суух
Монголоор
[засварлах]===Үгийн гарал===юу ч хийхгүй суух
Үгийн дуудлага
[засварлах]- [su:]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠰᠠᠣ᠊᠊ᠬᠠ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠠᠠᠣ
- (сагу)
Үгийн утга
[засварлах]- I үйл.
- Бөгсөөрөө юман дээр тулж байх
- Далавчит амьтны юман дээр бууж зогсох
- Машин, тэрэг зэрэг юмны хөдлөх явахад гэмтэл шалтгаан тохиолдох
- Эрх тушаал, их ор эзлэх
- Нэмэгдэх, ихдэх
- Автобус унаагаар үйлчлүүлэх; автобусанд суух (автобусанд орох, автобусаар үйлчлүүлэх), рашаанд суух (рашаанаар эмчлэх
- Суралцах, тухайн үйл хэрэгт оролцох
- Хотгор болох, доош буух, нахийх
- Ажилгүй сул болох
- Үүл, манан тунаран тогтох; манан суух (манан тогтох), үүл суух (үүлших
- Ургамал, амьтанд үр, жимс тогтох
- Буур хээлтүүлэгт орох; 鮫Наалдах, тогтох, үүсэх
- II үйл.
- Газар нутаг, оронд амьдрах, орших, байх, албан хаах
- Орон байшинд амьдрах, байх
- Эр эм бололцон айл гэр болж амьдрах
- III нэр.
- Бусдад өгөх аяны бэлэг;
- Дайнд ялагдагсдаас авах татвар.
Ойролцоо үг
[засварлах]Нийлмэл үг
[засварлах]- гэдрэг суух - а.адуу малын гэдрэг цахлан зүтгэж тасдуулах; б.шилж. хойш суух
- дэмий суух - юу ч хийгүй үр бүтээл муутай байх
- завилж суух - хоёр хөлийг нугалж хөл өлмий зөрүүлдэн суух
- налайж суух - амар тайван, айх зүйлгүй тайван байх
- налж суух - юмыг түшиж суух
- нарлаж суух - наранд ээн суух
- өвдөглөж суух - өвдгөө нугалж, өвдгөөрөө газар тулж суух
- сандайлж суух - юмыг сандал болгон ашиглаж суух
- сөгдөн суух - өвдгөө нугалан тэргүүнээ газар хүргэх
- тухтай суух - ая тааваар суух
- харуулдан суух - хүлээх
- явган суух - өвдгөө нугалж хөл дээрээ суух
- хөндөлдөн суух - эмээлийн дээрээ хөндлөн суух
- суумал бурхан - завилж суусан бурхан
- суумал бурхан гүймэл ширээ оньсого. - морь унасан хүн
- ялаа суух - ялаа ямар нэгэн зүйл дээр нисэн буух
- машин суух - а.машин шавар шавхай зэрэгт орох; б.машин эвдрэх
- захиран суух - захиран байран байх
- ноён суух - ноён болох
- эзэн суух - эзэн болох
- хаан ширээнд суух - хааны ор эзлэх
- албанд суух - алба хаших
- атираа суух - атираатай болох
- буурал суух - буурал үстэй болох
- гэдэс суух - гэдэс ихтэй болох
- зунгаг суух - зунгагтай болох
- мах суух - таргалах
- өөх суух - таргалах
- согог суух - согогтой болох
- тарга суух - таргалах
- туршлага суух - туршлагатай болох
- униар суух - униар татах
- санаа суух - аливаад хэрсүү хандах
- ухаан суух - а.юмны учир начрыг ухааран ойлгодог болох; б.буурь суурьтай болох
- ухамсар суух - ухамсартай болох
- хашир суух - хашир болох, юм мэддэг болох
- булчин суух - булчинтай болох
- лекцэнд суух - лекцэнд оролцох
- сургуульд суух - сургуульд орж эрдэм сурах
- хийдэд суух - хийдэд ном үзэх
- хуралд суух - хуралд оролцох
- шавилан суух - сүм хийдэд шавилан ном үзэх
- байшин суух - байшин доош болж зай завсар нь багасах
- тэтгэвэрт суух - тэтгэвэрт гарах
- ариг суух - ямар нэгэн ажил төрөл хийхгүй дэмий байх
- үр суух - үр тогтох
- жимс суух - жимстэй болох
- хээл суух - хээлтэй болох
- тортог суух - тортогтой болох
- утаа суух - утаа тогтох
- хир суух - хиртэй болох
- үрчлээ суух - үрчлээ тогтох
- авын отоонд суух - үргээлгэнээс гарах ан амьтныг намнахаар замыг нь отох
- марзанд суух - ан амьтны хужир мараа идэх зам газрыг сахиж отох
- гэрийн хорионд суух - гэрт нь хорих
- хэрэгтний ширээнд суух - хэрэгтэн болж байцаагдах
- шоронд суух - ял эдлэх
- даян суух - уул хаданд гарч бясалгал үйлдэх
- морь суух - а.морь уургалахад унаж буй морь цахлан хойш гэдийх; б.уралдаж буй морь сульдаж арынхаа моринд гүйцэгдэх
- хойш суух - а.гэдрэгээ болж суух; б.шилж. залхуурах
- ар хударгаар суух - юмны араар сууж үлдэх, заль мэх гарган хоцрох
- байранд суух - байранд амьдрах
- төвд суух - төв суурин газар амьдрах
- нутагтаа суух - нутагтаа амьдрах
- өртөөнд суух - өртөөн дээр алба хаах, амьдрах
- оршин суух - оршин амьдрах
- шилжин суух - байраа сэлгэн өөр газар амьдрах
- суурин суух - ийш тийш нүүлгүй байран амьдрах
- хотод суух - хотод амьдрах
- хөдөө суух - хөдөө амьдрах
- хуарагнаж суух - хуаран байгуулж суурьших
- айлд суух - айлын гэрт толгой хоргодон амьдрах
- айлд хүргэн суух - авгайнхаа гэрт нь очиж амьдрах
- хүнтэй суух - гэрлэх, хань ижилтэй болох
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]суу/х үйл. ~ сандал II.(орших) оршин/амьдран ~, сууна, суужээ, сууя, сууж; суулцах, суузнах, сууцгаах, суучих
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊ᠯ᠊ᠭᠠ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠴ᠊ᠢ᠊᠊ᠬᠠ
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊ᠵᠠ᠊ᠭᠠ
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊ᠵᠣ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᡍᠠᠣ᠊᠊᠊ᠨ
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊᠊ᠨ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠠᠠᠰᠠᡍᠠ᠊ᠷ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠪᠡᠴᠣ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠪᠡᠯ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠪᠡᠰᠣ
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊ᠮᠠᠠᠠᠴ᠊᠊ᠨ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠳ᠋ᠠᠯᠠ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠠᠠᠣ᠊᠊ᠯᠠ᠊ᠷ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠠᢉᡍᠣ᠊ᠳ᠋᠊᠊ᠨ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠠᠠᠰᠠ᠊᠊ᠨ
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊ᠭᠠ ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠢ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠳ᠋ᠠ᠊ᠬ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠠᠠᠣ
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊ᠮᠠ᠊ᠷ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠠᠠᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠴ᠊᠊ᠨ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠯ ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠢ
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊ᠢᠠ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠠᠠᠳ᠋ᠣ᠊᠊᠊ᠨ
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊ᠬ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᡍᠠ᠊ᠷᠠ᠊ᠢ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᡍᠠᠰᠠ᠊ᠢ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᡍᠠᠴ᠊ᠢ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᡍᠣ᠊᠊ᠵᠠ᠊ᠢ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠪᠡᠡ᠋
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊ᠵᠠ᠊ᠢ
ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠯᠠ
ᠰᠠᡍᠣ᠊᠊ᠨᠠ
- /~лга /~чих /~цгаа /~ж /~аад /~н /~саар /~вч /~вал /~ваас /~магц /~тал /~хлаар /~нгуут /~сан /~аа(гүй) /~даг /~х /~маар /~хуйц /~лгүй /~я /~гтун /~г /~аарай /~аасай /~аач /~уузай /~в /~жээ /~лаа /~на
Орчуулга
[засварлах]Хоршоо үг
[засварлах]Товчилсон үг
[засварлах]Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]- суусан газраасаа шороо атгах - үл ялих зүйлээс ч ашиг хонжоо олох сүйхээтэй
- чөмөг суух - мал, амьтны таргалах
- нар суух - орой болох
- аавынд суух - шоронд орох
- хөлд нь суух - а.Адуу малын хөлд сууж барих; б.шилж. Аргадаж ая тал засч байгаад санасандаа хүрэх гэж оролдох
- уруу суух - чацга алдах
- хойш сууж доош малтах зүйр. - алив ажил хэрэгт хойргоших
- суусан газраасаа шороо атгах - үл ялиг зүйлээс ашиг хонжоо олох сүйхээтэй~Би яаж мэдэх вэ? суусан газраасаа шороо атгах дөхсөн сувдаг зантай л гэдэг байсан (Ж.Пүрэв, Бээлий). ~Одоо би хөдөөний ажлаас айхаа нэгэнт больсон. Энд хүрч ирээд хэчнээн их юм хийж болохыг ойлгосон. Суусан газраасаа шороо атгана гэгч л болсон доо (Жек Лондон, Саран хөндий).
- ↑ багалзуур дээр нь суух
- ↑ байшин суух
- ↑ гар газар, хөл хөсөр суух
- ↑ овоо босгоогүй бол шаазгай хаанаас суух вэ
- ↑ соёлоор суух
- ↑ хөлд нь суух
- ↑ чигтээ суух
Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Зогсох нь мануул
- Суух нь балин
- Идэх нь мангас
- Суух нь шумуул
- Суух гээд чулуу шүүрч
- Суниах гээд туулай цохих
- Суух нь шумуул шиг
- Шунах нь чоно шиг
- Суух тутам залхуу болно
- Идэх тутам ховдог болно
- Явах хүнээр гал бүү түлүүл
- Суух хүнээр татлага бүү татуул
Аман зохиолд орсон нь
[засварлах]Зүйр үг
[засварлах]- Суухад нь сугадаж босоход нь борвидох
Тайлбар: зусардан бялдуучлах
- Суусан цэцнээс явсан тэнэг дээр
Тайлбар: хүн ихийг үзэж нүд тайлбал оюун ухаан сайжирч болдог
- Суусан хүний бодол олон
- Сонссон хүний сонин олон
Тайлбар: сонссоныг хураавал мэргэн цэцэн болно
- Овоо босгоогүй бол шаазгай хаанаас суух вэ
Тайлбар: муу үйлд шалтаг бүү гаргаж бай
- хойш сууж доош малтах
Тайлбар: алив ажил хэрэгт хойргоших
- Суух тутам залхуу болно идэх тутам ховдог болно
Тайлбар: муу занг бага дээр нь засах хэрэгтэй
Цэцэн үг
[засварлах]- Сууж үхэхээр явж үх
Тайлбар: хүнд хүчрийг зөв аргаар туулах хэрэгтэй
- Суувал бөгсний мөр
- Зогсвол хөлийн мөр
Тайлбар: хийсэн хэргээсээ зайлж чадахгүй
- Суухгүй гээд хойморт
- Идэхгүй гээд их аягаар
Тайлбар: хуурамч нэрэлхүү зан гарган даврах