үд

Wiktionary-с

Монголоор[засварлах]

Үгийн гарал[засварлах]

Үгийн дуудлага[засварлах]

[ьdĕ]

Үндэсний бичиг[засварлах]

ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠳ᠋᠊ᠨ


(үдэ)

Галиглах зарчим

Үгийн утга[засварлах]

нэр.
  1. Нар голлох, өдөр дунд болох

Ойролцоо үг[засварлах]

Нийлмэл үг[засварлах]

үд дунд - нарны төв, дээд орой хадах эгшин буюу хоногийн хөдөлгөөний явцад нар хаяалбараас хамгийн өндөрт хүрэх эгшин
үд хазайх - орой болох
үд хэвийх - а.нар бөхийх, тонгойх; б.шилж. нас ахих
үдээс өмнө - өдөр дундаас өмнө
үдээс хойш - өдөр дундаас хойш
үдийн амралт - үдийн үед хийх амралт, аянчны өдөр дундын буудал
үдийн завсарлага - өдрийн завсарлага, цайны цаг
үдийн нар - өдөр дундын нар
үдийн халуун - өдөр дундын их халуун
үдийн хоол - өдрийн хоол
үдийн хэрд - өдөр дунд болох үед, өдөр дундын орчим
бага үд - жин үдийн урьдах үе
жин үд - нар хаяалбараас дээш хамгийн өндөрт хүрэх үе
хонь үд оруулах - хонийг үдийн үед авчран сааж, амруулах

Зөв бичихзүй[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]

үд нэр. ~ дунд, үдийн, үдэд, үдээс

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]


Орчуулга[засварлах]

Товчилсон үг[засварлах]

Хэлц үг[засварлах]

Өвөрмөц хэлц[засварлах]

үдийн нарнаар дэн асаах - үр ашиггүй зүйл хийх, дэмий юм хийх
үд хэвийх - нас ахих~Үд хэвийх насандаа үлгэр шиг хэвээрээ. Үлэмжийн гоёмсог зурсан зураг шиг янзаараа. Өтлөх нас гэж байдаггүй унаган хайраа гэж дуу байдаг даа.
үдийн нарнаар дэн асаах - үр ашиггүй зүйл хийх, дэмий юм хийх~Үдийн нарнаар дэн асаана гэгчээр хэнд ч хэрэггүй юм хийж өөрийгөө зугаацуулж, цаг нөхцөөх юм.
үдийн нарны сүүдэр шиг - намхан~Үдийн нарны сүүдэр шиг намхан хэнз хүүхэд юм аа.

Хэвшмэл хэлц[засварлах]

Өтөлсөн хөгшид
Үд өнгөрсөн наран адил
Үд болтол унтаж
Үхрийн дуугаар сэрэх

Аман зохиолд орсон нь[засварлах]

Зүйр үг[засварлах]

Үдийн газар нэргүй
Үнсний цаана мөргүй

Тайлбар: хийсэн бүтээсэн зүйлгүй, нэр нүүргүй

Үдээс хойш халуунгүй
Үхсэнээс хойш нэргүй

Тайлбар: хүн үгүй болбол бүх зүйл нь дуусах, хийхээр төлөвлөсөн зүйлээ амьддаа амжиж хий

Цэцэн үг[засварлах]

Муу хүний ухаан үдээс хойш

Тайлбар: хожимдож ухаарах, өнгөрсөн хойно нь ухаарах

Үд болтол унтаж
Үхрийн дуунаар сэрэх

Тайлбар: их унтамхай, залхуу хойрго