бух
Харагдац
Монголоор
[засварлах]Үгийн гарал
[засварлах]Үгийн дуудлага
[засварлах]- [buxă]
Үндэсний бичиг
[засварлах]- ᠪᠤ᠊ᠬᠠ
- (бух-а)
Үгийн утга
[засварлах]- I нэр.
- Агтлаагүй эр үхэр
- шилж. Бөх, хүчтэй, бузгай том
- II нэр.цэрэг.
- Цэргийн ангийн бүлэг; цэрэг дайны төхөөрөмж.
- III.
- хөх бух амьт. (бор шувууны багийн бидэртэй жижиг шувуу).
- IV нэр.хуучир.
- Тариан талбайг урсгал устай холбосон шуудуу.
Ойролцоо үг
[засварлах]Нийлмэл үг
[засварлах]- бух тавих - а.эр бярууг хөнгөлөхгүйгээр үлдээж эцэг мал болгох; б.бух хээлтүүлгэд оруулах
- бух хэрэх - бух мөргөлдөхөөр уухилан шороо цацалж хүзүүгээ гүдийлгэн хялайн харалцаж зогсох
- бухан бяруу - хоёр настай агтлаагүй эр үхэр
- бух ноололдоон тогл. - хоёр талаас шалбуур өмссөн бөх гарч, сарлагийн бух хөдөлгөөнөөр барилдах газарт очоод, халз тулан ноцолдож, далыг шороодсон нь дийлдэг нэг төрлийн барилдаан, чөлөөт бөхийн эртний хэлбэр гэж үздэг
- бух тэрэг - галт тэрэгний хөдөлгүүр
Зөв бичихзүй
[засварлах]Кирил бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]бух нэр. бухыг, буханд, бухнаас, бухаар, бухтай, о.тоо бухнууд
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй
[засварлах]ᠪᠤ᠊ᠬᠠ ᠶᠢ᠊ᠨ
ᠪᠤ᠊ᠬᠠ ᠳ᠋ᠣ
ᠪᠤ᠊ᠬᠠ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠪᠤ᠊ᠬᠠ ᠡᠴ᠊᠊ᠨ
ᠪᠤ᠊ᠬᠠ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠪᠤ᠊ᠬᠠ ᠲ᠋ᠠ᠊ᠢ
ᠪᠤ᠊ᠬᠠ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠪᠤ᠊ᠬᠠ ᠪᠡ᠊᠊ᠨ
ᠪᠤ᠊ᠬᠠ ᠨᠣ᠊ᡍᠣ᠊ᠣ᠊᠊ᠨ
- /~ын /~д /~ыг /~аас /~аар /~тай /~руу /~аа /~ууд
Орчуулга
[засварлах]Товчилсон үг
[засварлах]Хэлц үг
[засварлах]Өвөрмөц хэлц
[засварлах]- бухын дуулга - бухын дагзны зузаан шир арьс
- дөргүй бух - зөрүүд гөжүүд зан; учир мэдэхгүй мугуйдлан зүтгэдэг хүн
- уулын буга үзээд унасан бухаа орхих - юманд хэт их санаархаж, хуучнаа умартах
- бяруу болоогүй байж бухын баасаар баах - юу юуны туханд хүрээгүй байж их зан гаргах, аавын цээж гаргах
- бухын доодхыг харж, үнэг турж үхэх - их юм мөрөөдөж, хоосон хоцрох
- бухан хүзүү - гөжүүд бурангуй этгээд~Зөрүүд зан нь хөдлөөд буруу хараад хэвтчихдэг бухан хүзүү байгаа юм. Эхлээд учир начрыг нь ойлгуулаад эвээр гуйгаад үзээрэй.
- бухан хүзүү заах - а.гөжүүдлэх, буранхайлах, мэлзэх, луйвардах зэргийн~Бухан хүзүү заагаад үгүй мэдэхгүй гээд л булзаад суучихсан. б.баян элбэг хөрөнгөнд эрдэж ихээр зарах
- буханд ачсан ачаа шиг, буруу ишилсэн сүх шиг - зөрүүд~Хэдэн удаа гуйгаад цусаар уйлсан ч хөдөлдөггүй, буханд ачсан ачаа шиг буруу ишилсэн сүх шиг зөрүүд бурангуй этгээд юм гэнэ.
- бухандаа мөргүүлэх - муугаа үзэх, аюул гамшигт учрах~Өөдөө хаясан чулуу өөрийн толгой дээр гэгчээр эцэс сүүлдээ бухандаа мөргүүлээд толгойгоо шаагаад сууна чинээ санасангүй.
- бухын хамрыг нударгаар нүхлэх - а.бүтэшгүй зүйл~Саальчид маань цөмийг нь хуваагаад авчихсан ийм үед дахин хуваарилалт хийнэ гэдэг бухын хамрыг нударгаар нүхлэнэ гэсэн үг (Цог сэтгүүл). б.хүнийг хэрэгт далдуур түлхэн унагах
- ↑ бяруу болоогүй байж бухын баасаар баах
- ↑ дөргүй бух
- ↑ уулын буга үзээд унасан бухаа орхих
- ↑ хэрсэн бух шиг
Хэвшмэл хэлц
[засварлах]- Буга албал баярлана
- Бух үхвэл гомдоно
- Бух гэтэл бяруу
- Хөгшин гэтэл залуу
- Бух дагаж
- Бяруу өвсөнд хүрнэ
- Бух өтлөвч бяруундаа зөв
- Чоно өтлөвч ишгэндээ зөв
- Бух өтөлбөл өлөнд
- Буур өтөлвөл эрээнд
- Бух сүргийн манлай
- Буурал гэрийн манлай
- Бух сүргийн хагастай тэнцэнэ
- Буурал бүлийн ихэнхтэй тэнцэнэ
- Бух тавибал нэг бяруу сүйднэ
- Бошго тавибал нэг хөвгүүн сүйднэ
- Бух тавибал нэг үхэр сүйднэ
- Лам тавибал нэг хүүхэд сүйднэ
- Бух тавибал үхрийн орз
- Лам тавибал хүний гарз
- Бух тавихдаа шинж
- Буурцаг тарихдаа шил
- Бух уух шар ус байхгүй атал
- Бяруу уух шар ус хаанаас байх вэ
- Бух хөгширвөл бярууны доог
- Хүн хөгширвөл хүүхдийн доог
- Бух хэдий бузгай боловч
- Бяцхан тугал байсан юм
- Бух хэдий тошивч
- Зэлтэй тугал байсан
- Бух шиг тошиж
- Буур шиг хүрхрэх
- Буян байгаад эдэлж чадахгүй
- Бух байгаад зарж чадахгүй
- Буян нь ирэхэд
- Бух нь тугаллана
- Буян нь ирэхэд
- Бух нь хээлтэнэ
- Бяруу болоогүйгээс
- Бух болох
- Бяруу сүүлдэж хойшоо ойчсоноос
- Бух сүүлдэж урагшаа ойчсон нь дээр
- Хар болсон гэлэнгээс зайл
- Бух байсан шараас зайл
- Хүлэг өтлөвч ачаандаа зөв
- Бух өтлөвч бяруундаа зөв
- Хүн хөгшрөвч санаа нь хөгшрөхгүй
- Бух хөгшрөвч хамар нь хөгшрөхгүй
Аман зохиолд орсон нь
[засварлах]Зүйр үг
[засварлах]- Буурнаас айсан тайлаг
- Буханд мөргүүлсэн бяруу
Тайлбар: айж халширсан, зүрх нь үхсэн хүн
- Бухыг барьж болно
- Бодлыг барьж болохгүй
Тайлбар: хүний бодож санаж байгааг мэдэхэд бэрх