мансууруулах бодис

Монголоор

Хадмал үг

[гр. narkotikos; англ narcotics]

[ор. наркотические средства]

[со.마약]

                                                МАНСУУРУУЛАХ БОДИСЫН ХОР УРШИГ
 Олон улсын зах зээлийн эрчимтэй харилцаа хөгжиж буй өнөө үед мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөт эм бодисын хууль бус үйлдвэрлэл, худалдаа, хэрэглээ нь дэлхий дээр тахал мэт хурдацтай тархаж байна. НҮБ-ын Мансууруулах бодис, гэмт хэрэгтэй тэмцэх албаны мэдээллээр мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөт эм, бодисын үйлдвэрлэл сүүлийн 15 жилд 3 дахин нэмэгдсэн, хар тамхи, мансууруулах бодис хэрэглэдэг 269,4 сая хэрэглэгч байна. Орос болон БНХАУ нь хар тамхи, мансууруулах, сэтгэцэд нөлөөт эм бодисын хууль бус хэрэглээ, түүнийг тойрсон гэмт хэргийн гаралт, ХДХВ-ийн халдварын тархалтаараа дэлхийд эхний 4-т багтаж байгаа болно.

Мансууруулах бодисын хор уршгийг тоочоод баршгvй юм. - Оюун ухаан доройтож, донтоно. - Гоо сайхан алдагдана (арьсны өнгө харлаж, нvvр барзайна, vс унана, хумс хугарна, эрт хөгширнө) - Зvv тариурыг дундаа хэрэглэснээс ДОХ, халдварт шар өвчин авах, тараах аюултай. - Бэлгийн сулралд орно. - Үргүй болно. - Үр удамд нөлөөлснөөр тахир дутуу, эрхтэн согогтой, ухаан сааталтай хүүхэд төрнө. Судалгаанд нийслэлийн нийт 2000 өсвөр насны хүүхэд залуучууд хамрагдсан ба судалгаагаар: 1. Өсвөр үеийнхэний дунд архи, тамхины хэрэглээ өндөр байгаа ба бусад төрлийн МЭБ-ыг тодорхой хэмжээгээр хэрэглэдэг гэсэн байна. Тодруулбал: Нийт судалгаанд хамрагдагсдын 44,6% архи, 40,3% тамхи, 2,9% бензин цавуу, 1,8% /36/ каннабис, 0,9% /18/ экстази хэрэглэж үзсэн. Түүнийг сорох, татах, уух, үнэрлэх, тарих зэргээр хэрэглэдэг гэжээ. 2. Каннабис, экстази хэрэглэж үзсэн нийт 54 буюу 2,7% хүүхэд байсны 74.4% нь Их, дээд сургууль, коллежийн оюутнууд, 25.6% нь Ерөнхий Боловсролын сургуулийн сурагчид байна. Ерөнхий боловсролын сургуулиудаас 91,7% нь хотын төвийн сургуулийн хүүхдүүд байсан байна. 3. Мөн каннабис, экстази хэрэглэж үзсэн гэх 54 оюутан сурагчдаас 52 буюу 96% нь 24 хүртэлх насныхан байна. 4. Нийт судалгаанд оролцогч 436 оюутан сурагчдад мансууруулах, сэтгэцэд нөлөөт эм бэлдмэл хэрэглэж үзэх талаар санал ирж байсан. 5. Энэхүү судалгааны дүнг нийслэлийн нийт 1 106 719 хүн /2009 оны статистик тоо/ амтай харьцуулахад 100 000 хүн ам тутмын 2700 нь мансууруулах, сэтгэцэд нөлөөт эм, бодис хэрэглэдэг ба түүнийг хэрэглэх санал 21800 хүнд ирж байсан байх магадлалтай гэсэн тооцоолол гарч байна. 6. Судалгаанд хамрагдагсдын ихэнх хувь нь мансууруулах эм бодисын талаархи ойлголттой бөгөөд түүнийгээхэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлээс /65,3%/ түлхүү авдаг. 7. Оюутан, сурагчид МЭБ-ын хор хөнөөлийн талаархи өөрсдийн мэдлэгээ дунд зэрэг гэж үнэлсэн ба МЭБ хэтрүүлэн хэрэглэсэнээс бие махбодид учрах хор хөнөөлийн талаар төдийлэн сайн мэдэхгүй. 8. ЕБС-ийн эрүүл мэндийн хичээлээр МЭБ-ын хор хөнөөлийн талаар огт ордоггүй гэж ихэнх хувь нь хариулжээ. 'Сэтгэц идэвхит эм бодис гэдэг нь хүний төв мэдрэлийн системийн үйл ажиллагааг цочроож эхлээд сэтгэлийн хөөрөл үүсгэж, тодорхой хугацааны дараа саатал болон хувирч улмаар булчин сулруулах, нойр хүргэх, мэдрэл тайвшруулах, сэтгэл түгшүүрийг түр арилгах мансууруулах үйлчилгээ үзүүлдэг эм бодисууд юм. Сэтгэц идэвхит эм бодисыг замбараагүй хэрэглэхэд “Донтох эмгэг” үүсдэг. Сэтгэц идэвхит эм бодис гэдэг нь 1971 оны сэтгэц нөлөөт эм бодисын тухай НҮБ- ын конвенцийн дагуу тус улсын нутагт бүртгэгдэж хяналтанд байлгавал зохих байгалийн болон нийлэгжүүлсэн бодис, бэлдмэл зэрэг мансууруулах үйлчилгээтэй сэтгэц нөлөөт болон тэдгээрийн түүхий эдийн жагсаалтанд орсон эм бодисыг хэлдэг. Наркотик эм гэж донтуулах болон сэтгэцийн бусад хүчтэй нөлөөлөл үзүүлдэг, олон улсын конвенцийн жагсаалтанд заасан эмийг хэлдэг. Мансууруулах бодисыг эмнэл зүй, нийгэм, хуулийн шалгуураар янз бүр ангилдаг. Хүний биед үйлчлэх үйлчилгээгээр нь дараах байдлаар ангилдаг: 1. Мэдээ алдуулагч: героин, морфин, демидрол, кодеин г.м. 2. Тайвшруулагч (нойрсуулагч, гипнозжуулагч) : Архи, рогипнол, пентобарбиталь, кетамин, N2O г.м. 3. Сэргээш: амфетаминууд, кокаин, кофеин, никотин, эфедра г.м. 4. Хий үзэгдэл үзүүлэгч: ЛСД, мескалин, марихуан, гашиш г.м. Мансууруулах бодис нь үхэлд хүргэх аюултай. Мэдээ алдуулагч морфин болон героин нь хамгийн хүчтэй нөлөөтэй ч үхэлд хүргэх хэмжээ нь бусдаасаа бага байдаг байна. Тиймээс эмнэлэгт мэдээ алдуулагчаар өргөн хэрэглэдэг ажээ.

Тайлбар

хууль.

хүний төв мэдрэлийн системд донтуулах болон сэтгэцэд хүчтэй нөлөөлөл үзүүлдэг байгалийн ба ургамлын буюу нийлэг гаралтай бодис, бэлдмэл, эм, ургамал.

Creative Commons