хууль сахиулах салбар дахь эмэгтэйчүүдийн оролцооны түүхэн хөгжил ба эрх зүйн батлагаа

Wiktionary-с

Хадмал үг[засварлах]

[англ. history and legal mandates of female law enforcers]

Тайлбар[засварлах]

АНУ дахь хууль сахиулах байгууллага дахь эмэгтэйчүүдийн оролцоо нь 1800–аад он эхэн үеэс эхэлсэн бөгөөд судлаач Д. Шлаз түүхэн хөгжлийг 6 үечлэлд хувааж үзсэн байдаг. Үүнд: 1) Анхдагч үе буюу харгалзагч эмэгтэйчүүд 1820-1899, 2) Эхэн үеийн цагдаа эмэгтэйчүүд 1900-1928 3) Уналтын үе, 1929-1941 4) Дэлхийн II дайны үе 1940-1950, 5) Явган замын эргүүл 1950-1967, 6) Гэмт хэрэгтэй тэмцэх эмэгтэйчүүдийн оролцооны үе 1968-одоог хүртэл. Дээрх түүхийн хөгжлийн үе шатуудад хууль сахиулах салбар дахь эмэгтэчүүдийн оролцоо харилцан адилгүй ихэнх тохиолдолд хязгаарлагдамал явж ирсэн байна. Зөвхөн хүүхэд эмэгтэйчүүдтэй холбоотой асуудалд оролцдог төдийгүй гэмт хэрэгтэй тэмцэх, дайнд оролцох нь эрэгтэйчүүдийн үүрэг гэсэн хандлагаар давамгайлж байв. :Нийгмийн хөгжлийн шаардлагаар 1960-аад оноос хууль сахиулах салбар дахь эмэгтэйчүүдийн оролцоо эрс нэмэгдэж гэмт хэрэгтэй тэмцэх ажилд өргөн утгаараа оролцох, тэдний эрх ашгийг хамгаалах эрх зүйн тогтолцоо бүрдэж эхэлсэн байна. Эмэгтэйчүүдийн эрх ашгийг хамгаалах үүднээс 1963 онд “Цалингийн тэнцвэрт байдлын тухай хууль”, 1964 онд “Иргэний эрхийг хангах VII хууль ”, 1968 онд “Нийгмийн хэв журам болон бүх төрлийн гэмт хэрэгт хяналт тавих тухай хууль”, 1973 онд “Гэмт хэрэгт хяналт тавих тухай хууль”, болон “Жирэмсэн алба хаагчдыг ялгаварлан гадуурхахын эсэрг хууль”, 1978 онд “Хууль сахиулах салбарт дахь эмэгтэйчүүдийн эрхийг хангах тэнцвэрт байдлын хууль” зэргийг тус бүр баталсан байна.
Судалгааны ажил –Research
Хууль сахиулах салбар дахь эмэгтэйчүүдийн оролцоо нэмэгдсэнтэй холбоотойгоор судалгааны ажил нэмэгдсэн байна. Судалгааны ажил ихэвчлэн эмэгтэй алба хаагчдын мэргэжлийн ур чадвар, алабндаа хандах хандлага, сэтгэл ханамж, стресс, эрх зүйн зохицуулалт болон одоо алба хаагчдын байдлыг тодорхойлоход чиглэгдсэн байна. Судлгаанд санал асуулага, судалгаанд дүн шинжилгээ хийх, ажиглалт болон тохиолдол шинжлэх аргууд түгээмэл ашиглагдсан банйа. Сүүлийн үед судалгааны мэдээлэл цуглуулдаг түгээмэл аргачлал нь интернет санал асуулага болоод байна. зарим судалгааны дүнгээс үзвэл эрэгтэй алба хаагчдын зарим нь эмэгтэйчүүд хуулиар хүлээсэн үүрэгээ хангалттай сайн гүйцэтгэх чадваргүй байдаг гэж дүгнэсэн байна.
Хууль сахиулах салбар дахь эмэгтэйчүүдийн байгууллага – Organization for Women law enforcement
Эмэгтэйчүүдийн эрх ашгийг хамгаалах хамгийн үр нөлөөтэй арга зам бол цагдаагийн байгууллага дахь мэргэжлийн холбоод юм. Тэдгээр байгууллага нь зөвхөн эмэгтэйчүүдийн эрх ашгийг хамгаалах, сургалтанд хамаруулах, дэвших боломжоор хангахад дэмжлэг үзүүлээд зогсохгүй гадаадын ижил төстэй байгууллагуудтай хамтран ажиллах, тулгамдаж буй асуудлаа ярилцах, туршлагаа хуваалцах зэргээр үйл ажиллагаа нь хэрэгжиж байна. Тухайлбал олон улсын цагдаа эмэгтэйчүүдийн холбоо (IAWP) , цагдаа болон бусад эмэгтэйчүүдийн үндэсний төв (NCWP), хууль сахиулах байгууллагын эмэгтэй удирдах ажилтны үндэсний холбоо (NAWLEF), цагдаагийн болон бусад эмэгтэйчүүдийн Австрали-Азийн төлөлөгч (ACWAP) зэргийг дурьдаж болно.[1]
  1. Хууль сахиулахын их сургуулийн Эрдэм шинжилгээ, хөгжлийн хүрээлэн, Цагдаагийн шинжлэх ухааны зарим нэр томьёоны гарын авлага, Улаанбаатар 2017