яс(ан)

Монголоор

Үгийн утга

яс(ан) I нэр 1биезүй. Хүн, амьтны бие төрхийг гаргадаг махны дотуур байх тулгуур хатуу эд: загасны яс (загасны тулгуур хатуу эд), яс баригч (шарилыг хөдөөлүүлдэг хүн), яс мод (байшин барилга зэргийн их бие, гол болж байгаа мод), яс няслах (хүүр барих), яс цоож (хатуу чанга хорих шорон), ясан бариа (сүрьеэ, тэмбүү зэрэг өвчнөөс ясанд бий болсон бороо), ясан шүд (адууны дээд болон доод талын шүдний гол дундах хонхор нь бүгд арилж гүйцсэн нь), олон ясны уулзвар (ууцны яс, хоёр сүүжтэй нийлсэн хэсэг), яс мах хорш. (бие махбод), яс угсаа хорш. (яс үндэс, гарал үүсэл), яс үндэс хорш. (гарал үүсэл), яс чац хорш. (яс бие), яс чөмөг хорш. (яс болон чөмөг), яс шим хорш. (шим шүүс, нүнжиг), яс шөрмөс хорш. (булчин шөрмөс), *яс амрах (а.аливаа ажил үйлийг хийж дуусгах, салж амрах; б.ажил хөдөлмөр хийхгүй байх), *яс арьс болох (хүн, амьтны маш их турах, ясан хэлхээ болох), *яс барих (хүнийг оршуулахад анх гар хүрэх, шарилыг хүндэлж, ёсоор оршуулах), *яс гаргах, яс заах (а.мэрийх, чармайх, шамдах; б.хатуужин тэсвэрлэх), *яс булаалдсан нохой шиг (аливаа юмыг булаалдан хэрэлдэх), *яс горьдсон нохой шиг (хий горилон хүлээх), *яс заах (шөрмөс заах), *яс махны тасархай (садан төрлийн холбоотой хүн), *яс өндөлзүүлэх (нас барсан хойно нь муу хэлэх), *яс хавталзах, яс хавтайх (айх эмээх, халшрах, ичих зовох, орох байх газраа олж ядах), *яс хагацах (а.төрөх; б.хүнд ажлаас салах, суллагдах), *яс хаях (хоёр хүний хооронд хутган үймүүлэх, муудалцуулах), *ясаа амраах (биеэ зовоохгүй байх, амрах), *ясаа тавих (оршуулах, үхэх), *ясаа цайх (зовлон эдлэх, тамаа цайх), *ясаа цайтал хүлээх (үхтлээ хүлээх), *ясан овоо босгох (хүн амьтныг үй олноор хөнөөх, хядах), *ясан хэдрэг болох (маш туранхай, нэн эцэнхий болох), *ясан хэлхээ болох (ясан хэдрэг болох), *ясыг нь яйчих/ясыг нь яйлах/ясыг нь үйлэх хар яриа. (ихэд зодох, жанчих), *ясыг нь сорж, тарыг нь таних (сайн зовоож байж мэдэх), *ясыг нь цайлгах (алах), *ясыг нь янгинуулах (сэтгэл санааг нь ихэд зовоох), *найман ясанд хэлхсэн (маш туранхай, эцэнхий байдал), *хоёр яс салах/хоёр яс хагацах (а.ихэд зовж байж амаржих, нярайлах; б.хүнд хүчир болон хийх дургүй ажлаа хийж дуусахчаан болох), *шанааны яс нь гозойх (маш их турж эцэх); 2Амьтны ясаар хийсэн эдлэл, юм: ясан савх (ясаар хийсэн савх), ясан сийлбэр (ясыг зорж хийсэн сийлбэр); 3Зарим жимс, жимсгэний дотор байх хатуу цөм, үр: жимсний яс (жимсний дотор байх хатуу үр), самрын яс (самрын гадна талын хатуу хальс).

'

'

'

'

'

'

Холбоо үг

• загасны яс - загасны тулгуур хатуу эд
• яс баригч - шарилыг хөдөөлүүлдэг хүн
• яс мод - байшин барилга зэргийн их бие, гол болж байгаа мод
• яс няслах - хүүр барих
• яс цоож - хатуу чанга хорих шорон
• ясан савх - ясаар хийсэн савх
• ясан сийлбэр - ясыг зорж хийсэн сийлбэр

Зөв бичих зүй

• м.к.б
• м.б