хөмсөг
Монголоор
[засварлах]Үгийн гарал
[засварлах]Үгийн дуудлага
[засварлах]- [xцmцsцg]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠬᠥ᠊᠊ᠮᠣ᠊ᠰᠭᠡᠡ᠋
- (хөмүсгэ)
Үгийн утга
[засварлах]- I нэр.биезүй.
- Нүдний ухархайн дээд ирмэгээр хөндлөн ургасан үс
- II нэр.
- Сав суулга, орон барилга зэрэгт өнгийлж хийсэн янз, маяг
- Уул хадны өнгийсөн ирмэг
Ойролцоо үг
[засварлах]Нийлмэл үг
[засварлах]- хөмсөг атируулах/хөмсөг атирах - хөмсгөө хөнтийлгөн бодлогошрох, дургүйцэх, бэрхшээсэн байдал гаргах
- хөмсөг зангидах - хилэгнэж бусдыг муухайгаар харах, ярвайх
- хөмсөгний ирмэг - хөмсөг ургадаг гүдгэр хэсэг
- хөмсөгний яс - хөмсөг ургадаг хасгийн яс
- ширээний хөмсөг - ширээний өнгийлж хийсэн янз чимэг
- цонхны хөмсөг - цонхны өнгийлж хийсэн янз чимэг
- уулын хөмсөг - уулын хадны өнгийсөн ирмэг
- хадны хөмсөг - хадны өнгийсөн ирмэг
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]хөм|сөг нэр.. ~ зангидах (ярвайх) хөмсөгний: ~ний харандаа, хөмсгийн: цонхны хөмсгийн чимэглэл, хөмсгөөс: цонхны хөмсгөөс шавар ховхрох
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]ᠬᠥ᠊᠊ᠮᠣ᠊ᠰᠭᠡ᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠬᠥ᠊᠊ᠮᠣ᠊ᠰᠭᠡ᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠬᠥ᠊᠊ᠮᠣ᠊ᠰᠭᠡᠡ᠋ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠬᠥ᠊᠊ᠮᠣ᠊ᠰᠭᠡ᠊ᠨ ᠡᠴ᠊᠊ᠨ
ᠬᠥ᠊᠊ᠮᠣ᠊ᠰᠭᠡᠡ᠋ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠬᠥ᠊᠊ᠮᠣ᠊ᠰᠭᠡᠡ᠋ ᠲ᠋ᠠ᠊ᠢ
ᠬᠥ᠊᠊ᠮᠣ᠊ᠰᠭᠡᠡ᠋ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠬᠥ᠊᠊ᠮᠣ᠊ᠰᠭᠡᠡ᠋ ᠪᠡ᠊ᠨ
- /~ий /~д /~ийг /~өөс /~өөр /~тэй /~ рүү /~өө
Орчуулга
[засварлах]Хоршоо үг
[засварлах]Товчилсон үг
[засварлах]Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]- хөмсөг атирах - дургүйцэх, уурлаж зэвүүцэх~Төмөр өтгөн хар хөмсөгтэй, том алаг нүдээ эргэлдүүлэн инээмсэглэж, “Өлзий гуай сайн сууж байгаарай. Би эргэж байна” гээд царай нь хувирч, хөмсөг нь атиран шүдээ зууж, тайжийг долоовор хуруугаараа чичилж... (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
- хөмсөг зангидах - уурлах~Хөмсгөө зангидан суух нь түүний төрөлхийн төвшин царай ямар нэгэн бодол шаналлаар хувьссан бололтой байв (П.Хорлоо, Багш). ~Балданцэрэн тэр хүнийг мөнгө янчааны тусламж гуйх гэж бодож хөмсөг зангидав (Д.Намдаг, Цаг төрийн үймээн).
- хөмсөг нь буух - айх, зүрхшээх~Царай нь хүрлийчихсэн. Хөмсөг нь буучихсан, уруул нь унжиж орхисон нэлээд ууртай харагдана. Ганзориг намайг бодвол хичээлдээ сайн болохоор хичээлээс хөөгдсөндөө гомдож бухимдаж байгаа бололтой (Ш.Гаадамба, Ангийн хурал). ~Хардах сэтгэл нь оволзсон үедээ ганц нэг ширүүн үг хэлчихдэг боловч Итгэлтийг уурламагц дуугүй болдог ба ялангуяа “Төрхөмд чинь хүргэж өгнө” гэхэд хөмсөг нь бууж аргадан эхэлдэг (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Хар нүднээс
- Хөмсөг гадуур
- Хөмсөг атирмагц
- Арга ухаан гардаг
- Хөмсөг нүдээ голохгүй
- Хүн биеэ голохгүй