Jump to content

үүл

Викитоль-с

Монголоор

[засварлах]

Үгийн гарал

[засварлах]

Үгийн дуудлага

[засварлах]
[ь:l]

Үндэсний бичиг

[засварлах]
ᠡᠬᠥ᠊ᠯ᠊ᠨ
(эгүлэ)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

[засварлах]
I нэр.
  1. Агаарт хуран цугларсан усны уур
  2. Үүл хэлбэртэй юм
II нэр.
  1. Хүн, мал амьтны нүдэнд бүрхэн тогтсон цэгээн зүйл, цагаа
III нэр.нутг.аялгуу.
  1. Эрихний хаалт.

Ойролцоо үг

[засварлах]

Нийлмэл үг

[засварлах]
борооны үүл - а.нүүгэлтсэн хар үүл; б.шилж. хөнгөн хийсвэр хүн
сэмжин үүл - нимгэн цагаан, сэмжин хэлбэртэй үүл
үүл өргөх - үүл хаяарч цэлмэх
үүл сарних - үүл тархан алга болох
үүл суух - бүрхсэн үүл язарч тэнгэрийн хаяа руу буух
үүл ургах - үүл бий болох, үүлтэй болох
үүл хурах - үүл цуглах, үүлтэй болох
үүл ээдрэх - нүүж байсан үүл бөөн бөөнөөрөө эвхрэн унах
үүлэн хээ - үүлийг дүрсэлсэн нэгэн зүйл хээ
үүлэн чулуу - гантиг чулуу
үүлэн шат хуучир. - хэрмэн дээгүүр давж орохоор тавьсан байлдааны тусгай шат
үүлэн тэнз урга. - нялх мөчир нь ногоон бөгөөд нарийн үстэй, навч гонзгойдуу зууван, шарангуй ногоон цэцэгтэй, ороож ургадаг тэнзлэг мод, иш нь эмэнд орно
үүлэн цэцэг урга. - чагтлан ургадаг зууван навчтай, анхилам цагаан цэцэгтэй мөнх ногоон, авирч ургадаг модлог тэнз, цэцэгнээс нь анхилам тос гарган авдаг, иш болон навч нь эмд ордог
нүдний үүл - нүдний эвэрлэг сорившлын улмаас нүдний эвэрлэг тэр хэсэгтээ тунгалаг бус болж цагаан толбо үүссэх
үүл унах - нүдэнд цагаа унах

Зөв бичихзүй

[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

үүл нэр. үүлний, үүлэнд, үүлнээс, о.тоо үүлс

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

ᠡᠬᠥ᠊ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠡᠬᠥ᠊ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠡᠬᠥ᠊ᠯ᠊ᠨ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠡᠬᠥ᠊ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠨ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠡᠬᠥ᠊ᠯ᠊ᠨ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠡᠬᠥ᠊ᠯ᠊ᠨ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠡᠬᠥ᠊ᠯ᠊ᠨ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠡᠬᠥ᠊ᠯ᠊ᠨ ᠪᠡ᠊‍᠊ᠨ
ᠡᠬᠥ᠊ᠯ‍ᠠ‍ᠰ

/~ий /~д /~ийг /~ээс /~ээр /~тэй /~ рүү /~ээ /~с

Орчуулга

[засварлах]

Хоршоо үг

[засварлах]
  • үүл бороо - дулааны улиралд буух хур тунадас
  • үүл манан - агаар хуралдсан усны уур болон түүний доош буусан нь
  • үүл будан - бороо орсны дараа үүсэх манан
  • үүл цас - агаар хуралдсан чийг хүйтрэхэд доош буусан нь

Товчилсон үг

[засварлах]

Хэлц үг

[засварлах]

Өвөрмөц хэлц

[засварлах]

Хэвшмэл хэлц

[засварлах]
Үг зөрөлдвөл цохино
Үүл зөрөлдвөл хурлана
Үг сөрвөл хэрүүл болдог
Үүл сөрвөл хур болдог
Үүл арилбал нар олж үзнэ
Өшөөтөн арилбал сайныг олж үзнэ
Үүл гарвал бороотой
Өнчин гарвал зовлонтой
Үүл зөрвөл бороо буудаг
Үг зөрвөл хэрүүл болдог
Үүл их бол бороотой
Өвчин их бол үхэлтэй
Үүл ихт бороогүй
Үүд сайт ховгүй
Үүл манан өтгөн боловч
Үлээх салхийг дагаад арилдаг
Үүл манан салхийг даахгүй
Өглөөний шүүдэр нарыг даахгүй
Үүл наран хаах
Үйлийн үр буян хаах
Үүл нарыг халхална
Өвчин биеийг муутгана
Үүл нүсэрвэл бороо
Өвчин нэдэрвэл үхэл
Үүл үдэлбэл бороо болно
Охин үдэлбэл худгуй болно
Үүл харах нүдгүй
Уушги даах шүдгүй
Үүл хуралдвал хур
Хүн хуралдвал хүч
Үүл ээдэрвэл бороотой
Өнчин үлдвэл зовлонтой

Нутгийн аялгуу

[засварлах]
Эрихний хаалт

Аман зохиолд орсон нь

[засварлах]

Зүйр үг

[засварлах]
Үүл сөрвөл бороо
Үг сөрвөл хэрүүл

Тайлбар: муудалцах

Үүл манан өтгөн боловч үлээх салхийг дагаад арилдаг
Үймсэн сэтгэл хүнд боловч үнэн учрыг таниад цайрдаг

Тайлбар: үнэн ямагт ялдаг