тамхи
Appearance
Монголоор
[засварлах]Үгийн гарал
[засварлах]Үгийн дуудлага
[засварлах]- [tȧmȧ̆xĭ]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠲ᠋ᠠ᠊ᠮᠠᢉᠢ᠋
- (тамахи)
Үгийн утга
[засварлах]- нэр.
- урга. Том ногоон хавтгай навчтай, цацаг хэлбэрт баг цэцэг нь ишнийхээ оройд дэлгэрдэг, тамхины гол түүхий эд болдог нэг наст өвслөг ургамал
- Мөнхүү ургамлыг хатааж боловсруулан, хэмхчин талхалж татах, үнэрлэхэд бэлэн болгосон зүйл
Ойролцоо үг
[засварлах]Нийлмэл үг
[засварлах]- тамхи тарих - тамхины ургамал тарих
- тамхи хатаах - тамхины ургамал хатаах
- тамхи хураах - тамхины ургамлыг хураан авах
- дүнсэн тамхи - цаасан ороодог задгай улаан тамхи
- улаан тамхи - дүнсэн тамхи
- хамрын тамхи - үнэрлэхэд зориулж хийсэн нунтаг тамхи
- хар тамхи - а.урга. намуу цэцгийн төрлийн урт бөгөөд том навчтай, цагаан ба улаан цэцэгтэй ургамал; б.мөн ургамлыг гүйцэд боловсроогүй байхад огтолж хатааж боловсруулсныг нь
- шар тамхи - нэг төрлийн хамрын тамхи
- тамхи нэрэх - хоёр хүн гаасныхаа толгойг нийлүүлэн, тамхи асаах хүн сорж, өгөх хүн үлээх
- тамхи татах - а.тамхины утааг амаар сорох, уушгилах; б.хамрын тамхийг хамраар сорох
- тамхинаас гарах - тамхичин хүн тамхи татахаа болих
- тамхинд орох - тамхины утааг сорох буюу хамрын тамхийг үнэрлэсээр түүнд тэсгэлгүй шунахай болох, тамхи татах зуршилтай болох
- тамхины бохь - гаансанд тогтсон хар өнгөтэй нялцгай зүйл
- тамхины уут - тамхиа хийх уут
- тамхины хөөрөг - хамарт үнэрлэх тамхийг агуулах жижиг сав
- тамхины хор - тамхины ургамалд агуулагдах хүний биед хортой элдэв бодос
- тамхины шүлт - тамхинд агуулагдаж байдаг амьд бодосын шүлт, өнгөгүй буюу шаравтар шингэн биет, эхүүн үнэртэй бөгөөд маш хортой зүйл хорхой алах эм хийдэг
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]там|хи нэр. тамхины, тамхинд, тамхинаас, о.тоо тамхинууд
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]ᠲ᠋ᠠ᠊ᠮᠠᢉᠢ᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠲ᠋ᠠ᠊ᠮᠠᢉᠢ᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠲ᠋ᠠ᠊ᠮᠠᢉᠢ᠋ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠲ᠋ᠠ᠊ᠮᠠᢉᠢ᠊ᠨ ᠡᠴ᠊᠊ᠨ
ᠲ᠋ᠠ᠊ᠮᠠᢉᠢ᠋ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠲ᠋ᠠ᠊ᠮᠠᢉᠢ᠋ ᠲ᠋ᠠ᠊ᠢ
ᠲ᠋ᠠ᠊ᠮᠠᢉᠢ᠋ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠲ᠋ᠠ᠊ᠮᠠᢉᠢ᠋ ᠪᠡ᠊᠊ᠨ
ᠲ᠋ᠠ᠊ᠮᠠᢉᠢ᠋ ᠨᠣ᠊ᡍᠣ᠊ᠣ᠊᠊ᠨ
- /~ы /~д /~ыг /~аас /~аар /~тай /~ руу /~аа /~ууд
Орчуулга
[засварлах]Хоршоо үг
[засварлах]Этгээд үг
[засварлах]- АКУУРК н. дутуу татаж хаясан тамхиО.окурок(муу тамхи)
- Тамхи байхгүй юм чинь хоёр шинэ цэргийг акуурк түүлгэхээр явуулъя.
- Акуурк байна уу? –Байна.
- АКУУРКДАХ тбү. тамхи татахО.окурокМ.-дах
- Тамхи дууссан учир акууркдчихъя.
- Чи акууркдах уу? – За, тэгье.
- АМИЛАХ тбү. а.тамхи татах
- Шоронд өдөрт 3 удаа амилахыг зөвшөөрдөг.
- За, нэг амилчихъя.
- АМЬ н. тамхи
- Чи амь хаанаас олсон бэ? –Өнөөдөр Дашид эргэлт иржээ.
- Ирэх долоо хоногт амь 2 дахин үнэтэй болох сураг байна.
- ГАЛЗУУ УЛААН н. нэлээд хатуу улаан навчин тамхи
- Урьд энэ өвгөн галзуу улаан нэлээд нэрэх дуртай байв.
- Манай хөдөө одоо гэсэн ч галзуу улаанаа татсаар байгаа.
- ЗУРАГ ЗУРАХ тбү. тамхины утааг суунаглуулан татах
- Чи хэдэн наснаасаа зураг зурж эхэлсэн бэ? –Бараг 12 наснаасаа.
- Албаны өрөөнд манай зарим ажилтнууд зураг зурж байгаа нь зохисгүй байна.
- МАТИГА н. аө.тамхи(тэргүүн үеийн авиаг тонгоргож өөрчилсөн)
- Чамд матига байна уу? –Байхгүй. Дуусса н.
- Чи матига татах уу?
- МАТИГАЛАХ тбү. аө.тамхилах
- Хоёулаа нэг матигалчихъя. –За тэгье.
- Ойр ойр матигалах биенд муу гэж сонссо н.
- МОД ТОЛГОЙ (ЗУУХ) хэл. модон гаанс(тамхи татах)
- Мод толгойгоо гутлынхаа түрийнд хийгээд босов.
- Тэр бараг арван таван настайгаасаа мод толгой зуусан ажээ.
- НЭМНЭЭ н. тамхи ороох цаас
- Аавынд нэмнээ олдохгүй үе олонтоо тохиолддог юм.
- Сонины цаасаар нэмнээ хийчихье.
- СООСК н. тамхиО.соска(угж)
- Чи яахаараа үргэлж сооск зууж явдаг юм бэ?
- Би өдөрт таван удаа л сооск татдаг юм.
- СООСКДОХ тбү. тамхилахО.соска(угж),М.-дох
- За, хоёулаа гарч сооскдоё.
- Та хоёр үргэлж сооскдох юм аа.
- УТАА ТАТУУЛАХ/УУГИУЛАХ тбү. тамхи татах
- Би чиний утаа татуулж явсныг харса н. Муу даа.
- Дүү минь, өрөөнд битгий утаа уугиул.
- ШАР СҮҮЛТ н. шүүлтүүртэй янжуур
- Би үргэлж шар сүүлт татдаг.
- Та шар сүүлт татах уу? –За тэгье.
Товчилсон үг
[засварлах]Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Архи алмайтай
- Тамхи талимаатай
- Архи арван гурван жолоотой
- Тамхи тавин гурван ташууртай
- Архи арван замтай
- Тамхи таван замтай
- Архи арван нас тална
- Тамхи таван нас үрнэ
- Архи арван үг илүү хэлүүлэх
- Тамхи таван үг илүү хэлүүлэх
- Архи балгахад амиа хорлох
- Тамхи татахад тархиа хорлох
- Архи уухад ам хашилдаг
- Тамхи татахад тагнай гашилдаг
- Тамхи авсаар байгаад
- Тэмээ авна
- Тамхи татвал
- Тагнайн жаргал
Аман зохиолд орсон нь
[засварлах]Зүйр үг
[засварлах]- Тамхиар таг
- Танилаар яг
Тайлбар: а.юу ч үгүй, хоосон; б.найз нөхөргүй
- Тамхи татах тагнайн жаргал
- Танилтайгаа уулзах сэтгэлийн жаргал
Тайлбар: найз нөхөртэй хүн сэтгэлээрээ баян
Цэцэн үг
[засварлах]- Тамхийг нь татаад тарыг нь танина
Тайлбар: танилцаж нөхөрлөөд тарыг нь мэдэх