далд

Wiktionary-с

Монголоор[засварлах]

Үгийн гарал[засварлах]

Үгийн дуудлага[засварлах]

[daldă]

Үндэсний бичиг[засварлах]

ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠯᠳ᠋᠊ᠨ
(далда)

Галиглах зарчим

Үгийн утга[засварлах]

I тэм.
  1. Үзэгдэж харагдахгүй, юмны дотор, цаана, нууцгай
II урга.
  1. Хэлбэр нь хайлаасныхтай адил болоод том навчтай, ховол нь модныхтой адилавтар дүрстэй, ууланд ургадаг нэг төрлийн мод

Ойролцоо үг[засварлах]

Нийлмэл үг[засварлах]

далд байр - нуугдах байр, нуувч
далд байх - үзэгдэхгүй байх
далд засаа - хуухнагт буугаагүй засаа
далд болгох - а.нууц нүдэнд харагдахгүй газар тавих; б.шилж. алах, цаазлах
далд орох - а.юмны цаана орох, үзэгдэхгүй болох; б.шилж. үхэх
далд санаа - дотор бодол; нууц хүсэл
далд тавих - нүднээс далд, нууцгай тавих
далд утга хэл шинж. - үг, өгүүлбэрийн хэлбэр бүтцээр бүрэн үл илрэх дотоод агуулга
далд үе - илрээгүй, нууц үе
далд хийх - а.нүдэнд харагдахгүй газар хийх; б.байр саванд нь хийх; в.шилж. алах, үгүй хийх
далд эдийн засаг э.з. - хуулиар зөвшөөрөгдсөн үйл ажил эрхэлдэг боловч албан ёсоор бүртгэгдэж, татварын байгууллагад мэдэгдээгүй эдийн засаг
далд явах - ил гарахгүй, нууцаар сэм явах
далдын далд - бүр далд
нүднээс далд - ил харагдахгүй газар
далдын хар малгай - үлгэр домогт гардаг, өмсвөл нүдэнд үзэгдэхгүй болгох ид шидтэй малгай
далд цэцэгт өвс урга. - хавтгай, дотогш хумирсан зүү мэт үзүүр бүхий навчтай, маш жижиг цэцэгтэй, гол, судгийн эрэг, хужирлаг газар ургадаг, нэг наст өвслөг ургамал
далд үрт ургамал урга. - нүцгэн үрт ургамлын дэд хүрээний ургамал
шар далд цэцэгт өвс урга. - элсэрхэг хөрсөнд ургадаг, цэцэг нь түрүү хэлбэртэй, дээрхтэй төстэй ургамал
далд хошуут цох амьт. - биеийн урт хоёроос гурван миллиметр, нарийхан хошуутай, ургамлаар хооллодог нэг зүйл шавж

Зөв бичихзүй[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]

далд тэм.. ~ санаа

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]

ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠯᠳ᠋‍ᠠ‍ᠪᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠷ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠯᠳ᠋‍ᠠ‍ᠪᠳ᠋ᠣ᠊ᠷᠳ᠋‍ᠠ‍ᡍᠣ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠯᠳ᠋‍ᠠ‍ᠳ᠋‍ᠠ‍ᡍᠣ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠯᠳ᠋‍ᠠ‍ᠳ᠋‍ᠠ‍ᡍᠣ᠊‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍᠊‍᠊ᠨ
ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠯᠳ᠋‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍᠊ᠨ

/~втар /~втардуу /~дуу /~дуухан /~хан

Орчуулга[засварлах]

Хоршоо үг[засварлах]

Товчилсон үг[засварлах]

ДҮИ Далд Үнийн Индекс

Хэлц үг[засварлах]

Өвөрмөц хэлц[засварлах]

далд цоож - шорон
далд орох - хөөх, зайлуулах, үхэх~Петр биеэ далдлах, мэргэн буудахын эрдмийг нэвт гарамгай сурсан ажээ. Дайсны хөдөлсөн бүхэн түүний суманд оногдон нэгмөсөн далд орж байлаа (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
далд хийх - алах, үгүй хийх~Бат ч түүнийг далд хийе гэж үнэхээр бодсон дог оо (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
далдалж байтал дал нь гарах - нууж байсан ч болсонгүй хэрэг явдал нь ил болох~Гэтэл далдлаж байтал дал нь ил гарчихлаа гэдэгчлэн энэ захидлаа хэзээ хаана хаячихсаныг бүү мэд, нэг мэдэхэд энэ захидал нь бригадын хэл ам хурц Чөлөөт зэрэг хэдэн залуучуудын гарт орсон байв (Төмөрбагана, Малчдын үрс).
↑ далайсан газар нь далд орж, далласан газар нь ил гарах
↑ нүд нүднээс далд болгох

Хэвшмэл хэлц[засварлах]

Даагаа давхидаг хөөрүү
Далд ороод хөтөлдөг хөөрүү
Далд газар гэрээ барь
Буйд газар малаа малж
Далд газар дэмтэй
Дамын үг гоомойтой
Далд газар дэмтэй
Дамын үг гэмтэй
Далд илийг мэдэх далай лам
Дан цаасны гаднахыг мэдэхгүй
Далд орвол далан лан
Ил гарвал ерэн лан
Далд оровч ил мэт сана
Хол одовч ойр мэт бод
Ил галаас
Далд оч
Ил хэлэвч хожгор
Далд хэлэвч хожгор
Өндөр газар эмээлээ зас
Далд газар эсэргүүгээ сэр

Аман зохиолд орсон нь[засварлах]

Зүйр үг[засварлах]

Далайсан газар нь далд орж
Далласан газар нь ил гарах

Тайлбар: хүний үгээр, аясаар явах