туслах үгс

Wiktionary-с

Тодорхойлолт[засварлах]

Үгийн сангийн утгагүй, хэл зүйн хувирлаар хувилахгүй, өгүүлбэрт бие даасан гишүүн болохгүй, үг өгүүлбэрийг холбох утгыг нэмэн дэлгэрүүлэх үүрэгтэй үгийг туслах үгс гэнэ.

Ангилал[засварлах]

Бүх үгийг гол, туслах гэж хоёр ангилна.

Туслах үгс нь өгүүлбэр болон өгүүлбэрийн гишүүдийн үндсэн утгыг төрөл бүрийн баймж утгаар нэмж дэлгэрүүлэх, тэдгээрийг хооронд нь холбон эмхэлж, зохион байгуулахаас өөр үүрэг гүйцэтгэдэггүй байна.

Гол үгс нь үгийн сангийн утгатай, хэлзүйн хувиллаар хувилж, дагаврын ба үг нийлэх аргаар бүтэж өгүүлбэрт бие даасан гишүүн болдог.

Орчин цагийн монгол хэлний нийт туслах үгсийг гүйцэтгэх үүргээр нь

  • холбох үгс
  • чимэх үгс гэж хоёр ангилна.

Чимэх үгсийн утгыг хэлэхийн талаас нарийвчлан ангилбал маш олон утга гарна. Харин хэлний талаас цөөн ерөнхий утгын хэв маягт бүлэглэж болно.Үүнд:

  1. Эрчимжүүлэн чимэх үг
  2. дүрслэн чимэх үг
  3. батлан чимэх үг
  4. барагцаалан чимэх үг
  5. асуун чимэх үг
  6. үгүйсгэн чимэх үг
  7. онцлон чимэх үг
  8. хориглон чимэх үг


  1. холбох үг- ба, бөгөөд, буюу, харин, хэрэв, өөрөөр хэлбэл, нэг бол, гэтэл, гэвч, иймээс,
  • зэрэгцүүлэн холбох

- гишүүнийг зэрэгцүүлэн холбох- өгүүлбэрийг зэрэгцүүлэн холбох

  1. Чимэх үг- өгүүлбэрийн аль нэг гишүүнийг ерийн утгыг төрөл бүрийн баймж утгаар нэмэн дэлгэрүүлэх үүрэгтэй.
  • угтан чимэх үгс

- гишүүнийг угтан чимэх- өгүүлбэрийг угтан чимэх

  • даган чимэх үгс

- гишүүдийг даган чимэх үгс- өгүүлбэрийг даган чимэх үгс

[1]

  1. Ц.Өнөрбаян, "Орчин цагийн монгол хэлний үгзүй", Улаанбаатар 2004 он