Jump to content

хаалга

Викитоль-с

Монголоор

[засварлах]

Үгийн гарал

[засварлах]

Үгийн дуудлага

[засварлах]
[xa:laǧʌ]

Үндэсний бичиг

[засварлах]
ᠬᠠᡍ‍ᠠ‍᠊ᠯ᠊ᠭ᠎᠎ᠠ
(хагалг-а)

ᠬᠠᡍ‍ᠠ‍᠊ᠯ᠊ᠭᠠᠨ   ᠊ᠤ
ᠬᠠᡍ‍ᠠ‍᠊ᠯ᠊ᠭᠠᠨ   ᠊ᠳᠤ
ᠬᠠᡍ‍ᠠ‍᠊ᠯ᠊ᠭᠠ  ᠊ᠢᠢ
ᠬᠠᡍ‍ᠠ‍᠊ᠯ᠊ᠭᠠᠨ   ᠡᠴᠠ
ᠬᠠᡍ‍ᠠ‍᠊ᠯ᠊ᠭᠠ ᠪᠠᠷ
ᠬᠠᡍ‍ᠠ‍᠊ᠯ᠊ᠭᠠ ᠲᠠᠢ
ᠬᠠᡍ‍ᠠ‍᠊ᠯ᠊ᠭᠠ ᠤᠷᠤᠭᠤ

Галиглах зарчим

Үгийн утга

[засварлах]
нэр.
  1. Хашаа хороо, гэр байшинд орох, гарах хэсэг
  2. Бөмбөгийг өшиглөж оруулах дээгүүрээ хөндөлтэй хоёр шон
  3. Ямар нэгэн онцгой үйл явдалд зориулсан гулдан үүд

==Ойролцоо үг

[засварлах]

Нийлмэл үг

[засварлах]
хаалга нээх - а.үүд нээх, үүд онгойлгох; б.шилж. хэрэг явдалд эхлэл болох
хаалга харих - хаалганы углуурга сулдах
хөл бөмбөгийн хаалга - хөл бөмбөгийн бөмбөг оруулах тусгай зориулалтын тор бүхий хоёр шон
хоккейн хаалга - хоккейн бөмбөг оруулах тусгай зориулалтын тор бүхий үүд
гулдан хаалга - нуман үүд, нуман хэлбэртэй хаалга

Зөв бичихзүй

[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

хаал|га нэр. *~ мөргөх (зорьсон ажил үл бүтэх), хаалганы, хаалганд, хаалганаас, хаалгаар, о.тоо хаалганууд

nonono hoooOOOoOOOOOoOOOOn ok
}}

/~ы /~д /~ыг /~аас /~аар /~тай /~ руу /~аа /~ууд

Орчуулга

[засварлах]

Хоршоо үг

[засварлах]
  • хаалга цонх - байшин барилгын гэгээвч болон орж гарах үүд

Товчилсон үг

[засварлах]

Хэлц үг

[засварлах]

Өвөрмөц хэлц

[засварлах]
хаалга мөргөх - а.зорьсон ажил үл бүтэх; б.эзгүй айлд ирэх
аавын хаалга татах - шоронд орох
хаалга мөргөх - а.албан газруудаар ажил хөөцөлдөхөд түүнийг нь хүлээж авах газар олдохгүй байх; б.эзгүй айлд ирэх, гэрийн эзнийг нь байхгүйд айлд ирэх
хаалгаар багтахаа болих - их зан гаргаж айлд орохоо болих
арын хаалга - ажил хэрэг бүтээхэд ашиглах танил найз нөхөд
хаалга мөргөх - а.албан газруудаар ажил хөөцөлдөхөд түүнийг нь хүлээж авах газар олдохгүй байх~Ингэж эргэж буцсаар хүссэн хэргийг нь хүлээн авч шийдэх эзэн олдохгүй энэ тэр газрын хаалга мөргөж, хар цайгаар гэдсээ дүүргэж явсаар баахан хоног өнгөрөв (Ж.Пүрэв, Аянга). б.эзгүй айлд ирэх, гэрийн эзнийг нь байхгүйд айлд ирэх
хаалгаа барих - а.хаах~Өвөө охин хоёр чингэж атал “Хөөе... чи яачихав аа. Өнөө цэцэрлэг чинь хаалгаа барьчихлаа шүү дээ. Алив явъя” гэх эхийн нь дуу гарч бид хоёр яриагаа таслахаас аргагүй болов (Л.Пүрэвдорж, Зовлон). б.дампуурах
хаалгаар багтахаа болих - их зан гаргаж айлд орохоо болих~Чи ч яах вэ, манайхыг хундага архигүй гэж бодоод шал согтуу ирж байна уу, хаалгаар минь багтвал ор л доо (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
↑ аавын хаалга татах
↑ арын хаалга

Хэвшмэл хэлц

[засварлах]
Инээд инээдэмдээ
Хаалга цуургандаа
Хаалга бүү түш
Хатавч бүү зайдал
Хазгай боловч
Хаалга чиг
Харгуй болсон зам
Хаалга болсон даваа

Аман зохиолд орсон нь

[засварлах]