Jump to content

лам

Викитоль-с

Монголоор

[засварлах]

Үгийн гарал

[засварлах]

Үгийн дуудлага

[засварлах]
[lam, ɬam]

Үндэсний бичиг

[засварлах]
ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠊ᠨ
(лама, блам-а)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

[засварлах]
I нэр.шашин.
  1. Шашны эрдэм ном, номлол бясалгалаар гүн гүнзгий хув­раг
  2. Ламын шашны сан­ваар сахисан хүн; гэлэгбагийн ёсны санваартан
II амьт.
  1. Ан амьтан, шувуу, шавжийн зарим зүйл

Ойролцоо үг

[засварлах]

Нийлмэл үг

[засварлах]
лам болох - а.үс гэзгийг хусч, шашны санваартан болох; б.шилж. архинд согтох
лам дээл - лам нарын өмсөх хэлтгий захтай дээл
лам гэр - лам нарын суухад зориулсан гэр
лам тэрлэг - лам хүний өмсөх зуны дан дээл
лам хүн - шашны санваартан, хувраг хүн
ламын шашин - бурхны шашны хэлбэр, христийн тооллын долоодугаар зууны үед бурхны шашин төвдөд хүрч тус газрын шашны бүрэлдэхүүний өөртөө шингээн авч ерийн бурхны шашнаас ялгагдан ламын шашин хэмээн нэрлэгдэв
да лам - шашны хурлын захиргааны хэрэг эрхэлсэн албан тушаалтны хэргэм зэрэг
хамба лам - тэргүүн лам
хар лам - үнэн алдартны шашны лам
ширээт лам - дээд тушаалын лам
лам хорхой амьт. - шар цоохор өнгөтэй, нэгэн зүйл нисдэг шавж
лам гөрөөс амьт. - тэмээнийхэн овгийн, салаа туруут амьтан; тэмээн гөрөөс
лам нугас амьт. - лам галуу
лам галуу амьт. - лам шувуу
лам шувуу амьт. - ангир

Зөв бичихзүй

[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

лам нэр. хамба ~, ламын, ламд, ламаас, о.тоо лам нар

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠎ᠠ  ᠶᠢ‍᠊ᠨ
ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠎ᠠ ᠳ᠋ᠣ
ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠎ᠠ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠎ᠠ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠎ᠠ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠎ᠠ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠎ᠠ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠎ᠠ ᠪᠡ᠊‍᠊ᠨ
ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠎ᠠ ᠨᠠ᠊ᠷ

/~ын /~д /~ыг /~аас /~аар /~тай /~руу /~аа /~нар

Орчуулга

[засварлах]

Хоршоо үг

[засварлах]
  • лам хувраг - бурхны шавь болж сахил санваар хүртсэн хувраг хүн
  • лам чавганц - санваар сахисан эрэгтэй, насжаар эмэг­тэй хүмүүс

Товчилсон үг

[засварлах]

Хэлц үг

[засварлах]

Өвөрмөц хэлц

[засварлах]
лам олдохгүй бол буцахдаа залах - голсон юм голд орно, шилсэн юм шилд гарах, арга ядвал~Жинхэнэ эмч нь л байвал зүгээр юм сан гэж Халиуныг голон тээнэгэлзэж суув. Тэгээд “Лам олдохгүй бол буцахдаа залъя” гэгчээр үүнийг л залдаг юм болох нь ээ гэж бодов (С.Дашдооров, Айлын хүүхэн Алигэрмаа).
↑ хонх нь дуугарвал дамар нь таг, хоёулаа дуугарвал лам нь таг

Хэвшмэл хэлц

[засварлах]
Бөө шиг бөөлдөг
Лам шиг лаглаганадаг
Бурханы шавь лам гуай
Лам гуайн шавь увсанз
Бух тавибал нэг үхэр сүйднэ
Лам тавибал нэг хүүхэд сүйднэ
Бух тавибал үхрийн орз
Лам тавибал хүний гарз
Лам доройтвол дуулна
Ямаа муудвал майлна
Лам ирвэл гайтай
Данжаад ирвэл тээртэй
Лам ирвэл гайтай
Данжаад ирвэл цайтай
Лам лам гэсээр бүгдээрээ үхнэ
Лай лай гэсээр бүгдээрээ мөхнө
Лам ламдаа муу
Ямаа хамуундаа хажир
Лам ламын намтар нь ондоо
Ямандаг бурханы сэржим нь ондоо
Лам ламын намтар нь ондоо
Лангуа шийгуаны амт нь ондоо
Лам ламын уншлага ондоо
Лантуу зээтүүний тусалт ондоо
Лам муудвал бурханаа зүхнэ
Эм мухардвал нөхрөө зүхнэ
Лам муудвал дуулна
Ямаа муудвал майлна
Лам нь зугатаавч сүм нь үлдэнэ
Лам нь муу боловч сүм нь муугүй
Ном нь муу боловч багш нь муугүй
Лам олдохгүй бол буцахдаа залъя
Лам сандарвал бурхнаа мартана
Ямаа хужиршвал тургихаа мартана
Лам хүн мухардвал бурханаа зүхнэ
Эм хүн мухардвал хүүхдээ хараана
Лам хүнд нутаггүй
Бухан үхэрт өтөггүй
Лам хүний түшиг ном шашин хоёр
Лам эмсвэл банди харайна
Ямаа ороошвол ухна харайна
Мал болгон халзан уу
Лам болгон эрдэмтэй юү
Ном гэгчийг мэдэхгүй над цоохор цаас л байдаг
Лам гэгчийг мэдэхгүй над тайрмал толгой л байдаг
Түнш наймаагаараа
Лам уншлагаараа
Ямаа хамуундаа муу
Лам ламдаа муу

Аман зохиолд орсон нь

[засварлах]

Зүйр үг

[засварлах]
Лам I нэр.шашин. #Шашны эрдэм ном
Номлол бясалгалаар гүн гүнзгий хув­раг: ламгүй газар бумба галзуурах

Тайлбар: эрдэм чадалтай хүн байхгүй үед захын муу хүн хийрхэн эзлэхийг муу­шаасан хэллэг

Лам олдохгүй бол буцахдаа залах

Тайлбар: шилж сонгосон нь олдохгүй арга мухардвал голсноо авах

Лам ч биш
Хар ч биш

Тайлбар: юу ч биш, хоёрын хооронд