ил

Монголоор

Үгийн дуудлага

[il]

Үндэсний бичиг

ᠡ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠨ
ᠡ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠢ

(илэ)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I тэм.

1. Юмны халхлагдаагүй, далд биш
2. Нууц биш, илэрхий, тодорхой

II амьт.

1. Бугын тугал, илий.

III нэр.

1. Орон газар.

IV тэм.хуучир.

1. Харьяа, холбоо бүхий

Нийлмэл үг

ил байх - далд биш байх

ил гаргах - а.авдар савнаас гарган авах; б.харагдах газарт гаргах; в.илчлэх, илрүүлэх

ил захидал - а.захиа ил бичин явуулахад зориулсан шуудангийн тусгай зураг бүхий зүйл; б.олноо мэдүүлэх зорилгоор сонин, сэтгүүлд нийтэлсэн зүйл

ил уурхай - ашигт малтмалыг газрын гадар­га дээр олборлодог уурхай

ил хэлэх - ил ярих

ил ярих - а.нүүр тулж ярих; б.олны өмнө ярих

ил хаад - харьяат хан улсын эзэд

ил улс - Монголын их хааны холбоотон, харьяат улс

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

ил тэм.. ~ гаргах

Хоршоо үг

• ил задгай - хурааж бөөгнүүлээгүй, сул зад­гай
• илэн далангүй - ний нуугүй, нууц хаах зүйлгүй ярих байдал
• ил далд - а.нүдэнд ил хийгээд нууц далд юмс; б.мэдэх, мэдэхгүй юмс
• ил тод - ив илэрхий

Товчилсон үг

ИТ “Ил Товчоо” [сонин]

ОҮИТБС Олборлох Үйлдвэрлэлийн Ил Тод Байдлын Санаачилга

Хэлц үг

Хэвшмэл хэлц

Далд орвол далан лан

Ил гарвал ерэн лан

Ил байгаа нарыг

Алгаараа халхалж болохгүй

Ил байгаа юмыг

Илбээр ч хааж болдоггүй

Ил барьсан тольтой

Илүү харсан нүдтэй

Ил газар бие нууж болдоггүй

Итгэсэн хүнд үг нууж болдоггүй

Ил газар морио уя

Итгэсэн хүнд үгээ хэл

Ил газарт нөмөргүй

Оргио хүнд хүндгүй

Ил галаас

Далд оч

Ил жадыг халхлахад хялбар

Нууц сумыг сэргийлэхэд бэрх

Ил өөтэй хүн хэлсээр

Ир сайтай хутга хүрсээр

Ил хэлэвч хожгор

Далд хэлэвч хожгор

Ил юм

Илгээр халхлагдахгүй

Итгэмжгүй нөхөр илэрхий дайснаас ч хэцүү

Ил бус явдал илд жаднаас хэцүү

Ичээж алахаар

Ил ал

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Далласан газар нь ил гарч

Далай­сан газар нь далд орох

Тайлбар: хүний аяар байх

Ил газарт морио уя

Итгэсэн хүнд үгээ хэл

Тайлбар: аливаа юм ил тод байх нь сайхан