холбох үг

Wiktionary-с

Тодорхойлолт[засварлах]

Холбох үг- Салангид өгүүлбэр болон өгүүлбэрийн гишүүдийг холбох үүрэгтэй бөгөөд, буюу, харин, хэрэв, өөрөөр хэлбэл, болон, эсвэл нэг бол, гэтэл, гэвч, иймээс, бас, төлөө, тул, талаар, тухай, шиг, мэт, барахгүй, байтугай, учир, улмаас гэх мэт үгсийг холбох үгс гэнэ. Жишээлбэл: Төрөл төрөгсөд болон хань нөхөд нь баяртай угтан золгов.Харин дотнын найз Бат ирсэнгүй \Д,Ж\. Нөхдийнхөө зан чанарын талаар тодорхой ярилаа \Ц,У\ гэх мэт. Эдгээр өгүүлбэрт болон, талаар- гэсэн хоёр үг өгүүлбэрийн гишүүдийг, харин- гэсэн үг хоёр өгүүлбэрийг холбож болно.

Ангилал[засварлах]

  1. Зэрэгцүүлэн холбох- Зэрэгцүүлэн холбох гэдэг нь өгүүлбэрийн зэрэгцсэн гишүүд болон энгийн нийлмэл өгүүлбэр, салангид өгүүлбэрүүд, догол мөр зэргийг холбох үүрэгтэй ба, буюу, бөгөөд, болон, боловч, болоод, болбол, гэтэл, гэвч, гэлээ ч, гэсэн, тэгсэн, тэгэвч, тэглээ ч, тэгсэн, тэгэхлээр, тэгээд, тэрчлэн, тиймээс, тийм учраас, тиймийн тул, мөн түүнчлэн, түүгээр ч барахгүй, барахгүй, байтугай, төдийгүй, үл барам, иймээс, иймийн тул, ингэхлээр, ингээд, түүнчлэн, үүнчлэн, харин, хэрэв, атал, агаад, авч, өөрөөр хэлбэл, мөн бас, цаашилбал, нэг бол, аль эсвэл, хийгээд зэрэг үгийг хэлдэг. Орчин цагийн монгол хэлний зэрэгцүүлэн холбох үг нь ихэвчлэн гол үгсийн аймгийн үгс хэлний түүхэн хөгжлийн явцад үгсийн сангийн бие даасан утгаа алдаж хэлзүйн тухайн хэлбэрт хэвшин холбох үүрэгтэй болсон үгс юм.
  2. Захируулан холбох- Нэрийн тийн ялгал, үйлийн холбох нөхцөлийн үл тохиолдох байранд үг, өгүүлбэрийг холбох үүрэг гүйцэтгэдэг туслах үгсийг захируулан холбох үгс гэнэ. Нэр, үйл үг зэрэг гол үгсийн дараа орж тухайн үгээ дараагийн үгтэй холбох харьцаа заадаг тул, төлөө, тухай, талаар, тутам, учир, улмаас, шиг, мэт, адил, чинээ, орчим, гаруй, дахин, удаа, шахам, эргэм, хүртэл, бүр, турш, тушаа, ялдамд, дашрамд, сацуу, хэрд зэрэгцээ гэх мэт үгсийг захируулан холбох үгэнд багтааж болно

Ном зүй[засварлах]

  1. Ц. Өнөрбаян "Орчин цагийн монгол хэлний үг зүй" УБ 2004 он