бөх

Монголоор

Үгийн гарал

Үгийн дуудлага

[bцxǝ]

Үндэсний бичиг

ᠪᠤ᠊ᠢ᠊ᠬᠥ
ᠪᠤ᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋

(бөхэ) ~ бат (бөхү) тэмээний ~

Галиглах зарчим Үгийн утга

I нэр.

Тэмээний нуруун дээрх шим тэжээл хадгалах үүрэгтэй овгор эрхтэн, түнтгэр өөх

II нэр.

Барилддаг хүн, барилдах спорт, биеийн тамираар мэргэшсэн хүн

III тэм.

Эвдэрч хэмхрэхгүй, урагдаж тасардаггүй бат
Сэрэхгүй
шилж. Сэтгэл зовнидоггүй, хайхрамжгүй, хэнэггүй

IV.

өө бөх хорш. (овон товон, өө хортон), өө бөхгүй (тэгш газар).

V.

бөх цагаан урга. (Батцагаантан овгийн, дурс хар, хустай адил чанар хатуу, үр үндэс артай нэгэн зүйл мод, бөх мод).

VI.

бөх ангат амьт. (тал, ойт хээрээр амьдардаг шувуу).

VII.

анжисны бөх (анжисны малд хөллөх иш).

Байхгүй

Нийлмэл үг

тэмээний бөх суярах - ширээ бөхтэй тэмээ эцэхэд бөх нь хэвтэх

ханан бөх - тэмээний бөх нэг тийшээ эсвэл хоёр тийшээ яльгүй хэвийсэн нь

хичир бөхтэй тэмээ - унанги бөхтэй тэмээ

бөх амлах - а.цолтой бөх цолгүй хүнийг, их цолтой нь багатайгаа барилдахаар нэр зааж авах; б.бөхийн нэр, цол зэргийг барилдахын өмнө өндөр дуугаар дуудаж сонсгох

бөх болгох - барилддаг болгох

бөх гарах - а.бөх барилдахаар зэхэж, засуулч дээр хүрч ирэх; б.бөх болох

бөх засах - засуулч хариуцсан бөхөө барилдуулах, заримдаа арга мэх заах, нөгөө бөхийн сул талыг сэм мэдэгдэх

бөх цоллох - бөхийн нэр, цол гуншинг олноо дуудан сонсгох

бөх шавах - бөх хүн барилдахын өмнө хоёр гуяа дэлдэн алгадах

бөх аяга - амар хагарч хэмхэрдэггүй аяга

бөх даавуу - урагдаж тасардаггүй даавуу

амь бөхтэй - а.амар үхэхгүй; б.бусниж устахгүй, тэсвэртэй

хүй бөхтэй - хүй бүтэн, бүрэн

бөх нойрсох - сэрэхгүй нам унтах

бөх зүрх - бүдүүн зүрх

бөх зүрхтэй - а.айж ичихийг мэддэггүй; б.эрс зоримог

ам бөхтэй - барагтай бол дуугардаггүй, үг цөөнтэй

нүүр бөхтэй - ичихийг мэддэггүй, ичиж нүүр улайдаггүй

сэтгэл бөх - сэтгэл чанга

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

бөх I.тэм.. бөхөвтөр, бөхийг, бөхний, бөхөндөө, бөхөөр, бөхтэй

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

Орчуулга

Хоршоо үг

бат бөх - бат бэх
өө бөх - овон товон, өө хортон

Этгээд үг

МАЛГАЙН ӨЛГҮҮР н. бөхийн муу засуул

Малгайн өлгүүр хийж байгаа тэр хүнийг хэн гэдэг вэ? –Төмөр гэдэг хү н.
Би малгайн өлгүүр болохгүй сайн засуул болохыг хичээж байгаа.

НУХАХ тү. унагах

Би Сүхийг амлавал амархан нухах байх гэж бодож байна.
Залуу байхад чинь өрсөлдөгчөө амархан нухдаг байлаа шүү дээ.

ТЭНГЭР ХАРАХ тү. унах (нуруугаараа тэнгэр хартал унах)

Би дэвжээнд гарангуутаа тэнгэр харчихдаг байна шүү.
Чи түүнтэй хичээж барилд. Дахиад тэнгэр харчихав аа.

ТЭНГЭР ХАРУУЛАХ тү. унагах(нуруугаар нь тэнгэр хартал шидэх, унагах)

Би түүнийг тийм амархан тэнгэр харуулна гэж бодоогүй байса н.
Тэр чадлаа мэдэхгүй байж намайг тэнгэр харуулах юм гэнэ.

ҮХЛИЙН БАРЬЦ н. унагах барьц

Би түүнд үхлийн барьц бариулаагүй бол унахгүй байсан юм.
Чи түүнд үхлийн барьц бариулахгүй байвал давах болно.

ЦАВЧИХ тү. яах ийхийн зав зай өгөлгүй хоёр гараараа нүүр нүд рүү нь ээлжлэн самардах мэт байдал үзүүлэх, барьцыг нь огцом дарж алдуудах зэргээр дайран унагах

Цаад нөхрийгөө гарангуутаа цавчаад унагачих.
Түүнийг цавчингуут тэр сандрах байх, тэгэнгүүт хавсарчих.

Товчилсон үг

МЧБСХ Монголын Чөлөөт Бөх Сонирхогчдын Холбоо

ОУБСХ Олон Улсын Бөх Сонирхогчдын Холбоо

ОУЧБСХ Олон Улсын Чөлөөт Бөх Сонирхогчдын Холбоо

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

бөхгүй тэмээ болох - хүнд бэрх ажилд шударгаар зарагдах, ихэд махран зүтгэх

зөөлөн бөх - нойр

бөхгүй тэмээ болох - хүнд бэрх ажилд шударгаар зарагдах, ихэд махран зүтгэх~Бөхгүй тэмээ болтлоо ажиллаж байна гээд чамайг мэдэх хүн байна уу.

бөх голтой - мөд үхдэггүй~Хүн гэдэг мөн ч бөх голтой юм (С.Эрдэнэ, Өвгөн шувуу).

бөх зүрхтэй - а.хэнэггүй~Аав ах хоёроосоо эмээхгүй хэнэггүй царайлсан бөх зүрхтэй амьтан юмаа чи. б.зоригтой

бөх хүн бүдүүн өвсөнд - алдах, унах амархан~Хүн гэдэг алдаж онохдоо амархан. Бөх хүн бүдүүн өвсөнд гэдэг үг байдаг шүү дээ.

↑ биеийн бөх

↑ зөөлөн бөх

↑ нүүр бөх

↑ нүүр бөхтэй

↑ ойчсон бөхөд шалтаг мундахгүй

↑ хий нь гарсан бөх

↑ хүй бөхтэй

↑ чээжийн бөх

Хэвшмэл хэлц

Бөө хүн барьцаанд хөхих

Бөх хүн шагналд хөхих

Бөө хүн өширхүү

Бөх хүн хүчирхүү

Бөө хүн тэнэг

Бөх хүн бардам

Бөө хүн тэнэг

Бөх хүн маанаг

Бөх бөхийн дэвэх нь ондоо

Бүргэд харцгайн шүүрэх нь ондоо

Бөх гэхэд гар шиг хүчтэй

Цэцэн гэхэд цэлмэгхэн дотортой

Бөх ургийн бүл

Бүтэн ураг нь нагац

Бөх хүн бархирахгүй

Бөх уяа алдуурахгүй

Бөх хүн бүдүүн өвсөнд бүдэрнэ

Бөө хүн хар хэлэнд бүдэрнэ

Бөх хэдий хүчтэй боловч

Бүгдээрээ ноцолдоход дийлэхгүй

Морь хэдий махтай боловч

Мянган ташуурыг даахгүй

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Бөх

Бөхийн дэвэх нь өөр

Бүргэд

Харцгайн шүүрэх нь өөр

Тайлбар: юм үзэгдэл, хэрэг явдал бүр өөрийн онцлог, нөхцөлтэй

Бөхийн дээр бөх

Эрийн дээр эр

Тайлбар: эрдэм чадварт хязгаар байдаггүй

Цэцэн үг

Бөх хүн бүдүүн өвсөнд

Тайлбар: сэрэмж болгоомжгүй бол ямар ч хүн гэнэдэж мэднэ