байх

Wiktionary-с

Монголоор[засварлах]

Үгийн гарал[засварлах]

Үгийн дуудлага[засварлах]

[bai]

Үндэсний бичиг[засварлах]

ᠪᠠᠶᠢᠬᠤ
(баи)

Галиглах зарчим

Үгийн утга[засварлах]

үйл.
  1. Орших, тогтнох, суух
  2. Үйлийн нэр, нөхцөл үйлийн зарим хэлбэртэй хамтран орж, тухайн үйлийн цаг, байр байдал заана
  3. Болих, зогсох, тэвчих

Ойролцоо үг[засварлах]

Нийлмэл үг[засварлах]

хотод байх - хот газар оршин суух
гэртээ байх - гэртээ байна
ажилгүй байх - ажил үйлгүй суух
давхиж байх - давхих
ам хуурай байх - а.юм уугаагүй; б.шилж. дув дуугүй байх
байн байн арчих - дахин дахин арчих
бороо орохоо байх - бороо зогсох
тариачнаа байх - тариачин байхаа болих
хүнээ байх - муу муухай явдлыг олонтоо үйлдэж хүнд итгэлээ алдах; хүн чанараа гээх
байж ядах - тэсч ядах

Зөв бичихзүй[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]

бай/х үйл. явж ~, байг!, байг гэм!, одоо байтлаа, байхын, байхад, байнгуут, байснаас, байзнах, байцгаах, байчих

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй[засварлах]

ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯ᠊ᠭ᠎᠎ᠠ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯᠳ᠋ᠣ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠴ᠊ᠢ᠊᠊ᠬ᠎ᠠ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠵ‍ᠠ‍‍ᠨ᠋‍᠊‍᠊ᠨ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠵ‍ᠠ‍᠊ᠭ᠎᠎ᠠ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᢉᠢ᠋
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠵᠣ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᡍ‍ᠠ‍ᠣ᠊᠊‍᠊ᠨ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊‍᠊ᠨ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠰ‍‍ᠠ‍ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠷ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠪᠡᠴᠣ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠪᠡᠯ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠪᠡ‍ᠰ‍ᠣ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠮ‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠳ᠋‍ᠠ‍ᠯ᠎ᠠ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊᠊ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠷ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠰ‍‍ᠠ‍᠊‍᠊ᠨ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠢ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠳ᠋‍ᠠ‍᠊ᠬ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠮ‍ᠠ‍᠊ᠷ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠯ ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠢ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠯᠳ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠎ᠠ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠳ᠋ᠣ᠊᠊‍᠊ᠨ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠬ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᡍ‍ᠠ‍‍ᠰ‍‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᡍ‍ᠠ‍ᠴ᠊ᠢ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠪᠡᠡ᠋
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠵ‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠯ᠎ᠠ
ᠪᠡ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠨ᠎ᠠ

/~лга /~лд /~лц /~чих /~зна /~цгаа /~схий /~ж /~аад /~н /~саар /~вч /~вал /~ваас /~магц /~тал /~хлаар /~сан /~аа(гүй)᠎ /~даг /~х /~маар /~хуйц /~лгүй /~лтай /~я /~гтун /~г /~аарай /~аасай /~аач /~в /~жээ /~лаа /~на

Орчуулга[засварлах]

Хоршоо үг[засварлах]

Товчилсон үг[засварлах]

Хэлц үг[засварлах]

Өвөрмөц хэлц[засварлах]

байхгүй болох - нас барах
байхгүй болох - нас барах~Сэтгэлээ бариарай. Гэрлээ одоо энэ хорвоод байхгүй болсон.
↑амин дээрээ байлгах
↑ босго алхахаа байх
↑ мэдээтэй байх
↑ өрөөлтэй морь гүйцэхээ байх
↑ нэг оронд багтахаа байх
↑ үзэхээ байх
↑ ходоод бүтэн байх
↑ хүнээ байх
↑ царайтай байх
↑ эрлэгийнд очих морь нь эмээлтэй байх

Хэвшмэл хэлц[засварлах]

Байх буянаас
Хайх буян биш
Байх үед нь тавихыг бодохгүй үгүйрээд гэмшинэ
Бага цагт суралцахыг шамдахгүй өтлөөд гомдоно
Байх хүний өгөхийг нь хүлээ
Үгүй хүний олохыг нь хүлээ
Байх цагт тэмээ өсгөдөг
Үгүйрэх цагт ямаа өсгөдөг
Будрах тэнгэрт
Байх газарт

Аман зохиолд орсон нь[засварлах]

Зүйр үг[засварлах]

Аавын байгаад хүн тань
Агтын байгаад газар тань

Тайлбар: ахмад хүнийг үргэлж хүндэтгэж, үг сургаалыг нь дагаж яв

Цаг аараа байдаггүй
Цахилдаг хөхөөрөө байдаггүй

Тайлбар: бүх юм нэг хэвийн байдаггүй

Цэцэн үг[засварлах]

Байна гээд илүүдэхгүй
Байхгүй гээд дутахгүй

Тайлбар: а.эд юмны хэрэгцээгүй нь; б.хүний ажилгүй, чадваргүй байдал

Заяа байвал жанжин сууна

Тайлбар: санаа зөв бол үйлс зөв

Байя гэтэл нь балбаж
Зөрөхгүй гэтэл нь зодох

Тайлбар: зодож жанчиж хашраах