Jump to content

дуу

Викитоль-с

Монголоор

[засварлах]

Үгийн гарал

[засварлах]

Үгийн дуудлага

[засварлах]
[du:]

Үндэсний бичиг

[засварлах]
ᠲ᠋‍ᠠ‍ᡍᠣ
ᠲ᠋‍ᠠ‍ᡍᠣ᠊ᠣ
ᠳ᠋ᠣ᠊ᠣ


(дагу)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

[засварлах]
II нэр.
  1. Аялан дуулахад зориулсан богино хэмжээний шүлэглэсэн зохиол, аялгууны найрал
III нэр.
  1. Доо, хутга сэлэм зэргийн ишний үзүүрт углах төмөр), жадны дуу (жадны төмөр хуй).

Ойролцоо үг

[засварлах]

Нийлмэл үг

[засварлах]
айзам дуу - хүндэтгэлийн уртын дуу
ардын дуу - ард олны дунд уламжлан ирсэн тодорхой зохиогчгүй дуу
бүжгийн дуу - бүжгийн агуулга, утганд зохируулан зохиосон дуу
гүр дуу шашин. - шашин номын дуу
дуу аялах - а.дуу дуулах; б.дууны үгийг хэлэхгүйгээр аяыг гаргах
дуу бариулах - а.дуулуулахын хүндэтгэл; б.хуучир. шүлэглэсэн аман мэдээг элчээр дамжуулах
дуу дуулах - дууны үг аяыг зөв тод гаргаж дуулах
дуу өргөх - дуу барих
дууны ая - дууны үгэнд тааруулсан хөгжмийн зохиол
дууны үг - аялгуу тааруулж дуулахад зориулан зохиосон шүлэг
дөрвөл дуу - дөрвөн хүний нийлэн дуулах дуу
жагсаалын дуу цэрэг. - цэргийн цуваа, ёслолын парадын үед дуулагдах дуу
найрын дуу - найр наадмын үед дуулагддаг баяр цэнгэл, ерөөл бэлгэдэл, хүндэтгэлийн агуулгатай дуу
түүхэн дуу - түүхэн сэдэвтэй дуу, түүхэн үйл явдлыг тусгасан дуу
уртын дуу - ардын айзам хэмнэл удаантай дуу
харилцаа дуу - хоёр этгээд бадаг бадгаар нь ээлжлэн дуулах дуу
дууны шүлэг - дууны ая аялгуугаар хэлэгдэх шүлэглэсэн зохиол
дууны эхлэл - дууны ая аялгуу, шүлгийн эх
дууны цоморлиг - дууны шүлэг, ая аялгууны нотны эмхтгэл

Зөв бичихзүй

[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

дуу нэр. ~ бичлэгийн студи, дууны, дуунд, дуунаас, дуугаар, о.тоо дуу­нууд

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

Орчуулга

[засварлах]

Хоршоо үг

[засварлах]

Товчилсон үг

[засварлах]
ААДБ Ардын Армийн Дуу Бүжиг
ААДБА Ардын Армийн Дуу Бүжгийн Ансамбль
ААДБЧ Ардын Армийн Дуу Бүжгийн Чуулга
АДБ Ардын Дуу Бүжиг
АДБА Ардын Дуу Бүжгийн Ансамбль
АДБУЧ Ардын Дуу Бүжгийн Улсын Чуулга
АДБЧ Ардын Дуу Бүжгийн Чуулга
АДХ Америкийн Дуу Хоолой
АЦДБЧ Ардын Цэргийн Дуу Бүжгийн Чуулга
БЦДБЧ Барилгын Цэргийн Дуу Бүжгийн Чуулга
БЦДБЧ Бүх Цэргийн Дуу Бүжгийн Чуулга
ДБЧ Дуу Бүжгийн Чуулга
ДХБ Дуу, Хөгжим, Бүжиг
КГЗДАББТА Кино, Гэрэл Зураг, Дуу Авиа Бичлэгийн Баримтын Төв Архив
МААДБА Монгол Ардын Армийн Дуу Бүжгийн Ансамбль
МААДБЧ Монгол Ардын Армийн Дуу Бүжгийн Чуулга
МАЦДБЧ Монголын Ардын Цэргийн Дуу Бүжгийн Чуулга
ТЗДБЧ Төмөр Замын Дуу Бүжгийн Чуулга
УАДБЧ Улсын Ардын Дуу Бүжгийн Чуулга
ҮДБЧ Үндэсний Дуу Бүжгийн Чуулга
ҮДБЭЧ Үндэсний Дуу Бүжгийн Эрдмийн Чуулга
ХБДЦДБЧ Хилийн Ба Дотоодын Цэргийн Дуу Бүжгийн Чуулга
ХЦДБЧ Хилийн Цэргийн Дуу, Бүжгийн Чуулга
ЦДБЧ Цэргийн Дуу Бүжгийн Чуулга
ЦДБЭЧ Цэргийн Дуу Бүжгийн Эрдмийн Чуулга

Хэлц үг

[засварлах]

Өвөрмөц хэлц

[засварлах]
дуу алдах - а.баярлах, цочих зэрэгт гэнэт огцом чанга дуугарах~“Мөрөөдөл биелдэг юм” нэвтрүүлэгт орсон Доржийн гэр бүлийнхэн сувилалаас буцаж ирэхэд нь, гэрийн буурин дээр нь цоо шинэ байшин барьсныг хараад дуу алдан, нулимс асгаруулав. б.мэл гайхаж, цэл хөхрөх
дуу хоолой өтгөрөх - өсөж томжих~Эд хоёулаа нэг нэгнийхээ бие бялдарын өсөж бойжсон, зүс царайн хувирч оворжсон дуу хоолой өтгөрсөн… зэргээ гайхалдан хэсэг зуур хөгжилдсөний дараа… (Улаангэрэл, Нарийн хагийн агь нар).
дуугаа хураах - уурлах, дургүй байх, үгээ цөөлөх буюу огт дуугарахгүй болох~Юунд дуугаа хураачихав. Ахаас гаваг хүртээ юү? гэж Галсан асуугаад инээв (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
дуун дээр [нь] - а.сонсонгуут, хэлэнгүүт огт татгалзахгүй, уриалгахнаар~Ай за, аль нь вэ гээд л дуун дээр юмыг барьж аваад хаячих хүн биш… гээд өвгөн таваг дүүрэн халуун бууз авчирч Өрнөхөд өгөв (Даржаа, Баярт өглөө). б.юуны түрүүнд
дуу шуу/шуутай болох - хөөр баясал тодорч, дуу орох~Хөвгүүд дээр нэмэгдэж хэдэн годгор охид ирсэн биш, бүр дуу шуу болоод явчихлаа.
↑ нохойн дуу ойртох
↑ үг дуугүй
↑ хар цагаан дуугүй

Хэвшмэл хэлц

[засварлах]
Дуу барив
Долоо цохив
Дуу гардаггүй цэцэн тэнэг гэж тоогдох
Дуу гардаг тэнэг цэцэн гэж тоогдох
Дуу гэж захирхийх
Дараа гэж жийхийх
Дуу домог
Зугаа найр
Дуу дуулахдаа зэрэг дуулдаг
Дугараа барихдаа ээлжээр барьдаг
Дуу ихт хэнгэрэгт хүнд дохиур хэрэггүй
Дуу тэнгэрт
Долгио далайд
Дуу цөөтөн
Үг нэгтэн
Дуу цуурай ойд шингэдэг
Олон түмэн орноо түшдэг
Дуун дээр
Дуу нэмэх
Нүд хурц боловч
Дуу сонсдоггүй
Тас хүрэхгүй газар
Дуу хүрч болно уу

Аман зохиолд орсон нь

[засварлах]