дээд

Wiktionary-с

Монголоор[засварлах]

Үгийн гарал[засварлах]

Үгийн дуудлага[засварлах]

[de:dә]

Үндэсний бичиг[засварлах]

ᠲ᠋‍ᠠ‍ᠭᠡᠳ᠋ᠣ
(дэгэдү)

Галиглах зарчим

Үгийн утга[засварлах]

тэм.
  1. Доод гэдгийн эсрэг утга, юмны толгой, цээж тал
  2. Юмны эх, ах зах тал
  3. Чанараар эрхэм сайн
  4. Өмнөх өнгөрсөн үе
  5. Эрх үүрэг, зэрэг дэвээр дээгүүр
  6. боловсролын зэргээр өндөр их
  7. Юмны дээр байгаа, нүүр, өнгөнд байгаа нь
  8. Хэмжээ, чанарын эцэс туйл
  9. Тэргүүн, нэгдүгээр, урьдах

Ойролцоо үг[засварлах]

Нийлмэл үг[засварлах]

хүний дээд бие - хүний биеийн бүсэлхийнээс дээших хэсэг
дээд зовхи - хөмсөг талын зовхи
дээд тэнгэр - а.сансар, огторгуй; б.бурхан
цонхны дээд тал - цонхны хөмсөг тал
дээд уруул - хамар талын уруул
дээд эрүү - амны хөндийн дээд хэсэг
дээд үүдэн шүд - тагнай талын гол үүдэн шүд
дээд эгнээ - эхэн талын эгнээ
дээд талд нь суух - хойморт нь суух
салхины дээд тал - салхины ирэх тал
усны дээд тал - усны эх
дээд хэсэг - эх, ахлах хэсэг
дээд ном - бурхны сургаал
дээд чанар - хамгийн сайн чанар
дээд гурил - хамгийн нарийн ширхэгтэй гурил
дээдийн алба хуучир. - эзэд, хаад ноёдын эрх ашгийг хамгаалах алба
дээдийн сүрэг хуучир. - эзэд, ноёд дээдсийн сүрэг
дээд өвөг - нэгэн айл гэр, нэгэн овог төрлийн түрүү үеийн эрэгтэй хүн
дээд үе - а.өвөг дээдэс; б.эрт цаг
дээд үеэс үлдсэн өв соёл - эцэг дээдсийн түүхэн өв соёл
дээд байгууллага - удирдах, захирах эрх бүхий байгууллага
дээд доодын ялгавар - зэрэг дэв, албан тушаалын ялгаа
дээд тушаал - удирдах албан тушаал, захирах албан үүрэг
дээд эзэн - тэнгэр, бурхан
дээд эрх барих газар - а.удирдах бүрэн эрхтэй газар; б.Засгийн газар
дээд боловсрол - их, дээд сургуулиас олгосон эрдэм мэдлэг
дээд мэргэжил - а.өндөр зэргийн нарийн мэргэжил; б.тухайн ажлын талаар эзэмшсэн өндөр зэргийн дадлага мэргэжил
дээд сургууль - дээд боловсрол олгох сургалтын газар
дээд давхар - адрын дээрх давхар
дээд тал - өнгөн тал
дээд зах - тогтоосны хамгийн эцэс нь
дээд зэрэг - өндөр зэрэглэл
дээд зэргийн бараа - чанар, зэрэглэл сайтай бараа
дээд үнэ - хамгийн өндөр үнэ
дээд хэмжээ - тулсан хэмжээ
дээд хязгаар - тогтоосон хязгаарын сүүлчийн хэмжүүр
дээд цэг - а.дээд талын цэг; б.туйл
дээд эрмэлзлэл - туйлын хүсэл эрмэлзэл
дээд чуулган - их эрх мэдэл бүхий чуулган
дээд дэвтэр - тэргүүн дэвтэр
дээд морь - түрүү морь
дээдийн хагас - шинийн наймны заримдаг сар

Зөв бичихзүй[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]

дээд орон. ~ уруул (эхэн тал) ~ талд суух

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]


Орчуулга[засварлах]

Хоршоо үг[засварлах]

Эсрэг үг[засварлах]

#доод

Товчилсон үг[засварлах]

АДЗ Ардын Дээд Зөвлөл
АДХ Ардын Дээд Хурал
АЖДС Аялал Жуулчлалын Дээд Сургууль
АУДС Анагаах Ухааны Дээд Сургууль
АУДэС Анагаах Ухааны Дээд Сургууль
БДС Багшийн Дээд Сургууль
БИДС Барилга Инженерийн Дээд Сургууль
БНДВУ Бүгд Найрамдах Дээд Вольт Улс
БТДС Биеийн Тамирын Дээд Сургууль
БҮДС Бөхийн Үндэсний Дээд Сургууль
БХДС Батлан Хамгаалахын Дээд Сургууль
ГДС Гадаадын Дээд Сургууль
ГХДС Гадаад Харилцааны Дээд Сургууль
ГХДС Гадаад Хэлний Дээд Сургууль
ДБГ Дээд Боловсролын Газар
ДБМИҮЗ Дээд Боловсролын Магадлан Итгэмжлэх Үндэсний Зөвлөл
ДБХА Дээд Боловсролын Хяналтын Алба
ДДБХ Дээд, Дунд Боловсролын Хороо
ДДГУДС Дорно Дахины Гүн Ухааны Дээд Сургууль
ДДДС Дорно Дахины Дээд Сургууль
ДДС Дипломатын Дээд Сургууль
ДДС Дотоодын Дээд Сургууль
ДДУЗДС Дорно Дахины Утга Зохиолын Дээд Сургууль
ДДХЧУ Дэлхийн Дээд Хэмжээний Чуулга Уулзалт
ДЕКГ Дээд Ерөнхий Командлалын Газар
ДС Дээд Сургууль
ДТДТМБХ Дээд, Тусгай Дунд, Техник Мэргэжлийн Боловсролын Хороо
ДУДС ДизайнУрлагийн Дээд Сургууль
ДУДС Дүрслэх Урлагийн Дээд Сургууль
ДШ Дээд Шүүх
ДШЦК Дээд Шүүхийн Цэргийн Коллеги
ЕХДС Европын Хэлний Дээд Сургууль
ЕХДС Ерэн Хангалын Дээд Сургууль
ЗДС Зөвлөлтийн Дээд Сургууль
ИБДС Иргэдийн Боловсролын Дээд Сургууль
ИДС “Идэр” Дээд Сургууль
ИДС Их, Дээд Сургууль
ИДСК Их, Дээд Сургуулиудын Консорциум
ИДССХ Их, Дээд Сургуулиудын Спортын Холбоо
ИМДС Их Монгол Дээд Сургууль
ИШДС “Их Шавь” Дээд Сургууль
КДС Кино Дээд Сургууль
КДС Комсомолын Дээд Сургууль
КИАДС Компьютерийн Инженерийн “Алтай” Дээд Сургууль
КНДС Коммунист Намын Дээд Сургууль
КТМДС Компьютерийн Техник, Менежментийн Дээд Сургууль
КУБДС Кино Урлагийн “Бэрс” Дээд Сургууль
КУДС Кино Урлагийн Дээд Сургууль
КУХДС Кино Урлагийн “Харцага” Дээд Сургууль
МБДС “Мандах Бүртгэл” Дээд Сургууль
МБДС “Монгол Бизнес” Дээд Сургууль
МДБ Мэргэжлийн Дээд Боловсрол
МДС “Монгол” Дээд Сургууль
МДШС Мэргэжлийн Дээд Шатны Сургалт
МИДС Механик, Инженерийн Дээд Сургууль
МИДС Монголын Их, Дээд Сургуулиуд
МИДСК Монголын Их, Дээд Сургуулиудын Консорциум
МОУДС Монгол Олон Улсын Дээд Сургууль
МСДС Монгол Судлалын Дээд Сургууль
МСӨХДЗ Монголын Сууц Өмчлөгчдийн Холбооны Дээд Зөвлөл
МУДШ Монгол Улсын Дээд Шүүх
МУТДС Монголын Удирдлага, Технологийн Дээд Сургууль
МҮБТДС Монголын Үндэсний Биеийн Тамирын Дээд Сургууль
МҮДС Монголын Үндэсний Дээд Сургууль
МХААНХДЗ Монголын Хөдөө Аж Ахуйн Нэгдлийн Холбооны Дээд Зөвлөл
МХБДС Монгол Хэл Бичгийн Дээд Сургууль
МХИДС Монгол Хэл, Иргэншлийн Дээд Сургууль
МХИДС Монголын Хувийн Их, Дээд Сургууль
МХИДСК Монголын Хувийн Их, Дээд Сургуулиудын Консорциум
МХИДСХ Монголын Хувийн Их, Дээд Сургуулиудын Холбоо
НДС Намын Дээд Сургууль
НУДС Нийгмийн Ухааны Дээд Сургууль
НХДЗ Нэгдлийн Холбооны Дээд Зөвлөл
НЭЗДС Нийгэм, Эдийн Засгийн Дээд Сургууль
ОУГХДС Олон Улсын Гадаад Харилцааны Дээд Сургууль
ОУДБА Олон Улсын Дээд Боловсролын Академи
ОУДС Олон Улсын Дээд Сургууль
ОУМБДС Олон Улсын Менежмент, Бүтээмжийн Дээд Сургууль
ОУМДС Олон Улсын Менежментийн Дээд Сургууль
ОУСДС Олон Улс Судлалын Дээд Сургууль
ОУХДС Олон Улсын Харилцааны Дээд Сургууль
ОУЭЗБДС Олон Улсын Эдийн Засаг, Бизнесийн Дээд Сургууль
ОУЭЗДС Олон Улсын Эдийн Засгийн Дээд Сургууль
ОХБДС Орос Хэлний Багшийн Дээд Сургууль
ОХДС Орос Хэлний Дээд Сургууль
ПДС Политехникийн Дээд Сургууль
РТДС Радио, Телевизийн Дээд Сургууль
СМДС “Санко” Менежментийн Дээд Сургууль
СМДС Санхүү, Менежментийн Дээд Сургууль
СӨХДЗ Сууц Өмчлөгчдийн Холбооны Дээд Зөвлөл
СУДС Соёл Урлагийн Дээд Сургууль
СХУДС Сурган Хүмүүжүүлэх Ухааны Дээд Сургууль
СЭЗДС Санхүү, Эдийн Засгийн Дээд Сургууль
ТБӨИДС Төрийн Бус Өмчийн Их Дээд Сургууль
ТДС Тагнуулын Дээд Сургууль
ТДС “Тэнгэр” Дээд Сургууль
ТЗДС Төмөр Замын Дээд Сургууль
ТКХДС Театр, Кино, Хөгжмийн Дээд Сургууль
ТМДС Технологи, Мэдээллийн Дээд Сургууль
ТҮДС Төвийн Үндэсний Дээд Сургууль
УАААДС Улс Ардын Аж Ахуйн Дээд Сургууль
УААДС Усны Аж Ахуйн Дээд Сургууль
УБДС Улсын Багшийн Дээд Сургууль
УДТДТМБХ Улсын Дээд, Тусгай Дунд, Техник Мэргэжлийн Боловсролын Хороо
УДШ Улсын Дээд Шүүх
УДШБХ Улсын Дээд Шүүхийн Бүгд Хурал
УЗДС Уран Зургийн Дээд Сургууль
УЗДС Утга Зохиолын Дээд Сургууль
УПДС Уралын Политехникийн Дээд Сургууль
УСДС Удирдлагын “Соёмбо” Дээд Сургууль
УТДС Удирдлага, Технологийн Дээд Сургууль
УТДС Улс Төрийн Дээд Сургууль
УЭДС “Урлах Эрдэм” Дээд Сургууль
ҮБДС Үндэсний Бөхийн Дээд Сургууль
ҮБТДС Үндэсний Биеийн Тамирын Дээд Сургууль
ҮДЗ Үндэсний Дээд Зөвлөл
ФТДС Физик, Техникийн Дээд Сургууль
ХААДС Хөдөө Аж Ахуйн Дээд Сургууль
ХААНХДЗ Хөдөө Аж Ахуйн Нэгдлийн Холбооны Дээд Зөвлөл
ХБДС Ховдын Багшийн Дээд Сургууль
ХБДС Хөгжим Бүжгийн Дээд Сургууль
ХДЗ Хувьсгалт Дээд Зөвлөл
ХДС Хөгжмийн Дээд Сургууль
ХДС Хөдөлмөрийн Дээд Сургууль
ХДС Хувийн Дээд Сургууль
ХДС Хүнсний Дээд Сургууль
ХДС Хэвлэлийн Дээд Сургууль
ХЗДС Хууль Зүйн Дээд Сургууль
ХИДС Хэл Иргэншлийн Дээд Сургууль
ХИДСК Хувийн Их, Дээд Сургуулиудын Консорциум
ХИДСХ Хувийн Их, Дээд Сургуулиудын Холбоо
ХМХТДС “Хүрээ” Мэдээлэл, Холбооны Технологийн Дээд Сургууль
ХТДС Хүнсний Технологийн Дээд Сургууль
ХУБДС Ховдын Улсын Багшийн Дээд Сургууль
ХУДС “Хан-Уул” Дээд Сургууль
ХУДС Хүмүүнлэгийн Ухааны Дээд Сургууль
ХҮДС Худалдаа, Үйлдвэрийн Дээд Сургууль
ХҮДС Хүнсний Үйлдвэрийн Дээд Сургууль
ХҮЭДС Хувийн Үйлдвэрлэл Эрхлэгчдийн Дээд Сургууль
ХЦДС Хилийн Цэргийн Дээд Сургууль
ХЦДС Хууль Цаазны Дээд Сургууль
ХЭДК Хүний Эрхийн Дээд Комиссар
ХЭДКГ Хүний Эрхийн Дээд Комиссарын Газар
ХЭЗДС Худалдаа, Эдийн Засгийн Дээд Сургууль
ХЭЗДС Хууль, Эрх Зүйн Дээд Сургууль
ЦДС Цагдаагийн Дээд Сургууль
ЦДС Цэргийн Дээд Сургууль
ЦЕДС Цэргийн Ерөнхий Дээд Сургууль
ЦНДС Цэргийн Нэгдсэн Дээд Сургууль
ШДС Шашны Дээд Сургууль
ШИДС “Шинэ Иргэншил” Дээд Сургууль
ШУДБХ Шинжлэх Ухаан, Дээд Боловсролын Хүрээлэн
ЭЗБДС Эдийн Засаг, Бизнесийн Дээд Сургууль
ЭЗДС Эдийн Засгийн Дээд Сургууль
ЭЗЦОДЗ Эрдмийн Зэрэг, Цол Олгох Дээд Зөвлөл

Хэлц үг[засварлах]

Өвөрмөц хэлц[засварлах]

дээдийн заяа - ховорхон аз завшаан
дээд монгол - Хөх нуурын монголчууд

Хэвшмэл хэлц[засварлах]

Дэглий гэр өргөө барьдаг
Дээд хэрсүү биеэ барьдаг
Дэлхийгээрээ тэгширч
Дээд доодгүй ариун болох
Дээд бие дэх инээлдэхэд
Үүдэн бие дэх марзалддаг
Дээд суудлыг олдоггүй
Дэлгэр их баяждаггүй
Дээд тэнгэрийн сүлд гэгч наран саран хоёр
Дэлхий ертөнцийн сүлд гэгч уул далай хоёр
Дээд уруул нь дэмбийж
Доод уруул нь домбойх
Дээд уруулд хүргэмгүй
Дэргэдэх хүнд өгөмгүй
Дээд хүн инээхээр
Дорд хүн мартдаг
Дээд хүн нь самуун явбал
Доод үр нь сургаалгүй
Дээд хүн нь суудлаа олохгүй
Доод хүн нь гүйдлээ олохгүй
Дээд хурц амархан мохдог
Дээд цагаан амархан хиртдэг
Дээд цэцэн биеэ барьдаг
Тооногүй гэр өрхөө барьдаг
Дээд ихсийн нарийн онол

Аман зохиолд орсон нь[засварлах]

Зүйр үг[засварлах]

Агтны дээд нь аргамаг
Эрдмийн дээд нь бичиг
Эдийн дээд нь хадаг

Тайлбар: аливаа зүйлд шилдэг сайн зүйл бий