гэмт хэргийн шинжилгээ

Хадмал үг

[англ. crime analysis]

Тайлбар

Гэмт хэргийн шинжилгээ гэдэг нь гэмт хэрэг, түүнтэй холбоотой мэдээ мэдээлэл, аргын талаар мэдээлэл цуглуулах, гэмт хэрэг, гэмт явдлыг тайлбарлах, прогноз гаргах, хэв маягийг ялган таних, хууль зүй яамны агентлагийн ажилтны тактикийн болон стратегийн төлөвлөгөөг бий болгох, гүйцэтгэлийг үнэлэх явдал юм.

Гэмт хэрэг шинжилгээ цагдаагийн байгууллагаас илүү тогтмол хэрэглэдэг болсон хэдий ч гэмт хэрэг судлах, цагдаагийн байгууллагуудад дэмжлэг үзүүлэх хэд хэдэн гэмт хэргийн аналитик аргыг хэрэглэж байна, ялангуяа криминологи салбарт нийгмийн эрдэмтдээс гадна хууль зүйн яамны агентлагийн өдөр дутмын хэрэглээ, хөгжил болж байна.

Энэ тодорхойлолтын хүрээнд дараах ойлголтыг судалж байна.

1. Мэдээ, Мэдээлэл цуглуулах. Гэмт хэргийн шинжилгээ хийх нь мэдээлэл цуглуулахаас эхэлдэг. Гэмт хэргийн талаарх их хэмжээний болон чанартай мэдээлэл цуглуулахаас хамаараад гэмт хэргийн шинжилгээ алдаа мадаггүй, ач холбогдолтой болох нь аль төрлийн шинжилгээ хийхийн эхний алхам болох нь тодорхой юм.

2. Цагдаагийн утасны дуудлагын үйлчилгээ. Энэ нь иргэнээс цагдаагаас тусламж хүссэн, цагдаагийн идэвхтэй хууль сахиулах үйл ажиллагаа шаардлагатай үед компьютержсэн дуудлага ирдэг. Мэдээллийг ихэвчлэн компьютерийн тусламжтай диспетчерийн (computer-aided dispatch CAD) системээр цуглуулж байдаг ба иргэн эсвэл диспетчерийн тайлбар, огноо, цаг хугацаа, байршил, дуудлагын төрлийг багтаадаг болно.

3. Бичмэл илтгэх хуудсын (тайлангийн) компьютерийн бүртгэл. Гэмт хэргийн дүн шинжилгээ хийх мэдээллийн өөр нэг өргөн хэрэглэгддэг эх сурвалж бол бичмэл илтгэх хуудсын компьютержсэн мэдээллийн сан юм.

4. Баривчлах тайлангийн компьютерийн бүртгэл. Гэмт хэргийн дүн шинжилгээ хийхэд компьютержсэн баривчлах тайлангийн бүртгэлийг түгээмэл ашиглагдаж байна.

5. Бусад эх сурвалжууд. Гэмт хэргийн мэдээлэл цуглуулах болон хэрэглэхэд дээрх гурван эх сурвалжаас гадна гэмт хэрэг дүн шинжилгээ хийх шинжилгээний зорилгоос хамаарч мэдээллийн эх сурвалж олон янз, өргөн хүрээтэй байна.