хумс(ан)

Монголоор

Үгийн утга

хумс(ан) нэр 1биезүй. Хүн, амьтны хөл гарын хурууны үзүүр дэх эвэрлэг хатуу хавтгай зүйл: хумс мөөгөнцөртөх (хумсны завсар, үзүүрээс эхэлж нийтдээ өвчилдөг хумсны халдварт өвчин), хумс нээх (гэмтсэн хумс аажмаар ургаж, гэмтсэн хэсгээ туух, түрэх), хумсны будаг (хумс будах, өнгөлөх зүйл), хумсны гөгий (хумсны зэтэрт халдвар орсноос хумсны угийг тойрон идээлэх үрэвсэл), хумсны зэт (хүний гар хөлийн хумсны угийн арьсан нугалаас), хумсны зэтэр (хумсны зэт), хумсны зээг (хумсны зэт), хумсны толь (хумсны гялгар гадаргуу), хумсны уг (хумсны, хурууны үзүүрийн булчинтай залгалдаж байгаа хэсэг), хумсны хайч (хумс авах хавчуур иртэй хэрэгсэл), хумсаа авах (хумсны үзүүрээс тайрах) хумсаа ургуулах (хумсаа урт болгох), хумсан хээ (хумс хэлбэртэй хээ угалз), хумс савар хорш. (хурц хумстай хөл хуруу), хуруу хумс хорш. (гар хөлийн сарвуу, түүнд ургасан эвэрлэг хатуу зүйл), *хуруу хумсаа малтах (а.хурууныхаа хумсан доторх хирийг ухах; б.шилж. хүчээ шавхан ажиллах, шаргуу хөдөлмөрлөх), *хумс хуруутай шилж. (хулгай хийх зантай), *хумсаа нуух (а.муу санах, амиа бодох; б.үйлдсэн гэмээ далдлах), хумсан будаг цэцэг урга. (цэцэрлэг болон өрөө тасалгаанд тарьдаг нэг наст өвслөг ургамал,), эмгэн хумс амьт. (хэвэл хөлт, зөөлөн биетний ангид багтах амьтан, төрөл зүйл олон), хумсаан нуусан дайсан аюултай, худлаа хэлсэн хүн осолтой зүйр. (муу санаатан, худал хэлдэг хүнээс болгоомжлох хэрэгтэй), *хумсан төдий (өчүүхэн төдий, тун бага) *хумсын чинээ (хумсан төдий, өчүүхэн бага), *хумсны толион чинээ (хумсны толио мэт хэмжээтэй); 2шилж. Бууны сумыг, сумны хэвтэшнээс татан гаргадаг хумс мэт төмөр гох; 3шилж. Цахиур бууны хөлийн, газар руу хатгадаг үзүүрт угласан төмөр, эвэр шор: бууны хөлний хумс хугарах (цахиур бууны хөлний үзүүрт угласан төмөр шор хугарах); 4шилж. Саримсагны нэг бөндгөр хэсэг.

'

'

'

'

Шилжсэн утга

• хүчээ шавхан ажиллах, шаргуу хөдөлмөрлөх
• - хулгай хийх зантай
• Бууны сумыг, сумны хэвтэшнээс татан гаргадаг хумс мэт төмөр гох; 3
• Цахиур бууны хөлийн, газар руу хатгадаг үзүүрт угласан төмөр, эвэр шор: бууны хөлний хумс хугарах - цахиур бууны хөлний үзүүрт угласан төмөр шор хугарах
• Саримсагны нэг бөндгөр хэсэг

Холбоо үг

• хумс мөөгөнцөртөх - хумсны завсар, үзүүрээс эхэлж нийтдээ өвчилдөг хумсны халдварт өвчин
• хумс нээх - гэмтсэн хумс аажмаар ургаж, гэмтсэн хэсгээ туух, түрэх
• хумсны будаг - хумс будах, өнгөлөх зүйл
• хумсны гөгий - хумсны зэтэрт халдвар орсноос хумсны угийг тойрон идээлэх үрэвсэл
• хумсны зэт - хүний гар хөлийн хумсны угийн арьсан нугалаас
• бууны хөлний хумс хугарах - цахиур бууны хөлний үзүүрт угласан төмөр шор хугарах

Хоршоо үг

• хүчээ шавхан ажиллах, шаргуу хөдөлмөрлөх
• - хулгай хийх зантай
• Бууны сумыг, сумны хэвтэшнээс татан гаргадаг хумс мэт төмөр гох; 3
• Цахиур бууны хөлийн, газар руу хатгадаг үзүүрт угласан төмөр, эвэр шор: бууны хөлний хумс хугарах - цахиур бууны хөлний үзүүрт угласан төмөр шор хугарах
• Саримсагны нэг бөндгөр хэсэг

Зүйр цэцэн үг

хумсаан нуусан дайсан аюултай, худлаа хэлсэн хүн осолтой - муу санаатан, худал хэлдэг хүнээс болгоомжлох хэрэгтэй