амьсгал

Монголоор

Үгийн дуудлага

[ȧmisxal]

Үндэсний бичиг

ᠡ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊ᠯ

(амисхул)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

нэр.

1. Амьд бие махбод хүчилтөрөгчийг шингээн нүүрсхүчлийн хийг ялгаруулах үйл явц, амьсгаа
2. Амьсгаа
3. Цаг уур
4. Шинж төлөв.

Нийлмэл үг

амьсгал бачимдах - амьсгал давчдах

амьсгал боогдох - амьсгал цухалдах

амьсгал хураах - нас барах

амьсгалын шуугиан - уушигнаас гарах хийн чимээ

хиймэл амьсгал - зохиомол амьсгал

амьсгалын тоо - а.амьд явах насны хэмжээ; б.амьсгал авах, гаргах тоо

амьд явах амьсгалын тоо гүйцэх - нас барах, үхэх

хаврын амьсгал - хаврын урь

сэрүүн амьсгал - хүйтний урь

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

амьс|гал нэр. ~ын аппарат, амьсгалын, амьсгалд, амьсгалаар

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠡ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊ᠯ ᠤ‍᠊ᠨ
ᠡ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊ᠯ ᠳ᠋ᠣ
ᠡ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊ᠯ ᠊ᠢ
ᠡ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊ᠯ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠡ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊ᠯ ᠵᠢ᠊‍ᠠ‍᠊ᠷ
ᠡ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊ᠯ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠡ‍ᠠ‍᠊ᠮ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊ᠯ ᠵᠢ᠊‍ᠠ‍᠊ᠨ

/~ын /~д /~ыг /~аас /~аар /~тай /~аа

Хоршоо үг

• уур амьсгал - а.хүний амьдрах цаг агаарын нөхцөл байдал, хувьсан өөрчлөгдөх орчин; б.тодорхой газар нутгийн газар зүйн үндсэн үзүүлэлтийн нэг, цаг агаарын олон жилийн статистик горим

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

амьсгал хураах/тавих - үхэх~Дашийг хүүтэй нь сандан мэгдэн хүрч ирэхэд өвгөн хэдийн амьсгал хураачихсан байлаа (Д.Гармаа, Цагаан булаг). ~Эмгэн одоо учрыг ойлгов. Өнгөрсөн хоёр хүүхдийн ам нь хэрхэн ангалзан амьсгал хурааж байсан нь нэг зэрэг нүдэнд нь тусаж, ухаан алдан муужран унав (Д.Намдаг, Уурлахад учир бий). ~“... хүүхэн минь, зол жаргал гэдэг бол гагцхүү тэнгэр дээр л байдаг юм шүү. Чи хожим хойшдоо мэдэх юм” гэж амьсгал тавихаасаа өмнө хүүхэндээ хэлжээ (Мопассан “Мөнгөний хорхой”).

амьсгалын тоо гүйцэх - нас барах, хоногийн тоо гүйцэх, үхэх~Би агнахдаа агнаж, идээгээ идээд амьсгалын минь тоо гүйцэх цаг ирлээ... намайг бүү хаш гэж захисан үгийг нь харь газар хэдэн жил тэнэхдээ би үргэлж боддог байлаа (Б.Ринчен, Заан залуудай).