зүү

Монголоор

Үгийн дуудлага

[ʣь:]

Үндэсний бичиг

ᠵ‍ᠠ‍ᠬᠥᠣ
ᠵᠣ᠊᠋

(жэгүү)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I нэр.

1. Юм оёход зориулсан утас сүвлэх сүвэгч бүхий нарийхан төмөр
2. Оньсон хөдөлгүүрт зүйлийг хөдөлгөөн хэмийг зааж хэрэгсэл
3. Шивэх, хатгах, зүүх зэрэгт зориулсан зүйл
4. Мэдрэлийн өвчин эмгэгийг эмчлэх дорно дахины анагаах ухааны нэг арга
5. Тариаг хүн, малын бие, судас, бул­чинд нэвтрүүлэх нарийн суваг бүхий хурц үзүүртэй хэрэгсэл

II аялга.

1. Лавлан сануулах үгний дараа хэрэглэх аялга үг

Нийлмэл үг

ган зүү - а.ган төмрөөр хийсэн хурц үзүүртэй нарийхан зүйл; б.ган төмрөөр хийсэн зүү

нэхмэлийн зүү - нэхэх зориулалтын зүү, олон зүйлтэй

зүү ороох - нэгэн зүйл оёдлын нэр; утсаар хээ угалз даруулах утсыг зүүнд сүвлээд дэвсгэрт хатгаж, угалз тавих утсыг зүүний үзүүрт ороож даруулан оёх

зүү сүвлэх - зүүний сүвэгчид утас дүрэх

зүүний сүвэгч - зүүнд утас сүвлэх нүх

зүүний сүвэгч шиг - сүүмэлзэн гялайх төдий

зүүний хулгайч урга. - иш нарийн, хонгор зулын тэргүүтэй адил түрүүтэй боловч бяцхан, багваахай

жинлүүрийн зүү - механик жинлүүр дээрх зүйлийн жинг тодорхойлон заагч

луужингийн зүү - луужингийн чиг заагч

цагийн зүү - кварц, механик ажиллагаатай цагийн хэм тодорхойлох заагуур; ихэвчлэн цаг, минут, хормыг заах гурван янз байна

бичгийн зүү - бичгийн цаас хатган тогтоох зүйл

энгэрийн зүү - энгэрт хатгах гоёл

зүү тавих - зориулалтын зүүгээр мэдрэлийн цэгт хатгаж эмчлэх

тариурын зүү - тариа хийх хурц үзүүртэй гуурс

заа зүү болох - яг тохиролцох

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

зүү нэр. тариурын ~, зүү­ний, зүүнд, зүүнээс, о.тоо зүүнүүд

Хоршоо үг

• зүү тэвнэ - юм оёх том жижиг зүү
• утас/утас зүү - юм оёх хэрэгсэл

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

зүү орох зайгүй - маш дотно

зүүнээсээ гарах - оёж дуусах

өвсөн дотроос зүү эрэх - хэцүү бөгөөд бүтэшгүй зүйл

хөх зүү хөндлөн барьж үзээгүй - юм оёж сураагүй

зүү орох зайгүй - маш дотно~Бид хоёр өнгөрсөн гурван жилийн дотор ёстой л зүү орох зайгүй амраглаж үнэхээр ч жаргалтай сайхан амьдарч байсан юм (Н.Базаррагчаа, Бид хоёр). ~Хоёул зүү орох зайгүй бие биендээ наалдан шивнэлдэж гарав (Жек Лондон, Саран хөндий).

зүү хаашаа утас тийшээ - аялдан дагах~Тэрхүү хүслийг бидний амьдрал зүү хаашаа утас тийшээ гэдгийн адилаар дагаж явдаг билээ.

зүүнд хатгуулсан мэт - гэнэт огцомӨвгөн зүүнд хатгуулсан мэт ухас хийн босч хуштай бие таширлан буугаа шийрлэн суув (Д.Цэдэв, Айргийн амт).

зүүний сүвэгч шиг - маш нарийхан, сүүмэлзэн харагдахын төдий~Огторгуйн хязгааргүй уудамд зүүний сүвэгч шиг хялан хялан гэж байгаа үдшийн цолмонг ширтэн харж, тэр хүртэл хайр сэтгэлээ илгээнэ гэдэг мөн ч их хүч шүү (Д.Даржаа, Алс холын ертөнцөд жуулчилсан нь).

зүүнээс гарах - дөнгөж хийсэн цоо шинэ~Дөнгөж зүүнээс гарсан хүрэн улаан хамбан тэрлэг нь Цолмонд элбэгдэсхийн таарсан аж (Д.Маам, Газар шороо).

↑ заяаны нүдэнд нь зүү шааж залааны нь үзүүрт идээ буглах

↑ жаран үзүүрт зүү

↑ өвсөн дотроос зүү эрэх

↑ өвсөнд хаясан зүү

↑ хөх зүү хөндлөн барьж үзээгүй

Хэвшмэл хэлц

Зориг байвал Бээжин хүрнэ

Зүү хураавал тэвнэ болно

Зүйр үг надад ч бий

Зүү утас чамд ч бий

Зүү багтах зайгүй

Зүгээр суух завгүй

Зүү мэт жирвэлзэж

Утас мэт улалзах

Зүү хаашаа

Утас тийшээ

Зүү хулгайлбал

Зүйдэл хулгайлах

Зүү хураавал сүх болдог

Сүх хураавал сүм болдог

Зүү цуглуубал дөш болно

Зүйрийг цуглуулбал цэцэн болдог

Зүү шивэх зайгүй

Зөгий хатгах завсаргүй

Шөвөг хатгах зайгүй

Зүү шивэх завсаргүй