амьтан
- зурхай. Билгийнб тооллын арван хоёр эрхтний тавдугаарх нь
- Байгалийн сүрт үзэгдэл
- Луугийн дүрс, луугийн шинж бүхий
Ойролцоо үг
[засварлах]Нийлмэл үг
[засварлах]- луу гүрвэл амьт. - нарийхан хавтгайвтар биетэй, урт нарийхан сүүлтэй, модонд амьдардаг нэг зүйл гүрвэл; модонд дүүлэх үед хажуугийн арьсан хуниас нь тэнийж хорин метр хүртэл хол үсэрдэг
- луу загас амьт. - хатгуур загас
- луу хүрхрэх - луугийн хүржигнэсэн их дуу гаргах
- лууны сахал - хэрээний нүд хэмээх эм
- лууны яс - эртний зарим хөхтөн амьтны араг яс
- луу жил - билгийн тооллын тавдугаар, луугаар бэлгэ тэмдэг болгосон жил
- луу өдөр - арван хоёр хоног бүрийн тавдугаарт тохиох өдөр
- луу сар - хаврын сүүл сар
- луу цаг - билгийн он тооллын цаг, өглөөний долоогоос есөн цаг
- луу буух - луу унжих
- луу унжих - а.лууны сүүл унжих; б.шилж. амласнаа өгөхгүй цааргалах
- лууны сүүл унжих - а.луу унжих; б.байгалийн үзэгдлийг хэлэх ардын тайлбар
- луугийн нүх - гяндан
- луун бэл - лууны дүрс ба хээтэй
- луун баганат - луу ороолгосон чимэгтэй багана бүхий ихэс дээдсийн орд, өргөө
- луун хээ - лууны дүрсийг гаргасан хээ
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]луу нэр. урга. litchi‹анг.› ~ нүдлэг, лууны, луунд, луунаас, луугаар
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]
Орчуулга
[засварлах]Хоршоо үг
[засварлах]- луу барс - ертөнцийн дөрвөн хүчтэний хоёр нь
- луу могой - лусын гэгдэх мурилзсан урт нарийн биетэй амьтад
Товчилсон үг
[засварлах]Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]- муу нэртэй луу данстай - муу муухай хэрэгт байнга нэр холбогдож байдаг хүн
- луу зурах - бага хүүхдийн ор дэвсгэр дээр шээхийн ёжлол
- луу зурах - доороо шээс алдахыг ёгтлон шоглосон хэллэг~Буу тулгаж, жаахан сурдүүлсэн чинь... мань нөхөр луу зурж, хамаг болсон явдлыг ярьж гарлаа.
- луу буулгах/луу унжих/луун сүүл унжих - (шог) өгөх зүйлээ бүтэн өгөхгүй луйвардах, амласандаа хүрэхгүй цааргалах~Тэр чинь хэлгүйгээс биш, хэлтэй Танаас дээр хүн шүү. Адаглаад л худлаа хэлж луу унжихгүй гэж тас тас хөхрөн нүүрээ дарна (С.Дашдооров, Ногоон дэрсний хөх үнэр). ~Танай намынхан чинь амлаж чаддаг боловч сонгогдсон хойноо ихэнх нь луу унждаг зуршилтай түшээд дээ (Д.Самдан, Жигд баяжих хөтөлбөр).
Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Бэр арвидвал хоолгүй
- Луу арвидвал бурхангүй
- Луу далай үүлнээс салдаггүй
- Барс түлээ салхинаас алсалдаггүй
- Луу зузаан үүлээр биеэ хаадаг
- Барс уулын шороонд сүрээ нуудаг
- Луу ихтэй бол бороо багатай
- Луйвар ихтэй бол олз багатай
- Луу мэт эзэн
- Барс мэт сайд
- Луу хэдий чадалтай боловч толгойгүй бол болохгүй
Аман зохиолд орсон нь
[засварлах]Зүйр үг
[засварлах]- Луу буулгах
Тайлбар: гуйлгаж байж хөдөлдөг хүнийг хэлсэн үг; хэцүү
- Луу ихэдвэл бороогүй
Тайлбар: эрх мэдэлтэн олширвол тустай зүйл болохгүй
- Луунаас могой төрөхгүй
- Мориноос хүн төрөхгүй
Тайлбар: бололцоогүй зүйлийг ёжилсон хэллэг