Jump to content

хурц

Викитоль-с

Монголоор

[засварлах]

Үгийн гарал

[засварлах]

Үгийн дуудлага

[засварлах]
[xurʦă]

Үндэсний бичиг

[засварлах]
ᠬᠣ᠊᠊ᠷᠴ᠊ᠨ
(хурча)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

[засварлах]
тэм.
  1. Мохоогийн эсрэг утга, нарийн иртэй, үзүүртэй, шовх
  2. шилж. Хүний оюун ухаан сэргэлэн, маш хурдан сэтгэдэг
  3. Үгийг хурдан бөгөөд оновчтой, ширүүн, тодорхой хэлдэг
  4. Хараа сайн, нүд цогтой
  5. Зөрчил тэмцлийн ширүүн
  6. Гэрлийн, нүд гялбам байдал
  7. Өнгөний маш тод
  8. Идээний зүйлийн шандуурам их тостой, үнэр, ааг амт ихэдсэн нь
  9. Аливаа юмны ид чадал илүү, давуу, ирмүүн

Мэдкүү

[засварлах]

Нийлмэл үг

[засварлах]
хурц зэвсэг - даалт сайтай, ирт зэвсэг
хурц ир - хутга, сүх зэргийн даалт сайтай нарийн ир
хурц мэс - ир сайтай мэс
хурц өнцөг - тэгш өнцгөөс бага өнцөг
хурц үзүүр - шовх үзүүр
хурц хутга - ир сайтай хутга
хурц шүд - иртэй, мохоо биш шүд
хурц зан - түргэн догшин зан
хурц хүн - а.ухаантай хүн; б.цэцэн цэлмэг, хэлэмгий хүн
хурц ухаан - санах сэрэх нь хурдан, цэцэн ухаан
хурц үг - онож хэлсэн цэцэн мэргэн үг
хурц хэлтэй - өгүүлэхдээ уран чадамгай үг яриатай
хурц нүд - а.хараа сайтай нүд; б.ширүүн, хөдөлгөөнтэй харцтай
хурц хараа - а.юмыг алдалгүй харах гярхай харц; б.ширүүн харц
хурц харц - а.хараа сайтай нүд; б.ширүүн харцтай нүд
хурц шүүмжлэх - ширүүн шүүмжлэх
хурц гэрэл - нүд гялбам, маш тод гэрэл
хурц нар - маш тунгалаг өдрийн, шатам халуун илчтэй нар
хурц өнгө - алсаас ялгарам тод харагдах улаан, шар, цэнхэр зэрэг маш тод өнгө
хурц амт - ааг нь ихэдсэн амт
хурц идээ - нүнжиг ихтэй, шандуурам идээний зүйл
хурц үнэр - ааг ихтэй үнэр
хурц халуун - а.идэшний зүйлийн ааг амт хүчтэй нь; б.юмны илч ихтэй нь
хурц шөл - тос нүнжиг ихтэй шөл
хурц морь - хурдан, ирмүүн явдалтай сайн морь
хурц өвчин - цочмог илэрч, хурдан хүндэрдэг өвчин
хурц явдалтай морь - ирмүүн, явдал сайтай морь
хурц улаан цэцэг урга. - өнгө цусны адил улаан, уулын цавд ургадаг, салаа тармаг, цэцэг нягт, хоёр ба гурван сард цэцэглэнэ, урьдаар навч ургаж хойно цэцэглэх нь бий, бас цэцэглэсэн хойно нь навч ургах нь ч бий
хурц шар цэцэг урга. - хурц улаан цэцгийн адил болоод өнгө шар, үнэр муухай, хортой нэг зүйл цэцэг

Зөв бичихзүй

[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

хурц тэм.. хур­цавтар, хурцхан

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

ᠬᠣ᠊᠊ᠷᠴ‍ᠠ‍ᠳ᠋‍ᠠ‍ᡍᠣ
ᠬᠣ᠊᠊ᠷᠴ‍ᠠ‍ᠳ᠋‍ᠠ‍ᡍᠣ᠊‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠣ᠊᠊ᠷᠴ‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍᠊ᠨ

/~дуу /~дуухан /~хан

Орчуулга

[засварлах]

Хоршоо үг

[засварлах]

Товчилсон үг

[засварлах]

Хэлц үг

[засварлах]

Өвөрмөц хэлц

[засварлах]

Хэвшмэл хэлц

[засварлах]
Дотроо хор санаж гаднаа магтах нь
Хурц мэс зөөлөн ороож ирэхтэй адил
Омогтой сэтгэл
Хурц хэл биеийн хохирол
Өөрийн ээжийн хэл
Элэгдсэн тонгоргийн ир
Хүний ээжийн хэл
Хурц тонгоргийн ир
Ховдог боловч хортой идээг идэхгүй
Хурц боловч хойноо тусгүй явдлыг хийхгүй
Худал үг хэлцэгчид
Хурц яриа хэрүүлчид
Хурд дээр нь тат
Хурц дээр нь нийл
Хурдан буу мөрөнд
Хурц ухаан толгойд
Хурдан морины туурайнаас хоцрохгүй
Хурц жадны үзүүрээс буцахгүй
Хурдан морь цээж өндөр
Хурц ухаан хэнхдэг саруул
Хурдан морь цээж өндөр
Хурц хүн цээж саруул
Хурц баатар намнахын түрүүнээс тэмүүлдэг
Хурдан морь уралдахын түрүүнээс тэмүүлдэг
Хурц болд илд билүүгүй үл даана
Хурдан хүлэг махгүй явж үл чадна
Хурц гэгч өмгийн нэр
Хайрлана гэгч атааны нэр
Хурц илд билүүгүй бол даахгүй
Хурдан морь сойлгогүй бол давхихгүй
Хурц илд билүүгүй бол мохно
Хурдан хүлэг өвсгүй бол турна
Хурц илд билүүгүй үл даана
Хурдан хүлэг тэжээлгүй үл гүйнэ
Хурц мэс амины нөхөр
Хурдан морь биеийн нөхөр
Хурц нүднээс хялар түүх гаргаж болдог
Хурдан хэлтнээс хэлгий түүх гаргаж болдог
Хурц хошуут ховын эзэн
Хулгай нүдэт мундрын эзэн
Хурц хүний тархи хурдан
Ховч хүний хоншоор хурдан
Хурц хутга гарт муу
Худал үг өөрт муу
Хурц хутга хуйдаа халтай
Ховч хүн нөхөддөө халтай
Хурц хэл - билиг
Хурдан хэл - тэнэг
Хурын усаар угаасан шиг
Хурц хутгаар өөлсөн шиг

Аман зохиолд орсон нь

[засварлах]

Зүйр үг

[засварлах]
Хурц илд билүүгүй бол даахгүй
Хурдан морь сойлгогүй бол давхихгүй цэцэн. (ажил хэрэгт бэлтгэл хэрэгтэй); хутга хэдий хурц боловч ишиндээ тусгүй
Эмч мэргэн боловч биендээ тусгүй

Тайлбар: загасчны морь усгүй гэдэгтэй адил утгатай

Цэцэн үг

[засварлах]
Хурц илд билүүгүй бол даахгүй
Хурдан морь сойлгогүй бол давхихгүй

Тайлбар: ажил хэрэгт бэлтгэл хэрэгтэй