Заах төлөөний үг

Wiktionary-с

Бодит ертөнцийн хүн амьтан, юмс үзэгдэл тэдгээрийн шинж чанар, өнгө зүс, бэлгэ тэмдэг,тоо ширхэг зэргийг хол ойроос заан төлөөлөх энэ, тэр, эдгээр, тэдгээр, ийм, тийм, өд, төд, энд, тэнд, өдийд, төдийд гэх мэт үгсийг заах төлөөний үг гэнэ. [1]

Онцлог[засварлах]

  1. Заах төлөөний үг нь нэгэнт заан төлөөлөх үндсэн утгатай тул эхлээд хол, ойрыг ялган заадаг. Тухайлбал: 'э' язгууртай заах төлөөний үг нь ойрын, 'т' язгууртай заах төлөөний үг нь холын юмыг тус тус ялган төлөөлж заана.
  2. Заах төлөөний үг нь юмны хол, ойрыг заахаас гадна чухам юуг төлөөлөн зааж байгаагаараа тодорхой ялгардаг.
  3. Заах төлөөний үг нь нэрийн тийн ялгалын нөхцөлөөр харилцан адилгүй хувилдаг.
  4. Заах төлөөний үг нь ардаа -хан, -хэн, -хон, -хөн, -рхуу, -уул, -үүл зэрэг дагавар авч хэлбэржин янз бүрийн нэмэлт утга илэрхийлсэн байж болно.
  5. Заах төлөөний үг нь тухайн төлөөлж буй үгийнхээ дагуу өгүүлбэрт өгүүлэгдэхүүн, тододгол, тусагдахуун, байц, өгүүлэхүүн гишүүний үүрэг гүйцэтгэж болно.
  6. Заах төлөөний үг нь өгүүлбэр, цогцолбор, эхийн түвшинд янз бүрийн холбох хэрэглүүрийн үүрэг гүйцэтгэдэг.
  1. Ц.Өнөрбаян 'Орчин цагийн монгол хэлний үгзүй' УБ 2004