зах
Харагдац
Монголоор
[засварлах]Үгийн гарал
[засварлах]Үгийн дуудлага
[засварлах]- [ʣaxă]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠵᠠ᠊ᠬᠠ
- (жах-а)
Үгийн утга
[засварлах]- I нэр.
- Газар нутаг, орон байр, талбай зэрэг зүйлийн хөвөө, ирмэг хязгаар;
- шилж. Юмны төв, дундаас зайдуу, ирмэг хөвөө, хязгаар тийших
- Хувцас хунарын дээд ам амсар; заамнаас дээших хүзүү ороох тусгай хэсэг
- II тэм.
- Бөс барааны бүхэл бүтэн толгой, нэг эвхээ, хуй
- III нэр.
- Олон хүн цугларч худалдаа хийх газар
- IV нэр.
- Хэрэг, үзэгдэл, цаг хугацааны хэсэг, үүсэл төгсвөр.
- V.
- VI.
- VII нэр.
- Мөсөн шагай харвадаг сум; цах.
Ойролцоо үг
[засварлах]Нийлмэл үг
[засварлах]- голын зах - голын хөвөө, голын эрэг ирмэг
- нутгийн зах - нутаг орны хил хязгаар
- тарианы зах - тариан талбай эхлэх, дуусах хэсэг
- торгоны зах - торгоны ирмэг, торгоны хажлага
- тулганы зах - тулганы хажуу, дэргэд
- захын араа - агт араа
- захын цамх - нутгийн хилийн тэмдэг болгож тавьсан чулуу, овоо
- захаас аван - энд тэндгүй, дэлгэр түгээмэл, элбэг
- зах хязгааргүй - хэмжээ хязгааргүй
- дээлийн зах - монгол дээлийн хүзүү ороох дугуйрсан босоо хэлбэртэй, хатуулгатай хэсэг; заам хавьдаа товчлогдоно
- өмдний зах - өмдний бүслэхээр татах хэсэг, өмдний ам
- захны ухдас - дээлд зах залгахаар ухаж авсан ором
- захны ухлаадас - захыг залгах газраас эсгэж авсан дугуй өөдөс, хүүхдийн захны ухлаадсыг дундуур нь нугалж, хүүхдийн дээлийн захны ар дор хаддаг монголын уламжлалт бэлгэшээлт заншил буй
- зах заамгүй - а.эрүй хуруйгүй; б.их, бага хүнийг хамаарахгүй, хамжааргагүй
- зах бараа - задалж хэрэглээгүй бүтэн хуйлаас бөс бараа
- зах даавуу - толгой даавуу
- зах торго - хуй торго
- малын зах - малыг амьдаар нь зарж борлуулах, арилжиж солих газар
- торгоны зах - торго, үнэт бөс даавууны худалдаа эрхэлдэг наймааны газар
- түлээний зах - мод, түлш бэлтгэн зарж борлуулдаг наймааны газар
- хүнсний зах - хүнсний бүтээгдэхүүн их хэмжээгээр зарж борлуулдаг чөлөөт худалдаа, арилжааны газар
- зах дээр - худалдаа наймааны газарт
- захын үнэ - хар зах дээр зарагдаж буй барааны үнэ
- зах зээлийн судлал - бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг төлөвлөх, хуваарьлах, борлуулах, зарлан сурталчлах, худалдааг хөгжүүлэх, хэрэглэгч, нийлүүлэгчдийн сонирхол хандлагыг бодтой судлах явдал
- зах зээлийн эдийн засаг - чөлөөт бараа, мөнгө, бараа эргэлтэн дээр тулгуурласан харилцаа
- хоёрдогч зах зээл - анхны нийлүүлэгч, зээлдэгч хоёроос өөр хүмүүсийн хооронд хийгддэг үнэт цаасны гүйлгээ, энэ нь банк, мэргэжлийн пүүсээр дэмжигддэг
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]зах нэр. ~ хөвөө хорш. (хувцасны хэсэг) цамцны ~, о.тоо захууд
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]ᠵᠠᠠᠠᠠᠳ᠋ᠠᡍᠣ
ᠵᠠᠠᠠᠠᠳ᠋ᠠᡍᠣ᠊ᠠᠠᠠ᠊ᠨ
- /~дуу /~дуухан
Орчуулга
[засварлах]Хоршоо үг
[засварлах]- зах зух - а.гадар өнгөн тал; б.бүрэн биш, хэсэг бусаг, бүүр түүр
- зах сэжүүр - а.ямар нэг зүйлийн үзүүр өнцөг, булан; б.юмны өчүүхэн хэсэг, бүрэн гүйцэд биш хэсэг
- зах хөвөө - юмны ирмэг, хөвөө хэсэг
- зах хэен - юмны ирмэг, сэжүүр
- зах хэц - зах хязгаар
- зах хязгаар - а.юмны хөвөө, зааг; б.орон нутаг, улс хоорондын хил нийлсэн газар; в.эцэс, туйл, төгсгөл
- зах заам - а.хувцас хунарын энгэрийн хэсэг; б.ах зах, эх зах
- зах зээл - а.худалдаа арилжааны газар; б.нийгэм эдийн засгийн хөгжлийн нэг хэлбэр; үйлдвэрлэл, борлуулалт, үйлчилгээний ажиллагааны үр дүн, худалдагч, худалдан авагчдын үнэ, тоо хэмжээг тодлорхойлж харилцан ажиллах хүрээ
- ах зах - а.ахчлах дүүчлэх ёс; б.шилж. ёс суртахуун
- эмх зах - эмх цэгц
Товчилсон үг
[засварлах]- ЗЗК Зах Зээлийн Коллеж
- ЗЗК Зах Зээлийн Комисс
- ЗЗСХ Зах Зээл Судлалын Хүрээлэн
- ЗЗЭЗ Зах Зээлийн Эдийн Засаг
- СЗЗХ Санхүүгийн Зах Зээлийн Холбоо
Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]- зах заамаа дуурайна - дээрх нь ямар бол доорх нь тийм
- мал малын захтай - таван хошуу малын аль аль нь цөөнгүй бий
- захаас аван - зөндөө, нийтлэг байх, мундахгүй~Ийм нэгэн хүн ажил эрсээр хэдэн сарын турш Нью-Йорк хотоор явжээ. Түүнд архичин, хулгайч захаас аван дайралдана (З.Пүрэв, Хөгжмийн эгшиг). ~Зовсон хүнд уурлах шалтгаан мундахгүй байдгийн адил жаргалтай хүнд инээх учрал захаас аваад бэлэн байдаг билээ (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
- захын араа нь унаж зажийн үс нь цайх - өтлөж нас ахих~Одоо тэр өвгөний үгээр үг хийгээд юу хийх вэ. Захын араа нь унаж, зажийн үс нь цайсан хүн шүү дээ.
- захыг нь гаргах - учир явдлын тухай цухас мэдэгдэх~Шагдар хариуд нь
- ↑ дээлийн захыг нь мушгих
Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Зах газар задарч
- Завхай газар галзуурах
- Зах заамаа дуурайна
- Мах огтолсон хүн гараа тосоддог
- Зах гарсан хүн мөнгөө бардаг
Аман зохиолд орсон нь
[засварлах]Зүйр үг
[засварлах]- Зах газар задарч
- Завхай газар галзуурах
Тайлбар: а.хууль захиргаагүй болох; б.тухайн орчныг дагах; в.дандаа мууг сурах
- Хүн ахтай
- Дээл захтай
Тайлбар: аливаа юм өөр өөрийн үнэ хүндтэй