дэл
Монголоор[засварлах]
Үгийн гарал[засварлах]
Үгийн дуудлага[засварлах]
- [del]
Үндэсний бичиг[засварлах]
- ᠲ᠋ᠠᠯ
ᠲ᠋ᠠ᠊ᠯ᠊ᠢ
ᠳ᠋᠊ᠢ᠊ᠯ
- (дэл) ~ сүүл (дэли) ~ сул
Үгийн утга[засварлах]
- I нэр.
- Адуу, луус, илжиг зэргийн амьтны хүзүү сэрвээний дээгүүр тууш ургасан урт хялгас
- шилж. Юмны дээгүүр нарийн зурваслан товойлгон тавьсан янз чимэг
- шилж. Дэл мэт нарийн зурваслан тогтсон мод, хад
- II.
- Хэрэгцээ багатай, ил задгай
- Ач тусгүй, үнэ цэнгүй зүйл
- Ашиг хонжоо хайсан зуйгуул хүн, тэнүүлч
- Үрэмхий, юмаа хайр гамгүй эдэлдэг
- III урга.
- Дулаан оронд ургадаг нэг зүйл ургамлын маш тослог, хар цагаан хоёр зүйл бүхий үр, гүнжид
Ойролцоо үг[засварлах]
Нийлмэл үг[засварлах]
- дэл засах - адууны дэлийг хайчлан янзлах
- азарганы дэл - азарганы хүзүү, сэрвээний урт хялгас
- босоо дэл - налж унаагүй дэл
- бухандай дэл - хөхөл үлдээлгүй зассан дэл
- онгон дэл - а.хяргалгүй жил өнжсөн дэл; б.мундааны тус хяргаагүй үлдээсэн дэл
- суман дэл - шанхлан зассан дэл
- шанхан дэл - дундуураа хагарч хоёр тийш шанх мэт унжсан дэл
- шашир дэл - шашир малгайны орой мэт босоо дэл
- дэл тавих - товгор зурвас гаргах
- дэлтэй гаансны толгой - ар этгээдээр нь хээ угалз зэргийг товойлгон цувуулж урласан гаансны толгой
- дэл мод урга. - навч зулгарах тураг мод, модноос нь элдүүрийн түүхий эд гаргаж авна
- дэл хад - уул нурууны хяраар нарийн зурваслан ургасан хад
- дэл чулуу - дэл хад
- дэл сул байлгах - ил задгай байлгах
- дэл сул яриа - хов жив, эзэнгүй сул яриа
- дэл сул ажил хийх - аахар шаахар ажил хийх
- дэл сул юманд мөнгөө үрэх - хэрэггүй юманд мөнгөө үрэх
- дэл сул хүн - зуйгуул хүн, хамаагүй сул хүн
- дэл сул юм байлгадаггүй хүн - а.хэтэрхий үрэлгэн, заралган; б.хулгайч, хулуугч
- дэлийн тос - маалингаас ялган авдаг тосон бүтээгдэхүүн
Зөв бичихзүй[засварлах]
Кирил бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]
дэл I.нэр. ~ сүүл хорш., дэлний, дэлийг, дэлэнд, дэлнээс
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]
Орчуулга[засварлах]
Хоршоо үг[засварлах]
- дэл сүүл - мал, амьтны хүзүү сэрвээний дээгүүр тууш ургасан урт хялгас болон, нурууны ясны үзүүрийн хэсэгт байх үсэрхэг эрхтэн
- дэл сул #Хэрэгцээ багатай, ил задгай: дэл сул байлгах - ил задгай байлгах
Товчилсон үг[засварлах]
Хэлц үг[засварлах]
Өвөрмөц хэлц[засварлах]
- дэл сүүл нэмэлгүй - нэмж чимэлгүй
- дэл сүүл ургуулах - а.ямар нэгэн учир явдлыг ихэтгэн хэлэх, давслах; б.жиг үүсгэх, учир ургуулах
- морин дэл дээгүүр - а.морь унах; б.шилж. ажил хэрэгт хөнгөн хайнга хандах байдал; в.шилж. хурдан, түргэн
Хэвшмэл хэлц[засварлах]
- Дэл ихт зовдог
- Дэлэн ихт жаргадаг
Аман зохиолд орсон нь[засварлах]
Зүйр үг[засварлах]
- Дээрээ дэлгүй
- Дэргэдээ ханьгүй
Тайлбар: хэлж сургах ах захгүй, найз нөхөдгүй зожиг ганцаараа