Тийн ялгал

Орчин цагийн Монгол хэлний холбоо үг, өгүүлбэрийн дотор жинхэнэ нэрийг үйл үг болон жинхэнэ нэрийн зүйлтэй холбон харьцааг нь илэрхийлэх хэл зүйн айг ТИЙН ЯЛГАЛ гэнэ.

Ангилал

1. Нэрлэх
2. Харьяалах /-ын, -ийн, -н, -ы, -ий/
3. Өгөх орших/-д, -т/
4. Заах/-ыг, -ийг, -г/
5. Гарах/ -аас, -ээс, -оос -өөс/
6. Үйлдэх/ -аар, -ээр, -оор, -өөр/
7. Хамтрах/ -тай, -тэй, -той/
8. Чиглэх/ -руу, -рүү, -луу, -лүү/

Тохиолдох байр

ТИйн ялгалын нөхцөл нь үгийн бүтцийн бүтээврүүдийн цуваанд урагшаа, хойшоо хоёр тийшээ харьцаж, олон тооны нөхцөлийн дараа, хамаатуулах нөхцөлийн өмнө тохиолдоно.

Жишээ

• ажил- нэр язгуур
• -чин- нэр үг үүсгэх дагавар
• -д- олон тооны нөхцөл
• -ын- харьяалахын тийн ялгалын нөхцөл
• -аа- эзэнд хамаатуулах нөхцөл

Тийг ялгалын ай

Тийн ялгалын ай нь жинхэнэ нэрийг бусад үгнээс ялгах хэлзүйн нэг үндсэн шинж юм.

1. Нэр үгээр тэмдэглэж байгаа бодит ертөнцийн ямар нэг юм үзэгдлийг бусад вм үзэгдэл, шинж чанар, үйл хөдлөл байдалтай харьцах харьцааг заах буюу өгүүлбэрийн доторх нэр үгийг бусад гишүүнтэй холбох харьцааг тогтоох нэр үгийн хэлзүйн айг ТИЙН ЯЛГАЛ гэнэ.