хатгах
Монголоор
[засварлах]Үгийн гарал
[засварлах]Үгийн дуудлага
[засварлах]- [xadxă]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠠᠠᠣ
- (хадху)
Үгийн утга
[засварлах]- үйл.
- Үзүүртэй юмаар чичих, бүлэх
- Могой, зөгий зэрэг хорхой шавжийн хошуугаараа хазах
- Оёх
- шилж. Бие эрхтэн юмаар чичих мэт гэнэт хүчтэй өвдөх
- шилж. Өдөөн үймүүлэх, янз байдлыг турших
- шилж. Судас ханах, хануур хийх
- шилж. Юмыг шигтгэж тогтоох
- Юмыг зоох, шигтгэх
- шилж. Юман дээр тонгорцоглон тулж унах
- шилж. Багтаж зэрэгцэх, зэрэгцэн орших
- шилж. Оодрох, даврах
- шилж. Юм шургуулах, өлгөх.
Ойролцоо үг
[засварлах]Нийлмэл үг
[засварлах]- шөвгөөр хатгах - шөвгөөр шаах
- өргөс хатгах - өргөс шаах
- хуруугаар хатгах - хуруугаараа чичих
- зөгий хатгах - зөгий бөгсний угт байх өргөс бүхий зүйлээрээ чичээд авах
- могой хатгах - могой ха-зах
- угалз хатгах - утсаар угалз хатгаж оёх
- утас хатгасан хавтага - угалз гарган оёсон хавтага
- зүү хатгах - юм оёх
- өвдгөөр хатгах - өвдгөөр гэнэт хүчтэй өвдөх
- хавиргаар хатгах - хавиргаар гэнэт хүчтэй өвдөх
- хатган үймүүлэх - янз байдал туршин саад болох
- бослогод хатгах - а.бослого гарга хэмээн турхирах; б.бослого гаргая хэмээн ятгах
- тагнай хатгах - ханиасан, голоо цохьсон адуу жилбэнгийн оёгтой тэмээ малын амыг ангайлган тагнайн голд буюу өмнөөсөө гурав дөрөвдүгээр зураа сүлбэж хатган эмчлэх
- туурайн салааны судас хатгах - догол өвчтэй малын хөлийн салааны завсраар дарж үзэхэд булхалзах үед хатгаж эмчлэх арга
- хүж хатгах - хүж шигтгэн тогтоох
- туг хатгах - а.туг бөхлөн тогтоох; б.шилж. ажил хэргийн эцсийг үзэх, амжилтад хүрэх
- хашаа хатгах - хашаа барих
- шон хатгах - шон зоох
- толгойгоороо газар хатгаж унах - толгойгоороо газар мөргөн унах
- хаяа хатгаж суух - хаяа зэрэгцэн суух
- хамар хатган сууж идэх - зэрэгцэн сууж хоол идэх
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]хат|га/х үйл. хуруугаар ~ (хуруугаар чичих) (хазах) зөгий/могой ~, хатгана, хатгажээ, хатгая, хатгаж; хатгацгаах, хатгачих
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᡍᠣ᠊ᠯ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠠᠠᠳ᠋᠊᠊ᠨ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠯᠳ᠋ᠣ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠯᠴ᠊᠊ᠨ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠴ᠊ᠢ᠊᠊ᠬᠠ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠵᠠ᠊ᠭᠠ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠵᠣ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᡍᠠᠣ᠊᠊᠊ᠨ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊᠊ᠨ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠠᠠᠰᠠᡍᠠ᠊ᠷ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠪᠡᠴᠣ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠪᠡᠯ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠪᠡᠰᠣ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠮᠠᠠᠠᠴ᠊᠊ᠨ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠳ᠋ᠠᠯᠠ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠠᠠᠣ᠊᠊ᠯᠠ᠊ᠷ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠠᢉᡍᠣ᠊ᠳ᠋᠊᠊ᠨ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠠᠠᠰᠠ᠊᠊ᠨ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠭᠠ ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠢ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠳ᠋ᠠ᠊ᠬ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠠᠠᠣ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠮᠠ᠊ᠷ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠠᠠᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠴ᠊᠊ᠨ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠯ ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠢ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠢᠠ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠠᠠᠳ᠋ᠣ᠊᠊᠊ᠨ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠬ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᡍᠠ᠊ᠷᠠ᠊ᠢ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᡍᠠᠰᠠ᠊ᠢ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᡍᠠᠴ᠊ᠢ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᡍᠣ᠊᠊ᠵᠠ᠊ᠢ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠪᠡᠡ᠋
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠵᠠ᠊ᠢ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊ᠯᠠ
ᠬᠠᠣ᠊ᠠᠠᠠᠣ᠊᠊ᠨᠠ
- /~уул /~гд /~лд /~лц /~чих /~цгаа /~ж /~аад /~н /~саар /~вч /~вал /~ваас /~магц /~тал /~хлаар /~нгуут /~сан /~аа(гүй) /~даг /~х /~маар /~хуйц /~лгүй /~я /~гтун /~г /~аарай /~аасай /~аач /~уузай /~в /~жээ /~лаа /~на
Орчуулга
[засварлах]Хоршоо үг
[засварлах]- оёх хатгах - үйл үртэс мэтгэх, нэхэх
- өдөөх хатгах - а.ямар нэгэн хэрэг явдал сэдээд түүндээ бусдыг уриалах; б.муу зүйл хийлгэхээр оролдох
Товчилсон үг
[засварлах]Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]- өр өрц хатгах - сэтгэл санаа ихэд зовох, шаналах
- эз нь хатгах - даврах, оодрох, муу юм нь даллах
- ногоо хатгах - хавар ногоонд цадсан мал тоглох
- хоол нь хатгах - оодрох
- хатгаад хар цус гарахгүй болох - ядуураад юу ч үгүй болохыг хошигносон хэллэг~Ганц бие өгөр өвгөнөөс юу дээрэмдэх гээ вэ? Хатгаад ч хар цус гарахгүй ээ хүүхээ.
- ↑ ногоо хатгах
- ↑ өр өрц хатгах
- ↑ хоол нь хатгах
- ↑ эз нь хатгах
Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Хөндлөнгийн хүнд хөөгдөж
- Хөнөөх үгэнд автагдах
- Хажуугийн хүнд хатгагдаж
- Хатгах үгэнд автагдах
Аман зохиолд орсон нь
[засварлах]Зүйр үг
[засварлах]- Цагаачийг цагаа хатгаж
- Цагаан гүүг ногоо хатгах
Тайлбар: даврах, оодрох
Цэцэн үг
[засварлах]- өр өрц хатгах (сэтгэл санаа ихэд зовох
- Шаналах); хазахгүй бол нохой ч гэсэн яахав
- Хатгахгүй бол могой ч гэсэн яахав
Тайлбар: аюул учруулахгүй бол юу ч байсан яахав