хос

Монголоор

Үгийн дуудлага

[xosŏ]

Үндэсний бичиг

ᠬᠣ᠊ᠣ‍ᠰ
ᠬᠣ‍ᠰ

(хос) малын ~ (хоус) ижил ~

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I тэм.

1. Адил хоёр юм, хоёроор нь хэрэглэх зүйл
2. Хоёр тоотой юм
3. Адил, ижил

II нэр.

1. Хонь малын олгой хошного хоёрын хооронд нугаларан цагариглаж тогтсон бүдүүн гэдэс

Нийлмэл үг

хос гутал - нэг гутал

хос их хонх - нэг бариулаар холбосон хоёр мөгүүт хонх

гурван хос оймс - хоёр хөлөнд ижлээр нь өмсөх гурван оймс

хос алд - хоёр алд

хос холбоо - ханилсан эр эм хоёр

хос эгшиг - хоёр өөр эгшиг нийлж нэгэн үе болох ёс

хос морь - ижил зүстэй хоёр морь

хос уянга - хоорондоо ижил юмуу ондоо айзмын байгуулал бүхий шадаас бүтсэн шүлгийн бадгийн бүтэц хэлбэр

хос хошного - олгой хошного хоёрын хооронд нугаларан цагариглаж тогтсон бүдүүн гэдэс

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

хос тэм.. ~ гутал (хоёр юм) ~ алд (хоёр алд)

Хоршоо үг

• ижил хос - а.хоорондоо адилхан хоёр юм; б.сэтгэл нийлсэн хоёр хүн

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

хосыг нь арчих - хонжих, хөрөнгийг нь цөлбөн авах

хосыг нь шувтрах/хосыг нь суга татах - сайтар хашраах, гэсгээн шийтгэх, зодох

хосыг нь гурван алд авах - хосыг нь шувтрах

хосоо урт авахуулах - зодуулах, гэсгээл үзэх

хосыг нь [урт] авах - ихэд загнах~Мэдээгүй хэлчихсэн бол ёстой хосыг нь урт авах байсан байхдаа...

хосыг нь арчих - хонжих, хөрөнгийг нь цөлбөн авах~Хулхин дээр нь цэцэг ургуулж, хосыг нь арчихаа мэдэлгүй яахав гэж соохогнон инээв.

хосын гуна - хэзээд хавсарга дэмжлэг бологч~“Дөрвөн хүний бүлэг”-ийн хосын гуна байсан Зан Ху гайхал гяндангаас дутааж гараад, цагдаа маягаар засаж дутааж байсан нь энэ байжээ (Өлзийбат, Өвгөн буурал).

Хэвшмэл хэлц

Хос дугуй нийлүүлээд тэрэг болдог

Хоёр айл нийлээд саахалт болдог

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Хос дугуй нийлээд тэрэг болдог

Хоёр айл нийлээд саахалт болдог

Тайлбар: хоёр юм нийлж байж сая нэг юм бүтээнэ