хаа

Монголоор

Үгийн дуудлага

[xa:]

Үндэсний бичиг

ᠬᠠ
ᠬᠠᠮ᠊ᠢ᠊᠊ᠭ᠎᠎ᠠ

(ха)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I нэр.

1. Мал, амьтны дал, бугалга, богтос, таван хавирганы хамт
2. Чөдрийн хоёр алгыг сумтай холбосон хэсэг

II аялга.

1. Тэмээ, үхрийг зандахад хэрэглэх аялга

III сул.яриа.

1. Хаана, аль газар гэж асуух үг
2. Хаашаа

IV дай.

1. Газар сайгүй, энд тэндгүй, аль ч газар, газар бүр, хааяагүй

V аялга.

1. Гайхах, сайшаах зэрэг сэтгэл хөдлөхөд гарах аялга

Нийлмэл үг

хонины хаа - хонины дал, бугалга, богтос, таван хавирганы хамт

хуудам хаа - хавирганы яснаас нь салгасан дал, бугалга, богтос

шулдан хаа - хавиргыг нь салгаж авсан хаа

чөдрийн хаа дарах - чөдрийн хааг богино болгох

хаа газар - аль газар

хаа нэгтээ - аль нэг газарт

хаа хамаагүй - а.хаашаа ч хамаагүй, хаана ч хамаагүй; б.шал өөр, тэс ондоо

хаа хаашаа - тал бүр тийш

хаа хүртэл - аль хүртэл

хаа ч байтугай - хааяагүй, энд тэндгүй, газар сайгүй

хаа ч өөрцгүй - хаана ч байсан адил

хаа хаанаа - аль аль талдаа

хаа ч үгүй хаахайсан толгой үл таашаасан. - эрхэлсэн ажилгүй, хийж бүтээсэн зүйлгүй мөртөө бардамнаж биеэ дөвийлгөсөн зантай хүн

хаа явах вэ - хаашаа явах вэ

хаа хаагүй - энд тэндгүй, газар бүр

хаа хаагүй элбэг - хаа сайгүй байдаг, энд тэндгүй их байдаг, элбэг тохилддог

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

хаа I.нэр. ~ гуя хорш., хааг, хааны, хаагаар

Хоршоо үг

• хаа гуя - малын урд болон хойд мөч
• хаа мөч - дал, бугалга, богтос, хавирга болон мөчний хамт
• хөж/хаа хөг - үхэр, тэмээг хариулж маллахад зандран зогсоох, явуулах үед хэрэглэнэ
• хаа сайгүй - газар бүр, энд тэндгүй

Хэлц үг

Хэвшмэл хэлц

Хаа гэх дуугүй

Хагд идэх малгүй

Хаа гуяндаа тушаа

Хамар амандаа хоршоо

Хаа доголон зээр агтын толгойд хүрнэ

Хацар улаан эхнэр эрийн толгойд хүрнэ

Хаа нь бүдрэхэд гуяыг нь ташуурдана

Хаа нь гуяа мушгиж дийлэхгүй

Хаа нь гуяндаа түшээ

Хамар нь амандаа хоршоо

Хаа хүрсэн газар гуя хүрнэ

Хөл хүрсэн газар гар хүрнэ

Хаа явсан газар гуя

Хаан явсан газар түшмэд

Хаагуур явахыг жолооч мэднэ

Хаа хүрэхийг дарга мэднэ

Хацар улаан эр эмийн толгойд

Хаа доголон аргаль агтын толгойд

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Хаа гуяндаа хоршоо

Хамар амандаа хоршоо

Тайлбар: юмс үзэгдэл нэг нэгэнтэйгээ уялдаатай байдаг, юм бүхэн учир холбоотой байдаг

Хаа хүрсэн газар гуя хүрнэ

Хөл хүрсэн газар шар хүрнэ

Тайлбар: юмыг хийе гэсэн сэтгэл байвал хичнээн хэцүү байсан ч хийж чадна

Хааг гуя дагана

Хааныг хиа дагана

Тайлбар: жамтай юм жамаараа, өөрчлөх аргагүй, юм учир утга, зүй тогтолтой

Хаа доголон зээр агтын толгойд хүрч

Хацар хэлтгий хүүхэн эрийн толгойд хүрэх

Тайлбар: а.юманд ул суурьтай, болгоомжтой хандах, юмыг гадаад үзэмжээр нь дүгнэж болохгүй; б.юм буруугаар эргэх

Хаа гэх дуугүй

Хагд идэх малгүй

Тайлбар: үгээгүй ядуу хоосон

Цэцэн үг

Хааг нь бүдрэхэд гуяыг нь ташуурдах

Тайлбар: хэлмэгдүүлэх