гууль

Монголоор

Үгийн дуудлага

[ǧu̇:Iꞌ]

Үндэсний бичиг

ᠭᠠᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ

(гаули)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

нэр.

1. Зэс хольж хайлуулан гаргаж авсан төмөрлөг (өнгө нь шар, цагаан хоёр зүйл бий, цагааныг нь гууль гэнэ
2. Гуулиар хийсэн юм
3. Юмны өнгө гялгар, гууль шиг

Нийлмэл үг

гууль цутгах - зэс хорголж хольж шармал төмөрлөг цутгах

гуулиар хийх - зэс хорголж хольж хайлуулсан шармал төмөрлөгөөр хийх

гуулин бурхан - гуулиар цутгасан бурхан

гуулин данх - гуулиар хийсэн данх

гуулин хөгжим - гуулиар хийсэн үлээвэр хөгжим

гуулин хуур хөгжим. - гуулиар хийсэн аман хуурын нэг төрөл

гуулин толгойт - үсгүй халзан толгой

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

гууль нэр. *~ нь цухуйх (муу муухай нь илрэх), гуулийг, гуулины, гуулинд, гуулиар, гуулинаас

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠭᠠᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ  ᠶᠢ‍᠊ᠨ
ᠭᠠᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ ᠳ᠋ᠣ
ᠭᠠᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠭᠠᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠭᠠᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠭᠠᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠭᠠᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠭᠠᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ ᠪᠡ᠊‍᠊ᠨ
ᠭᠠᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ ᠨᠣ᠊ᡍᠣ᠊ᠣ᠊᠊ᠨ

/~ийн /~д /~ийг /~аас /~аар /~тай /~руу /~аа /~ууд

Хоршоо үг

• гууль төмөр - шармал төмөр
• гууль зэс - хэрэглээний өнгөт төмөрлөг

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

гууль нь цухуйх - муу муухай нь илрэх, чанар нь танигдах

гуулиа цухуйлгах - муу чанараа таниулах

гуулийг нь малтах - мууг нь илчлэх, муу муухайг нь дуудах

гууль нь цухуйх – тар нь танигдах~Улааныг муулж, Бароныг талархсанд хүмүүс жигшиж, одоо л гууль нь цухуйх нь гэж бодоцгоогоод түүний яриаг дуугүй л чагнаж суув (С.Дашдэндэв, Улаан наран).

гуулиа/зэсээ цухуйлгах – муу чанараа таниулах~“А” үсгээ арвитай чээжлээгүй эмгэн албаны том хүнтэй юугаа ярьж, гуулиа цухуйлгах чинь энэ вэ гэж өвгөн хэлэв (Л.Бадарч, Шинэ ааруул). ~Тэр өдрөөс эхлэн намайг нүд үзүүрлэх болов. Би ч нэгэнт тэсэхээ байгаад зэсээ цухуйлгаж эхэллээ (С.Эрдэнэ, Хотын бараа).

гуулийг нь малтах – муу муухайг нь дуудах, илчлэх~Зүү орох зайгүй л найзууд байсан сан. Тэгсэн одоо бие биенийхээ гуулийг нь малтаад...

гуулин хошуу – хов, хов яриа, ховын үг хэл~Амнаас нь дам яриа, цуурхал л гарна. Гуулин хошуунаас өөр ид шидгүй амьтан юм даа.

↑ алтаа гуулиар, адасгаа турсгаар солих

↑ алтны дэргэдэх гууль шарлах

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Алтны дэргэд байсан гууль шарладаг

Тайлбар: сайн юмны нөлөө их