суудал
Монголоор[засварлах]
Үгийн гарал[засварлах]
Үгийн дуудлага[засварлах]
- [su:dal]
Үндэсний бичиг[засварлах]
- ᠰᠠᡍᠣ᠊ᠳ᠋ᠠᠯ
- (сагудал)
Үгийн утга[засварлах]
- I нэр.
- Суудаг байр, сандал
- Ээлж, ээлжийн ажилтай
- шилж. Албан тушаал; сайдын суудалд суух (сайдын алба хаших).
- II нэр.
- Өгзөг; суудал дээр хатиг гарах (өгзөг дээр нь хатиг гарах), өмд суудлаараа ханзрах (өмд өгзөгний хэсгээрээ ханзрах).
Ойролцоо үг[засварлах]
Сэнтий
Нийлмэл үг[засварлах]
- арын суудал - эгнээний араар буй байр
- голын суудал - танхимын гол хэсэгт буй сандал
- зөөлөн суудалтай вагон - ор, сандал нь зөөлөвчтэй вагон
- суудал дүүрэх - сул сандалгүй болох
- суудал солих - сууж байсан газраа өөрчлөх
- суудал засах - а.суудлаа биедээ эвтэй болгох; б.суух юм бэлдэх
- суудал зэрэгцэх - а.суудал нь нэг дор, нэг эгнээнд байх; б.шилж. зэрэг зиндаа ижил болох
- суудлаа налах - суудлын түшлэ-гийг ар нуруугаараа түших
- суудлаа өгөх - а.сууж байсан байраа бусдад шилжүүлэх; б.шилж. албан тушаалаа өгөх
- суудлаа эзлэх - суух байраа олох, суух
- суудлаасаа босох - сууж байсан байрнаасаа өндийх
- суудалдаа суух - өөрийн суувал зохих суудлаа эзлэх
- суудлын галт тэрэг - хүн тээвэрлэх галт тэрэг
- суудлын тэрэг - хүн суух машин
- суудал хатуутай - а.сурч судлахад тэсвэр хатуужилтай; б.шилж. барцадтай
- алтан суудал - наадамд уралдаад ест давхисан морь
- суудал горилох - ээлжээ хүлээх
Зөв бичихзүй[засварлах]
Кирил бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]
суу|дал нэр. явдал ~ хорш., суудлын вагон, суудалд, суудлаар, о.тоо суудлууд
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]
Орчуулга[засварлах]
Хоршоо үг[засварлах]
Товчилсон үг[засварлах]
Хэлц үг[засварлах]
Өвөрмөц хэлц[засварлах]
- суудал доор нь ногоо ургах - а.удтал босохгүй суух; б.улирлыг дагаж бэлчээрээ тохируулахгүй өвөлжөөндөө ягшран суух
- суудал алдах - ~сууж дийлэхгүй оволзохӨргөст олбог үзсэн шиг суудал алдаж, Бурам хөгшин цэл хөх царайлаад... (Баяндалай, Гологдсон хүүхэн).
- суудал хатуутай - сурч судлах ажилд тэсвэр хатуужилтай~Балбар чинь толгой хүндтэй, суудал хатуутай хүү билээ.
Хэвшмэл хэлц[засварлах]
- Санаа нь саранд
- Суудал нь газарт
- Санаа нь хярд
- Суудал нь сууриндаа
- Суудал суулгын чинээ
- Сурсан нь Сундуйн гурван боть
Аман зохиолд орсон нь[засварлах]
Цэцэн үг[засварлах]
- Дээд хүн нь суудлаа олохгүй бол доод хүн нь гүйдлээ олохгүй
Тайлбар: удирдах хүний арга барил муу бол доод хүмүүст нөлөөлдөг, дээд хүн нь аргаа олохгүй бол доод хүмүүс учраа олохгүй