тархи

Монголоор

Эрелд миээоббүүөёүрёүөүб өүөө

Үгийн дуудлага

[tȧrꞌxi]

Үндэсний бичиг

ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠷ᠊ᠢ᠊ᢉᠢ᠋

(тарихи)

Галиглах зарчим Толгой тархи

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

тар|хи нэр. ~ны шиг­дээс, тархины, тар­хинд, тархинаас, тархиар

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠷ᠊ᠢ᠊ᢉᠢ᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠷ᠊ᠢ᠊ᢉᠢ᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠷ᠊ᠢ᠊ᢉᠢ᠋ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠷ᠊ᠢ᠊ᢉᠢ᠊ᠨ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠷ᠊ᠢ᠊ᢉᠢ᠋ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠷ᠊ᠢ᠊ᢉᠢ᠋ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠷ᠊ᠢ᠊ᢉᠢ᠋ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠷ᠊ᠢ᠊ᢉᠢ᠋ ᠪᠡ᠊ᠨ

/~ы /~д /~ийг /~аас /~аар /~тай /~ руу /~аа

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

тархи дундрах - мунхрах, зөнөх~Тархи нь дундарсан хөгшнөөс юугаа шалгааж, элдэв шалдав юм асуугаад байгаа хүүхэд вэ?

тархи нь гашилсан - тэнэг~Дорлиг тархи нь гашилсан хүүгээ сургуульд сургах гэж яагаад ч нэмэр байдаггүй.

тархи толгойгүй/түрүүгүй - учир зүггүй, учир начиргүй~Нэг өдөр омогтой ноён өөрөө явдаг гурван дугуйтай тэргээр пажигнуулан давхиж ирээд тархи түрүүгүй загнав (Д.Намдаг, Цаг төрийн үймээн).

тархиа барих - халшрах~Тархиа барьж, хэчнээн гаславч, цаг хугацааг хэрхэн ухрааж болох билээ.

тархиа ганзагалах - уруу царайлж газар шагайн явах~Тархиа ганзагалсан энэ амьтныг харахлаар сүр сүлд нь хаашаа орчихсон юм бол доо гэмээр санагдах юм.

тархиа гашилгах/ширгээх - юмыг ихэд эргэцүүлэн бодох~Түүнийг чинь бодож тархиа ширгээгээд байх юм юу байх билээ (Ж.Пүрэв, Маргаан).

тархийг нь угаах - элдэв үг яриа, үзэл онолоор бусдыг төөрөгдүүлэх~Энд ёстой багаас нь тархийг нь угаах коммунист арга явж байна гэж харагдах юм.

тархин дундуураа татуулах - мад тавиулах, хууртагдах, бүтэлгүйтэх~Бид одоо зөндөө ажилтай гэсэн хариу сонсож, тархин дундуураа татуулах шиг болоод хоцорлоо.

тархин дээр гарах - даврах~Царай өгч байгаад тархин дээрээ гаргав аа. Давруу монди шүү.

тархин дээгүүр алхах - өөрийн эрдэм чадалд дулдуйдан давруу загнах~Балдангаас хол хөндий л яваарай, хүний ул шагаймхай, мөс муутай эр дээ гэж захиж, тиймдээ л тархин дээгүүр алхаад яваа юм даа гэлээ (Ж.Дашзэвгэ, Жаргаагүй үлгэр).

тархин дээр цахиур хагалах - юм дуулгаж мэдэх чадалтай, авъяастай~Ийм цадиггүй ааштай, эрдэм номдоо эрдсэн этгээд хэнд ч гэсэн балаг тарьж тархин дээр цахиур хагалж мэднэ шүү (А.Дашням, Өлзийнарангийн өчил).

Хэвшмэл хэлц

Тарган туранхай ч

Тархи нь өөрцгүй

Хөгшин залуу ч бол

Зүрх нь өөрцгүй

Тархи ихтэй ноён

Тавхай ихтэй боол

Тархи муут

Тавгаа зовоох