гэмт хэргийн талаарх нэгдсэн мэдээлэл /эмхэтгэл/

Wiktionary-с

Хадмал үг[засварлах]

[англ. uniform crime reports]

Тайлбар[засварлах]

Гэмт хэрэг, хохирогч, эрүүгийн хуулийн процессийн талаарх статистик цуврал. Холбооны мөрдөх товчооноос гаргасан, эрүүгийн хуулийн процесс, хохирогчийн асуудал зэрэгт хамгийн өргөн хэрэглэгддэг гэмт хэргийн талаарх статистик цуврал.
Америкийн нэгдсэн улс дахь гэмт хэргийн талаар хамгийн сайн танигдсан статистик мэдээ ба цахим болон цаасан хэлбэрээр жил тутам хэвлэгддэг. Цагдаагийн байгууллагад бүртгэлтэй, баривчлагдаж байсан хүмүүс. Мөн улсын хэмжээн дэх хууль сахиулах ажилтнуудын тоо зэргийг эмхтгэн нарийвчлан гаргасан байдаг.
I бүлэгт хамгийн их анхаарал хандуулдаг ба үүнд хүн амины хэрэг, санамсаргүй байдлаар хүний аминд хүрэх, хүчирхийлэх, дээрэм, танхай, орон байрны хулгай, автомашины хулгай, галдан шатаах гэх мэт гэмт хэргийн тоо, үзүүлэлт үйлдэгдсэн хэв маяг зэргийн үзүүлэлтүүдийг үндэстэн, газар зүйн байрлал, хүн ам, дэд бүлэг зэрэгт хуваан газар нутгийн хэмжээ, муж, хот дахь кампусууд зэрэгт үндэслэн гаргасан.
II бүлэгт- Гэмт хэргийн бүрдэл/ матрицыг багтаасан байдаг. Мансууруулах төрлтйн хэргээс зугтах, энгийн дайралтаас аваад хүүхэд барьцаалах хүртэлх гэмт хэргийн байдал, шинж чанар зэргийг харуулсан. Мөн хичнээн хүн баривчлагдан саатуулагдсан гэсэн тоон үзүүлэлтэнд анхаарсан байдаг. Нэмэлт мэдээллээр баривчлагдсан хүмүүсийн нас, арьс өнгө, хүйс зэргээр хүснэгтийг үечлэн гаргасан байдаг. I бүлэгт гэмт хэргийн талаар мэдээлсэн бол II бүлэгт гэмт хэрэгтнүүдийн талаар мэдээлсэн байдаг.
Энэхүү эмхтгэлийг Холбооны мөрдөх товчоо дан ганцаар хийсэн зүйл биш бөгөөд улс даяархи хууль сахиулах байгуллагууд мэдээллээр хангаж Холбооны мөрдөх товчоо эмхтгэн гаргажээ.
Гэмт хэргийн нэгдсэн эмхтгэлийн хөтөлбөр нь 1930 оноос эхэлсэн бөгөөд хууль сахиулах байгууллагууд, судлаачдын хувьд гэмт хэргийн талаарх хамгийн чухал эх сурвалж болж чадсан. Энэхүү хөтөлбөр нь нийт дөрвөн хэсгээс бүрддэг;
• Уламжлалт мэдээллийн хураангуй систем болон мэдээлэх системд тулгуурласан үндэсний үйл явдал- Гэмт хэрэг зөрчил болон баривчилгааны талаар
• Амь үрэгдсэн болон баривчлагдсан хууль сахиулах байгууллагын алба хаагчид
• Санаатайгаар хийгдсэн гэмт хэргийн талаарх статистик хөтөлбөр
• Тээвэрлэлтийн хулгайн талаарх мэдээлэх хөтөлбөр
Холбооны мөрдөх товчоо нь АНУ дахь гэмт хэргийн эдгээр бүрдлээс Амь үрэгдсэн болон баривчлагдсан хууль сахиулах байгууллагын алба хаагчид санаатайгаар хийгдсэн гэмт хэргийн талаарх мэдээллийг жил бүр хэвлэдэг байна.
The FBI publishes annual data from these collections in Crime in the United States, Law Enforcement Officers Killed and Assaulted, and Hate Crime Statistics.[1]
  1. Хууль сахиулахын их сургуулийн Эрдэм шинжилгээ, хөгжлийн хүрээлэн, Цагдаагийн шинжлэх ухааны зарим нэр томьёоны гарын авлага, Улаанбаатар 2017