чөтгөр
Монголоор[засварлах]
Үгийн гарал[засварлах]
Үгийн дуудлага[засварлах]
- [ʧцdxцr]
Үндэсний бичиг[засварлах]
- ᠴ᠊ᠢ᠊ᠣ᠊ᠠᠬᠥ᠊ᠷ
- (чидхүр)
Үгийн утга[засварлах]
- нэр.
- шашин. Юмыг далдуур хорлох чадалтай гэх хий хоосон юм
- шашин. Өс хонзондоо галзуурч хөрстийн заагт хувьссан, тамлуулж үхсэн эмийн сүнс
- шилж. Айхтар, арга самбаатай
Ойролцоо үг[засварлах]
Нийлмэл үг[засварлах]
- чөтгөр бөөс/чөтгөр хорхой - бясааны өөр нэр
- чөтгөр шиг амьтан яриа. - арга самбаатай, сэргэлэн хүн
Зөв бичихзүй[засварлах]
Кирил бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]
чөт|гөр нэр. албин ~ (ад чөтгөр), чөтгөрийн, чөтгөрт, чөтгөрөөс
Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]
ᠴ᠊ᠢ᠊ᠣ᠊ᠠᠬᠥ᠊ᠷ ᠤ᠊ᠨ
ᠴ᠊ᠢ᠊ᠣ᠊ᠠᠬᠥ᠊ᠷ ᠲ᠋ᠣ
ᠴ᠊ᠢ᠊ᠣ᠊ᠠᠬᠥ᠊ᠷ ᠊ᠢ
ᠴ᠊ᠢ᠊ᠣ᠊ᠠᠬᠥ᠊ᠷ ᠡᠴ᠊᠊ᠨ
ᠴ᠊ᠢ᠊ᠣ᠊ᠠᠬᠥ᠊ᠷ ᠢᠶᠡᠷ
ᠴ᠊ᠢ᠊ᠣ᠊ᠠᠬᠥ᠊ᠷ ᠲ᠋ᠠ᠊ᠢ
ᠴ᠊ᠢ᠊ᠣ᠊ᠠᠬᠥ᠊ᠷ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠴ᠊ᠢ᠊ᠣ᠊ᠠᠬᠥ᠊ᠷ ᠵᠢ᠊ᠠ᠊᠊ᠨ
ᠴ᠊ᠢ᠊ᠣ᠊ᠠᠬᠥ᠊ᠷ ᠣ᠊ᠣ᠊᠊ᠨ
- /~ийн /~т /~ийг /~өөс /~өөр /~тэй /~лүү /~өө /~үүд
Орчуулга[засварлах]
Хоршоо үг[засварлах]
- буг чөтгөр - сүг сүнс, юмыг далдуур хорлох чадалтай гэх хий хоосон юм
- чөтгөр/чөтгөр албин - ад чөтгөр
- чөтгөр шулам - эр эм дүд
Товчилсон үг[засварлах]
Хэлц үг[засварлах]
Өвөрмөц хэлц[засварлах]
- чөтгөр орох - эвдрэлцэх, муудалцах, түнжин хагарах
- чөтгөр тогтох аргагүй - байхын аргагүй, маш хүйтэн
- чөтгөрийн гал - зарим чулуулаг, амьтан, амьтны яс, ургамлын нэхдэс тэргүүтэнд байх фосфор харанхуйд сүүмэлзэн харагдах нь
- чөтгөр гоймонд дурлах - саваагүй зан гаргах
- чөтгөрийн бага нь адтай - хүнийг бага гэж басаж болохгүй
- чөтгөр гоймонд дурлах - саваагүй зан гаргах~Наад саваагүй зан чинь таалагдахгүй л байна шүү. Чөтгөр гоймонд дурлаж, бурхан мөрийтэй тоглоомчин болов гэдэг шиг юм болов оо.
- чөтгөр мэд - хэрэг юманд дургүйцэн хэлэх үг~Чөтгөр мэд гэм, энэ чинь Доноо шүү, үнэндээ чиний зоосыг хулгайлсан шүү (Залуухүү, Хадан цуурай).
- чөтгөр орох - эвдрэлцэх, муудалцах, түнжин хагарах~Үүнээс эхэлж, хадам, хүргэн хоёрын дундуур чөтгөр орж, хүйтэн харьцаа буй болжээ (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).
- чөтгөр тогтох аргагүй - байхын аргагүй, маш хүйтэн~Тэр агуулахын дотор үнэндээ чөтгөр тогтохын аргагүй хүйтэн байв (С.Бадраа, Нисгэгч).
- чөтгөр тогтохгүй - яахын аргагүй хүйтэн~Чөтгөр тогтохгүй тэр хүйтэн өрөөнд юу хийж суух билээ.
- чөтгөр шуламс - ил далдаар дайсагнагч муу этгээдийг адлан зүйрлэсэн хэллэг~Дэмий удсангүй өнөөх догшин салхи ширүүн бороо нь хүрч ирэв. Тэгээд нохойн гөлөг ч болж үзлээ. Чөтгөр шуламс ч болж үзлээ (Сүрэнбат, Нойргүй шөнө).
- ↑ буян нүгэл хоёр шиг, бурхан чөтгөр хоёр шиг
Хэвшмэл хэлц[засварлах]
- Зөгий олонтой газар бал элбэг
- Чөтгөр олонтой газар лам элбэг
- Чоно бороонд
- Чөтгөр чөлөөнд
Аман зохиолд орсон нь[засварлах]
Зүйр үг[засварлах]
- Занг нь мэдэхгүй бурханаас
- Занг нь мэддэг чөтгөр дээр
Тайлбар: таньдаг мэддэгээ түших нь дээр