түм

Монголоор

Үгийн дуудлага

[tьm]

Үндэсний бичиг

ᠲ᠋ᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠮ᠊ᠨ

(түмэ)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

тоо.

1. Арван мянга
3. шилж. Маш олон
4. шилж. Ард олон, зон
5. хуучир. Эртний монголын цэргийн хамгийн том нэгж;

Нийлмэл үг

түмэн адуу - а.арван мянган адуу; б.шилж. маш олон адуу

түмэн түм - нэг зуун сая

нэг түм - арван мянга

арван түм - зуун мянга

түмэн түүхий - монгол шатрын тэмээний уран хожил

түмэн амьтан - бүх амьд биет, олон амьтан

түмэн бодос - одон гараг болон манай дэлхий дээрх бүх сав, шим ертөнц буюу амьтай амьгүй бодос

түмэн буруу - бүх буруу

түмэн зөв - маш зөв

түмэн үе - олон үе

түмэн зовлон амсах - маш их зовлон амсах

түмэн хүн - маш олон хүн

түмний ноён - түмэн цэргийн ноён

түмний газар - олны газар, олон хөлийн газар

түмэн зангилаа урга. - уул хярын жалга зэрэг баахан зөөлөн газар ургадаг, тохой хирийн өндөр, маш олон салаа гишүүтэй, салаа тутам чөдрийн уулзар мэт гурвалжлан салаалж бөөгнөрөн ургах ургамал, тэмээ ба бог мал бага зэрэг иднэ

түмэн тана урга. - нарийн шулуун үндэслэг иштэй, жижигхэн ягаан болон цагаан цэцэгтэй, эмэнд ордог хоёр наст өвслөг ургамал

монгол түмэн - монголын ард зон

халх түмэн - халх зон

түмний төлөө зүтгэх - олон нийтийн төлөө зүтгэх

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

түм (түмэн). түмэн өлзий хээ шилж. (маш олон) түмэн янзын, түмэн бодис, түмэн зөв, *түм түжигнэж, түмд: түмд нэг тохиолдох, түмээс: түмээс эхлэн тоолох, олон түмэн, түмнийг: олон түмнийг сандаргах, түмэнд: ард түмэнд урам хайрлах, түмнээс: олон түмнээс санал асуух

Хоршоо үг

• мянга түм - тоо хэмжээний хувьд маш олон
• түг түмэн - маш олон
• ард түмэн - ард олон, улсын иргэн
• олон түмэн - ард нийт, олон хүн
• өргөн түмэн - олон түмэн

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

түм түжигнэж, бум бужигнах - маш олон хүн цуглах

түмний эх - уралдаанд олонтоо түрүүлсэн хурдан хүлэг

Хэвшмэл хэлц

Түм сонссоноос

Нэг үзсэн дээр

Түм түжигнэж

Бум бужигнах

Түм хувиравч төрсөн чанар нь нэг

Түм хэлэвч төлөв нь нэг

Бум хэлэвч боомт нь нэг

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Түмэн лан алттай явахаар

Түмэн ах дүүтэй яв

Тайлбар: эд мөнгөнөөс илүү найз нөхөд чухал

Түмэн хэргийн дунд төвөгтэй явдал гарах

Тайлбар: саад бэрхшээлгүй бүтэх ажил хэрэг байхгүй

Түмэнд нүүрээ

Төрд нэрээ

Тайлбар: олны дунд нэр төрөө эрхэмлэ

Түмний дунд төөрөхгүй

Мянганы дунд мятрахгүй

Тайлбар: олны дунд байр сууриа эзэлсэн

Түмэнд гэмгүй

Төрд харшгүй

Тайлбар: шулуун шударга аж төрөх

Түмэнд төлөө нэмэх

Төрд үрээ нэмэх

Тайлбар: үр хүүхэдтэй болох